Polskie miasta zatrute – program LeadAIR pomaga zwalczać smog

Barcelona Institute for Global Health opublikował ranking miast europejskich o najwyższym wskaźniku śmiertelności spowodowanej zanieczyszczeniem powietrza. Na szczycie listy są miasta z Włoch, Polski i Czech. Z publikacji wynika, że na mapie naszego kraju największe problemy mają Aglomeracja Śląska, Jastrzębie Zdrój i Rybnik.

W dzienniku The Lancet Planetary Health opublikowano ranking miast europejskich o najwyższym wskaźniku śmiertelności spowodowanej zanieczyszczeniem powietrza, a dokładnie drobnym pyłem zawieszonym (PM2,5) i dwutlenkiem azotu (NO2). Gdyby wszystkie analizowane miasta poprawiły jakość powietrza osiągając poziomy pyłów zawieszonych zalecane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), każdego roku można by zapobiec blisko 52 tysiącom zgonów w całej Europie. Dziesięć miast o największym obciążeniu śmiertelnością związaną z ilością pyłu zawieszonego PM2,5 w powietrzu to: Brescia (Włochy), Bergamo (Włochy), Karwina (Republika Czeska), Vicenza (Włochy), Metropolia Śląska (Polska), Ostrawa (Republika Czeska), Jastrzębie-Zdrój (Polska), Saronno (Włochy), Rybnik (Polska), Havířov (Republika Czeska).

W ostatnich, mroźnych dniach Polska znów biła rekordy zanieczyszczonego powietrza. Pozbycie się smogu to jedno z najważniejszych wyzwań cywilizacyjnych naszego kraju. W wielu miastach jednak wciąż brakuje wiedzy na temat planowania i wdrażania zmian. Działania pojedynczych mieszkańców czy aktywistów nie zawsze mają przełożenie na zmiany systemowe. Dlatego konieczne jest aktywne włączenie się w walkę ze smogiem władz samorządowych. Potrzebni są liderzy i liderki, świadomi włodarze, zdeterminowani i przygotowani do wdrażania progresywnych zmian.

Forum Energii realizując program „LeadAIR – pomagamy miastom pokonać smog” skupia się na wsparciu samorządów w walce o poprawę jakości powietrza, a tym samym jakości życia mieszkańców polskich miast. Poprzez udział w programie przedstawiciele miast zdobywają wiedzę oraz umiejętności, narzędzia i inspiracje do antysmogowych działań. Dowiadują się, jak zaplanować i przeprowadzić programy antysmogowe oraz pozyskać dodatkowe środki na lokalną niskoemisyjną transformację. W drugiej edycji projektu LeadAIR udział bierze 15 miast m. in. z obszarów wskazanych w raporcie Barcelona Institute for Global Health (ISGlobal). Są to Jastrzębie Zdrój i miasto z Aglomeracji Śląskiej: Bytom.

Druga edycja projektu LeadAIR pokazuje, że wielu polskich włodarzy i urzędników dostrzega złożoność problemu złej jakości powietrza w miastach i rozpoczyna realizację pomysłów i opracowanie długofalowych strategii. Inicjatywy samorządowe należy jednak wspierać merytorycznie i ułatwiać urzędnikom docieranie do ekspertów. I taką możliwość daje LeadAIR. Włodarze miast biorą udział w warsztatach, webinarach i spotkaniach eksperckich, ale przede wszystkim otrzymują możliwość 4-miesięcznej współpracy z doradcą, dobranym do potrzeb danego miasta. Nasi doradcy to m.in. Tomasz Pietrusiak, Sylwia Słomiak, Patryk Białas czy Małgorzata Smolak.

– Działania samorządów są kluczowe dla polskiej transformacji energetycznej. Działania na poziomie lokalnym należy wspierać dostarczając wiedzę, motywację i wsparcie w realizacji ambitnych przedsięwzięć na rzecz nie tylko poprawy jakości powietrza, ale także ograniczenia emisji CO2 i zmian klimatu – mówi koordynatorka projektu LeadAIR Magdalena Tchórznicka.

Właśnie teraz dokonanie tych zmian jest możliwe. Na stole leżą ogromne pieniądze z nowej perspektywy finansowej UE, z których dużą część trzeba wydać na rozwiązywanie problemów środowiska i klimatu, w tym na poprawę jakości powietrza.

Na stronie internetowej www.isglobalranking.org można zapoznać się z danymi na temat każdego miasta.

Forum Energii