Konklawe wybrało nowego papieża

ŚWIAT: 8 maja 2025 r. ogłoszono wybór nowego papieża – kard. Roberta Prevosta, który przyjął imię Leona XIV. Wzruszony duchowny przemówił do wiernych z balkonu bazyliki św. Piotra, podkreślając potrzebę pokoju, jedności i budowania mostów. Wskazał, że chce kontynuować dziedzictwo papieża Franciszka jako pasterz „Kościoła-misjonarza”. Leon XIV zwrócił się też po hiszpańsku do wiernych z Peru. Na Placu św. Piotra zebrało się 100 tys. ludzi.

ŚWIAT: Białoruś i Korea Północna podpisały w Pjongjangu porozumienie o zacieśnieniu współpracy gospodarczej, obejmującej m.in. rolnictwo, przemysł maszynowy, handel i edukację. Było to pierwsze spotkanie międzyrządowego komitetu ds. współpracy od 2006 r. Analitycy podkreślają, że współpraca w zakresie maszyn może naruszać sankcje ONZ. Oba izolowane reżimy pozostają bliskimi sojusznikami Rosji i wspierają jej działania wojenne w Ukrainie.

ŚWIAT: Europa daje zielone światło dla utworzenia trybunału ds. zbrodni agresji Rosji przeciwko Ukrainie – ogłosiła była estońska premier Kaja Kallas. Rada Europy przejmie odpowiedzialność za jego powołanie. „Nie będzie bezkarności” – podkreśliła Kallas, zapowiadając pełną odpowiedzialność za popełnione zbrodnie. 9 maja ma zostać ogłoszone także wsparcie w wysokości 1 mld euro na ukraiński przemysł obronny.

ŚWIAT: Władze Sztokholmu odrzuciły list z ambasady USA, w którym domagano się podpisania deklaracji o nienaruszaniu zakazu promowania różnorodności, równości i włączenia społecznego – elementu polityki Donalda Trumpa. Wiceburmistrz Jan Valeskog nazwał list „absurdalnym” i zapowiedział, że miasto nie podejmie żadnych działań w jego sprawie. Władze USA oczekiwały potwierdzenia, że instytucje nie prowadzą programów DEI, co spotkało się z oburzeniem w Europie i oskarżeniami o ingerencję.

POLSKA: Rzecznik MSWiA Jacek Dobrzyński skomentował brutalne morderstwo na kampusie Uniwersytetu Warszawskiego, w którym 22-letni student zabił pracownicę administracji siekierą i ciężko ranił strażnika. Potwierdził, że sprawca jest obywatelem Polski, a minister sprawiedliwości Adam Bodnar przebywał w innej części kampusu i został ewakuowany zgodnie z procedurami. Dobrzyński skrytykował postawę niektórych świadków, którzy zamiast interweniować, nagrywali zdarzenie. Ochrona uczelni oraz funkcjonariusz SOP skutecznie obezwładnili napastnika i udzielili pomocy rannemu.

POLSKA: Prokuratura potwierdziła, że Mieszko R., podejrzany o morderstwo na Uniwersytecie Warszawskim, przyznał się do winy, lecz odmówił odpowiedzi na pytania śledczych. Złożył jednak wyjaśnienia, które – jak zaznaczono – wymagają opinii sądowo-psychiatrycznej. Przesłuchanie odbyło się w obecności dwóch obrońców i było nagrywane. Dotąd nie stwierdzono, by sprawca leczył się psychiatrycznie lub przyjmował leki w ostatnim roku.

POLSKA: Sejmowa Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka wezwała prezesa IPN Karola Nawrockiego do wyjaśnień w sprawie kontrowersji wokół nabycia mieszkania, jednak ten zapowiedział, że nie stawi się na piątkowym posiedzeniu. Przewodniczący komisji Paweł Śliz skrytykował zmienność deklaracji Nawrockiego i brak zaufania do jego słów. Komisja zapowiada, że mimo nieobecności posiedzenie się odbędzie, a możliwe są dalsze działania, m.in. zawiadomienie kolegium IPN. Afera dotyczy przejęcia kawalerki od starszego mężczyzny w zamian za opiekę, której – według doniesień – kandydat PiS nie zapewnił.

POLSKA: Minister sprawiedliwości Adam Bodnar stanowczo zdementował doniesienia Telewizji Republika, jakoby był współwłaścicielem mieszkania przy ul. Wąwozowej w Warszawie i nie ujął go w oświadczeniu majątkowym. Oświadczył, że od 2013 r. lokal ten należy wyłącznie do jego byłej żony, zgodnie z prawomocnym postanowieniem sądu, które dołączył do swojego oświadczenia. Bodnar zarzucił dziennikarzom brak rzetelności i szerzenie nieprawdziwych informacji.

ŚLĄSKIE: W sobotę 10 maja o godz. 19:45 w Rudzie Śląskiej – Nowym Bytomiu odbędą się uroczystości upamiętniające 80. rocznicę Tragedii Górnośląskiej. Przemarsz ulicą Piotra Niedurnego zakończy się apelem pamięci na placu Jana Pawła II z udziałem wojska i młodzieży. Wydarzenie uświetnią etiudy teatralne i odsłonięcie tablicy pamiątkowej. Tragedia Górnośląska to seria represji i deportacji po wkroczeniu Armii Czerwonej w 1945 roku, które dotknęły tysiące mieszkańców regionu. Rok 2025 został oficjalnie ogłoszony Rokiem Tragedii Górnośląskiej.

ŚLĄSKIE: Drugi piątek maja to Dzień Kierowcy Autobusu – okazja do docenienia pracy 534 kierowców katowickiego PKM, w tym 54 kobiet. Ich zawód to odpowiedzialność i pasja, a nowoczesne autobusy i elastyczny grafik sprawiają, że praca ta jest dostępna także dla rodziców czy osób bez doświadczenia. PKM oferuje kursy prawa jazdy kat. D, liczne benefity i kampanię zachęcającą do pracy. Od startu inicjatywy zatrudniono 55 nowych kierowców.

ŚLĄSKIE: Grupa Cichy-Zasada ogłosiła nabór do II tury ogólnopolskiego programu grantowego „Pomoc ma znaczenie”. Do 2 czerwca 2025 r. publiczne placówki edukacyjne i organizacje pozarządowe mogą ubiegać się o dofinansowanie od 5 do 20 tys. zł na projekty z zakresu edukacji, bezpieczeństwa, ekologii i zrównoważonego transportu. Łączna pula środków w dwóch edycjach to 300 tys. zł. Program obejmuje m.in. Bielsko-Białą i okolice. Wnioski należy składać online, przedstawiając projekt, kosztorys i harmonogram.