Ze Śląska o Śląsku, Polsce i Europie

Dobry tydzień dla Bytomia
ŚWIAT: Friedrich Merz, kanclerz Niemiec, skrytykował działania Izraela w Strefie Gazy, mówiąc, że „granice są przekraczane” i „cierpienie cywilów nie może być dłużej usprawiedliwiane walką z Hamasem”. Podkreślił, że nawet bliscy sojusznicy nie mogą milczeć wobec naruszeń prawa humanitarnego. Od wznowienia izraelskiej ofensywy w marcu sytuacja cywilów w Gazie drastycznie się pogorszyła. Według palestyńskiego ministerstwa zdrowia zginęło już ponad 53,9 tys. osób.
ŚWIAT: Ukraina uzyskała zgodę od USA i europejskich sojuszników na wykorzystywanie dostarczonej broni przeciwko celom w głębi Rosji. Jak ogłosił kanclerz Niemiec Friedrich Merz, zniesiono wcześniejsze ograniczenia, co uznano za “czynnik decydujący”. Ukraina ma otrzymać do 150 niemieckich pocisków Taurus. Niemcy zapowiadają też zmianę strategii – nie będą już ujawniać szczegółów wsparcia wojskowego, by ograniczyć wiedzę Moskwy. To istotny zwrot w polityce Zachodu wobec wojny.
ŚWIAT: Mimo ogłoszonego na szczycie UE–Wielka Brytania porozumienia, obywatele brytyjscy nie będą mogli korzystać z e-bramek na lotniskach w krajach UE przed październikiem 2025 r., a pełne wdrożenie systemu EES ma potrwać aż do kwietnia 2026 r. Premier Keir Starmer podkreślił, że umowa to „przełom” dla turystów z Wielkiej Brytanii, jednak eksperci i branża turystyczna zastrzegają, że nie wpłynie ona na podróże w nadchodzące wakacje. W wielu krajach nadal będzie obowiązywać stemplowanie paszportów ze względu na przepisy po brexicie. UE zapowiada, że po uruchomieniu systemu EES Brytyjczycy będą mogli korzystać z e-bramek jak inni obywatele spoza Unii.
ŚWIAT: Amerykański sąd federalny wstrzymał próbę deportacji ośmiu mężczyzn, których administracja Donalda Trumpa chciała wysłać do Sudanu Południowego. Mężczyźni pochodzą z Mjanmy, Kuby, Wietnamu, Laosu, Meksyku i Sudanu Południowego. Obecnie przebywają w tymczasowym areszcie amerykańskiego Departamentu Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Dżibuti. Sędzia Brian Murphy uznał, że administracja naruszyła jego wcześniejsze orzeczenie, ponieważ nie zapewniła migrantom wystarczającego czasu na odwołanie. Nakazał co najmniej 15 dni na złożenie sprzeciwu i umożliwienie przedstawienia obaw o tortury w kraju docelowym. Donald Trump skrytykował decyzję na platformie Truth Social, nazywając zatrzymanych „jednymi z najbardziej brutalnych przestępców na świecie” i podkreślił, że przez tę decyzję wielu funkcjonariuszy ICE nie może pełnić służby w USA.
POLSKA: Sebastian Majtczak, podejrzany o spowodowanie tragicznego wypadku na A1, w którym zginęła trzyosobowa rodzina, został sprowadzony do Polski. Samolot z Majtczakiem wylądował w Warszawie o 19:16. Jak poinformowali ministrowie Tomasz Siemoniak i Adam Bodnar, to efekt współpracy policji, prokuratury i MSZ. Majtczak trafi do śląskiego aresztu i usłyszy zarzuty w Katowicach. Śledczy ścigali go od września 2023 r., a zatrzymano go 23 maja w ZEA po długich staraniach o ekstradycję.
POLSKA: Na finiszu kampanii prezydenckiej Karol Nawrocki zmaga się z poważnym kryzysem wizerunkowym. Onet ujawnił relacje świadków, którzy twierdzą, że kandydat PiS jako ochroniarz Grand Hotelu w Sopocie sprowadzał prostytutki dla gości. Informacje łączą Nawrockiego z trójmiejskim półświatkiem i burzą jego wizerunek „zwykłego chłopaka”.
POLSKA: Dziennikarz Onetu Andrzej Stankiewicz odniósł się do doniesień o przeszłości Karola Nawrockiego i ewentualnych pozwach sądowych. Stwierdził, że Nawrocki prawdopodobnie nie zdecyduje się na pozew, bo wie, kim są świadkowie, z którymi rozmawiał Onet. Stankiewicz podkreślił, że to potencjalnie niebezpieczna historia w kontekście dostępu Nawrockiego do tajemnic państwowych i NATO.
POLSKA: Radio ZET dotarło do wyników kontroli Najwyższej Izby Kontroli, które ujawniają nieprawidłowości w działaniu Stowarzyszenia Przyjaciół Mediów i Stowarzyszenia Fidei Defensor, zarządzanych przez osoby związane z Suwerenną Polską i posłem Dariuszem Mateckim. Według raportu, środki z Funduszu Sprawiedliwości były wydawane m.in. na prywatne studia, działania promujące partię oraz fikcyjne kampanie medialne. Zidentyfikowano też powiązania rodzinne, wystawianie fikcyjnych faktur i wypłaty gotówkowe sięgające setek tysięcy złotych. Ministerstwo Sprawiedliwości żąda zwrotu niemal 4 mln zł dotacji
ŚLĄSKIE: 26 maja 2025 roku prezydent Bytomia Mariusz Wołosz oraz prezes Spółki Restrukturyzacji Kopalń SA Jarosław Wieszołek podpisali list intencyjny dotyczący przekazania miastu 5352 mieszkań zlokalizowanych w 923 budynkach. W wydarzeniu uczestniczyli również premier Donald Tusk, wiceminister aktywów państwowych Robert Kropiwnicki i marszałek województwa śląskiego Wojciech Saługa. Dzięki temu zasób Bytomskich Mieszkań zwiększy się o ponad 55%, a lokatorzy zyskają możliwość wykupu mieszkań z 95-procentową bonifikatą oraz stabilne, komunalne czynsze. Proces komunalizacji ma przebiegać etapami do końca 2026 roku i obejmie zarówno budynki na gruntach miejskich, jak i te w całości należące do SRK. To kontynuacja wcześniejszej współpracy – miasto przejęło już drogi i tereny poprzemysłowe, m.in. po dawnej kopalni Centrum, gdzie powstaje centrum innowacji KSSENON. Premier Tusk i prezydent Wołosz podkreślają, że to przełomowy krok dla transformacji Bytomia i wzór dla innych miast regionu.
ŚLĄSKIE: Premier Donald Tusk spotkał się w poniedziałek z prezydentem Bytomia Mariuszem Wołoszem, by potwierdzić wsparcie finansowe dla miasta. Bytom otrzyma 10 mln zł na dokumentację i 200 mln zł na remonty kamienic do końca 2026 r. Rozmawiano także o przejęciu ponad 5 tys. mieszkań od SRK oraz zagospodarowaniu terenów po KWK Bobrek, która zakończy działalność z końcem roku. Tusk zapowiedział, że mimo ograniczeń w KPO, rząd sfinansuje projekty ze środków krajowych. Trwają też rozmowy z ARP o przyszłości poprzemysłowych terenów.
ŚLĄSKIE: Zakończył się remont kamienicy przy ul. Piekarskiej 40 w Bytomiu, prowadzony przez Fundację Habitat for Humanity Poland. Dzięki współpracy z miastem do zasobu mieszkaniowego wrócą lokale, które trafią do osób oczekujących na mieszkanie z gminy. Projekt realizowano z udziałem środków z różnych źródeł, w tym Rapid Response Fund w ramach Programu Szwajcarskiego, a całość stanowi przykład udanej współpracy samorządu i sektora pozarządowego.
ŚLĄSKIE: W maju obchodzone są Światowy Dzień Pszczół i Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej. Katowice, jak wiele innych miast, angażują się w ochronę pszczół – zakładają łąki kwietne, montują domki dla owadów i miejskie ule. Obecnie działa siedem uli i 25 domków dla zapylaczy. Wkrótce pojawią się kolejne – m.in. 10 domków od KTBS. Produkowany miejski miód promuje Katowice, a mieszkańcy mogą też samodzielnie wspierać owady, np. stawiając domki z naturalnych materiałów w ogrodach.