Ruda Śląska: Spotkanie z żydowską kulturą i tradycją

25 listopada o godz. 17:00 w zabytkowym budynku Biblioteki Ficinus przy ul. Pawła Kubiny 24 w Rudzie Śląskiej – Wirku rozpocznie się wieczór z kulturą i tradycją Żydów. Prelekcję na ten temat przedstawi Sebastian Kolon, nauczyciel historii w rudzkich szkołach średnich, założyciel Rudzkiej Ligii Historycznej. Spotkanie odbędzie się w ramach cyklu „Twórczy czwartek na Ficinusie”.

– Tematem mojego wykładu będzie historia i tradycja Żydów oraz pamiątki i ślady ich życia na terenie Rudy Śląskiej – mówi gość spotkania. – Zaznaczę, że właśnie na Ficinusie społeczność ta miała swoje miejsce obok katolików i ewangelików. Wszyscy żyli we wzajemnym szacunku i tolerancji. Warto o tym pamiętać – dodaje Sebastian Kolon.

Przypomnijmy, że w dzielnicy Wirek znajdowała się synagoga. Powstała w 1891 roku przy ul. Kupieckiej (wówczas była to Marktstrasse, czyli ulica Targowa). Jej charakterystycznym elementem były trzy wielkie kuliste kopuły, z których środkowa, największa, była zwieńczona iglicą z gwiazdą Dawida. Została zburzona przez hitlerowców w 1939 roku, podczas II wojny światowej. W październiku 2014 roku wspólnym staraniem mieszkańców i władz miasta postawiano w tym miejscu obelisk upamiętniający bożnicę.

Sebastian Kolon uczy historii w Zespole Szkół nr 4 im. Piotra Latoski oraz Zespole Szkół nr 5 im. Jadwigi Markowej w Rudzie Śląskiej. Jest założycielem Rudzkiej Ligi  Historycznej. To stały turniej pomiędzy dwoma wspomnianymi szkołami, którego celem jest propagowanie wiedzy historycznej. – Rywalizacja w ramach RLH odbywa się cyklicznie do końca roku szkolnego. Polega na pisaniu zadań i testów z  zakresu historii Polski od wczesnego średniowiecza. Każdy uczestnik zbiera punkty dla siebie oraz dla szkoły, którą reprezentuje. Suma uzyskanych przez uczniów danej szkoły punktów przesądza o miejscu szkoły w tej rywalizacji – wyjaśnia pomysłodawca zawodów. Rudzką Ligą Historyczną opiekuje się Ambasada Szwecji w Warszawie, która wspiera uczniów naukowo.

Cykl „Twórczy czwartek na Ficinusie” to inicjatywa miasta oraz biblioteki miejskiej. Ma ona na celu promocję kolonii robotniczej Ficinus – obiektu na Szlaku Zabytków Techniki oraz szeroko pojętych tradycji śląskich. – Ficinus to historyczna perełka Rudy Śląskiej, którą każdy rudzianin powinien poznać, stąd pomysł cyklicznych spotkań w tym miejscu – podkreśla Krzysztof Piecha, naczelnik Wydziału Komunikacji Społecznej i Promocji Miasta.

Spotkania odbywają się siedzibie Biblioteki Ficinus, która została oddana do użytkowania w lutym 2020 r., po zakończonej rewitalizacji obiektu. W budynku tym mieści się salka animacyjna wyposażona w sprzęt audiowizualny, przeznaczona na spotkania, prelekcje czy wystawy. Co ważne, funkcjonuje tam punkt informacji o Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego oraz stała wystawa muzealna pt. „W dawnej śląskiej kuchni”. Wystrój wnętrza nawiązuje do historii miejsca.

Budynek przy ul. Kubiny 24 to jedyny zabytkowy dom na osiedlu Ficinus, który obecnie należy do miasta. Pozostałe znajdują się w rękach prywatnych. Łączny koszt jego renowacji wyniósł niecałe 2,8 mln zł, z czego prawie 1,5 mln zł pochodzi z unijnej dotacji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020.

Dodajmy, że jeszcze w tym roku na skwerze znajdującym się naprzeciw budynku biblioteki powstanie strefa relaksu. Projekt o tej nazwie zyskał uznanie mieszkańców i zostanie zrealizowany w ramach budżetu obywatelskiego. Zakres prac obejmuje zagospodarowanie skarpy ogrodem skalnym, montaż schodów i ławek, urządzenie łąki kwietnej, utwardzenie terenu pod funkcję sceny artystycznej oraz montaż urządzeń zabawowych. Całość dopełni ekspozycja wagoników kopalnianych jako symbol historii tego miejsca.

Urząd Miasta Ruda Śląska