Nowi gracze na rynku energetycznym: mieszkańcy

Czy grupa sąsiadów może samodzielnie produkować i sprzedawać prąd? Kilka spółdzielni w Polsce jest już o krok od przejęcia roli wielkich koncernów energetycznych. Na Śląsku najwięcej w temacie energetyki obywatelskiej dzieje się w gminach: Mszana Godów i Świerklany. To tam powstała spółdzielnia „Nasza Energia” zainicjowana przez duet lokalnych przedsiębiorców, zapalonych zwolenników energii odnawialnej. Spółdzielcy mają już swoje instalacje, od sukcesu dzieli ich tylko decyzja o przyłączeniu do sieci. W podobnej sytuacji są „Słoneczny Serock” w województwie mazowieckim i  „Spółdzielnia Energetyczna Ziemi Chełmskiej”.

Prężnie działającym spółdzielniom energetycznym przyjrzeli się eksperci dr Justyna Orłowska i dr Łukasz Trembaczowski. W najnowszym raporcie Stowarzyszenia BoMiasto „Spółdzielnie Energetyczne w Polsce: społeczne uwarunkowania ich powstania” nie tylko szczegółowo opisali działające wspólnoty energetyczne, ale także szukali odpowiedzi na pytania o ich przyszłość. – Jeśli działalność już istniejących i powstających dziś spółdzielni zostanie pozytywnie zweryfikowana przez kolejne miesiące, będą mogły stać się modelem do naśladowania przez gminy aspirujące do podobnych rozwiązań – podkreśla dr Justyna Orłowską. Nie zabrakło też pytań o motywacje innowatorów i korzyści dla społeczności. – Stopniowe uniezależnianie się od wielkoskalowego systemu energetycznego i inwestowanie w odnawialne źródła energii daje szansę na lepsze środowisko, oszczędność i niezależność od wzrostu cen – wyjaśnia dr Trembaczowski. 

Czy spółdzielnie energetyczne w Polsce mają szanse na sukces? Przykłady z zagranicy napawają optymizmem. W Niemczech działa 1750 takich wspólnot, a w Danii i Holandii odpowiednio 700 i 500. Hamulcem mogą być jednak polskie przepisy.  – Jednym z podstawowych ograniczeń jest to, że – wbrew dyrektywie unijnej – polskie spółdzielnie nie będą miały możliwości sprzedawania nadwyżek wyprodukowanej energii. Spółdzielnia energetyczna może zatem wytwarzać energię elektryczną wyłącznie na potrzeby własne spółdzielni i jej członków – zaznacza Patryk Białas, prezes BoMiasto. – Z ust wielu badanych padło zdanie „Niech państwo nam chociaż nie przeszkadza” – dodaje Białas. 

Raport „Spółdzielnie Energetyczne w Polsce: społeczne uwarunkowania ich powstania” dostępny jest na stronie www.bomiasto.pl

Link do raportu: http://bomiasto.pl/wp-content/uploads/2023/01/Spoldzielnie-energetyczne-w-Polsce.pdf

Stowarzyszenie BoMiasto