Węgiel albo kary

Konflikt wokół Turowa pokazuje jasno, że sprawiedliwa transformacja to nie jest zabawa w piaskownicy. Gdy w Turowie trwa nielegalne wydobycie węgla, Polska nie tylko płaci 2,3 mln zł kary za każdy dzień wydobycia.

Obywatele tracą również pieniądze w ogóle niezwiązane z energetyką, Turowem czy nawet województwem dolnośląskim. Dziś ofiarą padło województwo kujawsko-pomorskie. Strach pomyśleć, kiedy przyjedzie czas na województwo śląskie.

Rozprawa w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest wyrazem bezradności rządu wobec sprawiedliwej transformacji regionu Turowa. 26 lutego 2021 roku rząd czeski pozwał Polskę do TSUE w związku z rozszerzeniem kopalni węgla brunatnego Turów, ponieważ mieszkańcy przygranicznych miejscowości Republiki Czeskiej zaczęli cierpieć z powodu braku wody wysysanej przez odkrywkę Turów.

Czechy wnioskowały także o nakaz wstrzymania wydobycia w Turowie do czasu decyzji TSUE. Pomimo postanowienia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 21 maja 2021 nakazującego natychmiastowe wstrzymanie wydobycia z odkrywki Turów, do czasowego przerwania działalności, należącej do PGE kopalni w Bogatyni nie doszło. 20 września 2021 TSUE kolejną decyzją nałożył na Polskę pół miliona euro kary dziennej za niezastosowanie się do postanowienia z 21 maja 2021.

Przypadek Turowa jasno pokazuje, że tylko plan szybkiego wygaszania kopalni i elektrowni może ograniczyć szkody dla mieszkańców, środowiska i klimatu. Terytorialny Plan Sprawiedliwej Transformacji nie zostanie przyjęty w Komisji Europejskiej bez wyraźnego wskazania daty odejścia od węgla oraz harmonogramu wygaszania kopalni.

Nieodpowiedzialne działania rządu oraz władz PGE świadomie narażają mieszkańców regionu zgorzeleckiego na utratę ok. 1 miliarda złotych z unijnego Funduszu Sprawiedliwej Transformacji.

Sprawa Turowa jasno pokazuje, że uzależnienie Polski od węgla dawno przestało być tylko naszym wewnętrznym problemem. Rozwiązaniem jest ogłoszenie szybkiego zamknięcia kompleksu energetycznego Turów oraz opracowanie planu sprawiedliwej transformacji regionu.

Zaniechania polskiego rządu w transformacji energetycznej już kosztują Polaków grube pieniądze, niezależnie od tego, co mówi Ministerstwo Finansów.

Czas wybrać: węgiel albo kary.

Patryk Białas
Patryk Białas

Radny Miasta Katowice. Ekspert stowarzyszenia BoMiasto.