Tablica upamiętniająca strajk górników w kopalni Piast pojawiła się w Panteonie Wielkich Polaków

W sobotę (26 czerwca) w Panteonie Wielkich Polaków w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie uroczyście odsłonięto i poświęcono replikę tablicy upamiętniającej najdłuższy strajk stanu wojennego, który górnicy prowadzili pod ziemią w grudniu 1981 r. w kopalni Piast.

Mszy świętej, która odbyła się w minioną sobotę, przewodniczył kustosz Sanktuarium Opatrzności Bożej ks. Tadeusz Aleksandrowicz, a jednym z koncelebransów był ks. Andrzej Kubat – proboszcz parafii Świętej Barbary w Bieruniu Nowym (na jej terenie działa kopalnia Piast). W wydarzeniu udział wzięli górnicy, w tym także uczestnicy pamiętnego strajku oraz przedstawiciele władz, m.in. Rajmund Horst – wiceprezes ds. produkcji Polskiej Grupy Górniczej, Jerzy Demski – przewodniczący ZOK Związku Zawodowego Pracowników Dołowych w PGG oraz Komitetu Honorowego ds. Obchodów 40-lecia Strajku w kopalni Piast, Krzysztof Krasucki – dyrektor kopalni Piast, Wiesław Bąk – dyrektor ds. pracowniczych kopalni Piast-Ziemowit. Przybyły poczty sztandarowe oraz delegacje związków zawodowych. Całe wydarzenie uświetniła górnicza orkiestra dęta kopalni Piast pod dyrekcją Andrzeja Sapińskiego.

Jak informuje PGG, w imieniu premiera Mateusza Morawieckiego list skierowany do uczestników wydarzenia odczytała wiceminister rozwoju, pracy i technologii – Olga Semeniuk. „Najdłuższy w powojennym górnictwie strajk w Bieruniu był wyrazem sprzeciwu wobec wprowadzenia stanu wojennego. Pogwałcenie prawa naszego narodu do wolności spotkało się ze stanowczym górniczym oporem. Mimo skrajnie trudnych warunków, bólu, rozłąki z najbliższymi i presji władz, górnicy z Piasta nie wahali się spędzić pod ziemią dwóch tygodni, w tym Wigilii i Bożego Narodzenia. Tamten strajk był istotnym wydarzeniem w powojennej historii Śląska, ale też milowym krokiem w drodze Polaków do wolności. Podziemny protest górników na trwałe wpisał się w naszą najnowszą historię, stając się świadectwem odwagi i bohaterstwa w zmaganiach o suwerenną Polskę”, napisał w liście premier Morawiecki.

W homilii ks. Tadeusz Aleksandrowicz podkreślił, że pamięć o strajku sprzed 40 lat jest naszym obowiązkiem. „Właśnie dzisiaj w Panteonie Wielkich Polaków chcemy sprawić, żeby ta pamięć nie zginęła. I żeby na tym ołtarzu położyć wiarę, nadzieję, miłość, którą Ci ludzie 40 lat temu złożyli i Bogu, i sobie, i Ojczyźnie. Chcemy dziękować Panu Bogu, że możemy – jako kolejne pokolenie – to wspominać, bo jest to także i nasz obowiązek. Norwid przypomniał nam, że Ojczyzna jest zbiorowym obowiązkiem, tak też naszym obowiązkiem jest pamięć o wydarzeniu sprzed 40 lat”, mówił duchowny.

Polska Grupa Górnicza przekazuje, że umieszczenie tablicy w Panteonie Wielkich Polaków – wyjątkowym miejscu pochówku i upamiętnienia najbardziej zasłużonych polskich patriotów, ludzi kultury oraz nauki – jest jednym z najważniejszych elementów obchodów, przypadającej w tym roku 40. rocznicy strajku. Obchody rocznicy w kopalni Piast objął swym patronatem prezydent RP.

Przypomnijmy, że strajk w kopalni Piast był najdłuższym w Polsce ciągłym protestem po wprowadzeniu stanu wojennego. Ponad tysiąc górników strajkowało 650 m pod ziemią przez dwa tygodnie od 14 do 28 grudnia 1981 r. Tylko kilka dni krócej (15-24 grudnia 1981 r.) strajkowali także górnicy sąsiedniej kopalni Ziemowit (oba zakłady działają dziś wspólnie jako ruchy wydobywcze kopalni Piast-Ziemowit). Po krwawej pacyfikacji w kopalni Wujek 16 grudnia 1981 r. strajkujący w kopalni Piast liczyli się z siłową interwencją wojska oraz milicji. Na swoich hełmach górnicy pod ziemią wycinali wówczas znak krzyża św., a motyw ten uwieczniono na symbolicznej tablicy pamiątkowej. W 1995 r. oryginał tablicy umieszczono na ołtarzu św. Barbary w cechowni kopalni.

Kulminację obchodów 40. rocznicy strajku w kopalni Piast zaplanowano na 14-15 grudnia tego roku w Bieruniu w województwie śląskim. „W bogatym programie wydarzeń towarzyszących, oprócz przekazania tablicy-wotum do Panteonu Wielkich Polaków w Świątyni Opatrzności Bożej, są także m.in.: wykonanie pamiątkowego muralu, otwarcie Izby Pamięci i zagospodarowanie ronda im. Strajku Górników w kopalni Piast w 1981 w Bieruniu, lotna premia w międzynarodowym wyścigu Tour de Pologne, wystawa o strajku dla turystów zwiedzających kopalnię Guido w Zabrzu, plener malarski i liczne konkursy dla dzieci i młodzieży, przekazanie Krzyża Wolności i Solidarności dla kościoła św. Brygidy w Gdańsku, modlitwy na grobach nieżyjących już przywódców i uczestników strajku, dwumecz drużyn hokejowych, wydanie rocznicowego komiksu i inne”, wylicza PGG.

Bartosz Wojsa
Bartosz Wojsa

Dziennikarz, wydawca strony głównej w „Super Expressie”.