Logika bezradności

Na liście 100 europejskich miast, które wezmą udział w unijnej misji na rzecz Neutralnych Klimatycznie i Inteligentnych Miast do 2030 r. znalazły się Kraków, Łódź, Rzeszów, Wrocław oraz Warszawa. Niestety, nie ma tam miast ze Śląska.

Komisja Europejska opublikowała listę europejskich miast, które będą uczestniczyć w misji na rzecz Neutralnych Klimatycznie i Inteligentnych Miast do 2030 r. O udział w programie wystąpiło 377 miast z całej Europy. Wybrano 100 miast z 27 państw członkowskich UE. Pośród nich znalazły się zarówno większe, jak i mniejsze ośrodki miejskie: znajdujące się obecnie w różnych miejscach drogi do osiągnięcia neutralności klimatycznej.

Misja miast będzie angażować zarówno obywateli, jak i przedsiębiorstwa, inwestorów oraz władze regionalne i krajowe, tak aby do 2030 r. w Europie funkcjonowało 100 neutralnych dla klimatu i inteligentnych miast. Celem misji jest ponadto „zapewnienie, aby miasta te działały jako ośrodki eksperymentów i innowacji, tak by umożliwić wszystkim europejskim miastom podążanie ich śladem do 2050 r. Wybrane miasta opracują teraz tzw. umowy Climate City, które będą zawierać ogólny plan neutralności klimatycznej w sektorach takich jak energia, budownictwo, gospodarka odpadami czy transport.

Decyzja o neutralności klimatycznej nie oznacza kryzysu społeczno-gospodarczego. Przeciwnie, redukując wykorzystanie węgla w gospodarce, budujemy odporność miast. Możemy rozwijać się nawet szybciej i wcześniej dogonić regiony zachodniej Europy. Niemal od samego początku mojego aktywizmu klimatycznego powtarzam z uporem przy każdej okazji: droga do gospodarki bez węgla nie będzie sprintem, tylko maratonem. Potrwa lata, może dekady.

Żeby udźwignąć takie wyzwanie, nie można poddawać się niemocy. W wysiłkach na rzecz Neutralnych Klimatycznie i Inteligentnych Miast do 2030 roku nie wystarczy pospolite ruszenie aktywistów klimatycznych. Potrzebne są zmiany w wielu dziedzinach: od edukacji, przez rynek pracy, pomoc społeczną, po gospodarkę odpadami. Już debaty otwarcia wystawy o transformacji energetycznej w Park Naukowo-Technologiczny Euro-Centrum pokazały, że otwarta, merytoryczna rozmowa między przedstawicielami władzy lokalnej, organizacji obywatelskich i przedstawicieli biznesu może stworzyć stanowisko w konsultacjach społecznych regionalnego programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego na lata 2021-2027.

W debacie o przyszłości Śląska potrzebujemy więcej dyskusji i aktywnej współpracy władz lokalnych, trzeciego sektora z biznesem. Musimy wyjść z logiki bezradności.