Sojusz ołtarza i tronu. Rozmawiamy o wierze w Polsce

O Kościele katolickim w Polsce, apostazji i nauce, jaka płynie z upolitycznienia wiary, rozmawiałyśmy z teologiem Jarosławem Makowskim, autorem książki „Kościół w czasach dobrej zmiany”.

Nieustannie widzimy, że w Polsce relacja państwa i Kościoła została w zasadzie sprowadzona do sytuacji obopólnych korzyści. Z jednej strony państwo rządzone przez religijną prawicę, która wykorzystuje kościół dla celów politycznych, ale z drugiej strony Kościół, który wykorzystuje religijną prawicę dla sankcjonowania swoich przekonań doktrynalnych czy też religijnych za pomocą prawa, czego przykładem chociażby wyrok Trybunału Konstytucyjnego w kwestii aborcji. Co nie jest bez znaczenia, oczywiście Kościół czerpie również korzyści finansowe. (…) Problem polega na tym, że wspólnota jest głucha na krzyki ludzi, którzy nie godzą się na ów sojusz tronu i ołtarza.

Naszego gościa zapytałyśmy o to, jak sojusz kościelnych hierarchów z prawicową władzą polityczną wpływa na dyskryminację ze względu na religię w Polsce i kto przez tę sytuację pada ofiarą stereotypów.

Polskie społeczeństwo jest dość homogeniczne. (…) W większości jesteśmy katolikami, albo chrześcijanami, a w takim społeczeństwie rodzi się poczucie silnej tożsamości. W Polsce mamy do czynienia, szczególnie od kiedy rządzi religijna prawica wspierana przez Kościół, raczej z sytuacją wzmacniania tej twardej tożsamości i oddzielania się od tych, którzy są inni. (…) Język władz kościelnych jest przy tym wykluczający. (…) Ten właśnie Kościół, który dominuje w sferze publicznej, w sferze symbolicznej i kulturowej, zarazem mówi, że jest spychany do krużganków. (…) Kluczem jest to, że ten rodzaj obecności w życiu publicznym, to znaczy bycie „oblężoną twierdzą”, jest testowany i on się sprawdza,

Malejącą liczba powołań i wiernych w Kościele katolickim w Polsce Jarosław Makowski wytłumaczył m.in. brakiem wiarygodności duchownych. Jaka przyszłość czeka polski Kościół?

Kościół, który jest mniejszościowy, który nie ma sojuszu tronu i ołtarza, który musi zabiegać o wiernych, zawsze będzie Kościołem skromnym, pokornym i, przede wszystkim, wiernym Ewangelii.

Całej rozmowy posłuchasz w aplikacjach i przeglądarce.

Rozmowa odbyła się w ramach projektu „Młodzi rozmawiają o różnorodności” finansowanego przez Europejski Korpus Solidarności.

Magdalena Kwaśniok
Magdalena Kwaśniok

Redaktorka. Prowadząca dział Śląska Opinia o Kulturze i podcast Szum Sporego Miasta.