Kontrola w kopalni Piast-Ziemowit po doniesieniach o „toksycznych odpadach”. Mamy oficjalne stanowisko Urzędu Górniczego

W kopalni Piast-Ziemowit (ruch Piast), należącej do Polskiej Grupy Górniczej, po medialnych doniesieniach o rzekomo „toksycznych odpadach” na terenie zakładu, przeprowadzono kontrolę Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach. Mamy oficjalne stanowisko w tej sprawie.

Afera dotycząca „toksycznych i niebezpiecznych odpadów”, które miały znajdować się w wyrobiskach ruchu Piast KWK Piast-Ziemowit w Bieruniu, zaczęła się od materiału przygotowanego w TVN24. Później Polska Grupa Górnicza, do której należy kopalnia, odniosła się do medialnych zarzutów, podając, że widoczne na nagraniu odpady nie są szkodliwe, a ich pochodzenie jest naturalne i związane z technologią produkcji. Jak się okazuje, do sprawy włączył się Okręgowy Urząd Górniczy w Katowicach, który przeprowadził kontrolę w zakładzie. Ze stanowiska, do którego dotarliśmy, wynika, że nie są one ani toksyczne, ani niebezpieczne. „Tym samym kontrola potwierdziła stanowisko Polskiej Grupy Górniczej”, podkreślają w spółce.

– Spółka od samego początku informowała, że odpady w Ruchu Piast nie są szkodliwe, nie stanowią zagrożenia dla bezpieczeństwa pracowników i ruchu zakładu górniczego. PGG zastosuje się do wszystkich zaleceń pokontrolnych i na bieżąco będzie usuwać wszystkie odpady. Wyjaśnienie w sprawie odpadów do przedstawicieli miasta Bieruń wystosował w liście dyrektor kopalni Piast-Ziemowit Krzysztof Krasucki. Powołując się na wyniki kontroli nadzoru górniczego podkreślił, że odpady w podziemiach Ruchu Piast powstają w procesach produkcyjnych z materiałów posiadających wymagane prawem atesty, certyfikaty i dopuszczenia, a także są to śmieci związane z codzienną obecnością dużej liczby pracowników na dole kopalni – czytamy w oświadczeniu PGG.

We wspominanym stanowisku, Krzysztof Krasucki poinformował też, że stwierdzone nadmiernie nagromadzone odpady „są już usuwane”. – Zostaną niezwłocznie wytransportowane na powierzchnię i przekazane odpowiednim podmiotom, z którymi kopalnia posiada w tym zakresie stosowne umowy na ich odbiór i zagospodarowanie – pisał dyrektor kopalni KWK Piast-Ziemowit.

A jakie wnioski miał Okręgowy Urząd Górniczy w Katowicach? Kontrola została wykonana na polecenie dyrektora placówki i została ona przeprowadzona 9, 10, 11 i 13 listopada. Do tego zadania przydzielono czterech pracowników inspekcyjno-technicznych, w tym trzech o specjalności górniczej i jednego o specjalności „ochrona środowiska”. Kontrolą objęto wyrobiska na poziomach 500 m i 650 m, w których, według doniesień medialnych, zalegały zbędne materiały i odpady, oraz dokumentację i procedury obowiązujące w zakładzie górniczym dotyczące zasad gospodarki odpadami oraz stosowania środków chemicznych w wyrobiskach. Na poziomach 500 m i 650 m skontrolowano ponadto sześć tam izolujących wyrobiska, w których pozostawiono rzekomo zbędne materiały i odpady.

Poniżej znajdziecie pełne wnioski Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach:

W toku kontroli ustalono, że:

• kopalnia w zakresie obejmującym gospodarowanie odpadami niebezpiecznymi i innymi niż niebezpieczne prowadzi działalność na podstawie decyzji Marszałka Województwa Śląskiego Nr 2001/OS/2014, zmienionej decyzją Nr 2146/OS/2016 z dnia 15 września 2016 r., udzielającej pozwolenia na wytwarzanie odpadów powstających w wyniku prowadzonej działalności. Termin obowiązywania decyzji określony został do 8 października 2024 r. Decyzja ta określa m.in. ilość odpadów przewidzianych do wytworzenia w ciągu roku, miejsce i sposób ich magazynowania oraz sposób dalszego gospodarowania wytworzonymi odpadami. 
  W zakresie odbioru odpadów wytworzonych w ruchu zakładu górniczego, kopalnia zawarła stosowne umowy na gospodarowanie odpadami niebezpiecznymi i innymi niż niebezpieczne. Podczas kontroli dokumentacji gospodarowania odpadami niebezpiecznymi i innymi niż niebezpieczne, dotyczącym powierzchni zakładu górniczego, nie stwierdzono nieprawidłowości;
• na poziomie 650 m w jednym z wyrobisk, na spągu, występowały nagromadzenia plastikowych opakowań po napojach, puszek i papierowych opakowań po żywności. W tym wyrobisku nie stwierdzono pojemników po środkach chemicznych lub smarach i olejach;
• w wyrobiskach na poziomie 500 m na spągu, zalegały nagromadzone zbędne materiały, części maszyn i złom oraz odpady, tj.: plastikowe opakowania po napojach, puszki i papierowe opakowania po żywności. W tych wyrobiskach pośród nagromadzonych materiałów, stwierdzono także około 100 sztuk pustych pojemników po środkach chemicznych dopuszczonych do stosowania w górnictwie, tj.: klejach, środkach do uszczelniania górotworu i zrobów oraz po smarach i olejach, które nie powinny być mieszane z innymi materiałami i śmieciami, lecz po ich wytransportowaniu na powierzchnię przekazane odpowiednim podmiotom uprawnionym do gospodarowania takimi odpadami.

W wyrobiskach, w których zalegały nagromadzone zbędne materiały nie stwierdzono zawodnienia spągu. Kontrola obmurza tam izolacyjnych nie wykazała nieprawidłowości, a skład powietrza przed tamami był prawidłowy, przy czym zza tam pobrano próby powietrza do analizy laboratoryjnej.

W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami w toku kontroli oraz dla zapewnienia właściwego poziomu bezpieczeństwa ruchu zakładu górniczego, pracowników oraz środowiska, organ nadzoru górniczego wydał decyzje, w których nakazał usunąć zbędne materiały, w tym odpady zalegające w utrzymywanych wyrobiskach oraz zewidencjonować i usunąć pojemniki po środkach chemicznych, olejach i smarach i po ich wytransportowaniu na powierzchnię przekazać je odpowiednim podmiotom uprawnionym do gospodarowania takimi odpadami. Ponadto w ramach środków organizacyjno-technicznych, ukierunkowanych na dodatkowe działania profilaktyczne, organ nadzoru górniczego nakazał:

• przeprowadzić kontrolę pozostałych wyrobisk podziemnych w zakresie identyfikacji potencjalnych miejsc nadmiernych nagromadzeń zbędnych materiałów i odpadów niebezpiecznych, a w oparciu o wyniki kontroli, podjąć adekwatne działania organizacyjno-techniczne, w celu bezzwłocznego usunięcia tych materiałów;
• przeprowadzić analizę, z udziałem specjalistów do spraw ruchu zakładu górniczego oraz ochrony środowiska, w zakresie identyfikacji otamowanych wyrobisk, w których mogły pozostać zbędne materiały, a w szczególności odpady niebezpieczne i w zależności 
  od wyników tej analizy, podjąć działania organizacyjno-techniczne zapewniające bezpieczeństwo pracowników, ruchu zakładu górniczego oraz ochronę środowiska;
• wdrożyć skuteczny system ewidencji wytransportowanych na powierzchnię zakładu górniczego odpadów niebezpiecznych, w tym pojemników po środkach chemicznych, smarach i olejach, w sposób umożliwiający kontrolę ilości sztuk opakowań zawierających pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczonych.

– Po zakończeni kontroli w zakładzie górniczym Okręgowy Urząd Górniczy w Katowicach prowadzi postępowanie wyjaśniające w celu określenia przyczyn powstania w wyrobiskach górniczych miejsc z nadmiernym nagromadzeniem zbędnych materiałów i odpadów oraz zaistnienia nieprawidłowości dotyczących procedury wydawania na powierzchnię pojemników po środkach chemicznych – oświadczono na koniec.