Ze Śląska o Śląsku, Polsce i Europie

Chcą cofnięcia koncesji kopalni Silesia
ŚWIAT: Trwa drugi dzień konklawe, w którym 133 kardynałów wybiera następcę papieża Franciszka. Do wyboru potrzebne są 89 głosy. W środę głosowanie zakończyło się bez rezultatu – z komina uniósł się czarny dym. W czwartek możliwe są cztery głosowania: dwa rano i dwa po południu.
ŚWIAT: Wiceprezydent USA JD Vance oświadczył, że Rosja stawia zbyt wygórowane warunki w negocjacjach z Ukrainą, co pokazuje rosnącą frustrację Waszyngtonu wobec impasu. Podczas konferencji bezpieczeństwa w Waszyngtonie zapowiedział, że jeśli nie będzie postępów, USA mogą wycofać się z procesu. Donald Trump przyznał, że Vance „może mieć rację” i skrytykował Rosję za ostrzały ukraińskich miast mimo rozmów o zawieszeniu broni. Dotychczasowe negocjacje z udziałem wysłannika USA Steve’a Witkoffa nie przyniosły konkretnych rezultatów, a Moskwa żąda m.in. ograniczenia wpływów NATO i kontroli nad polityką wewnętrzną Ukrainy.
ŚWIAT: Korea Północna wystrzeliła pocisk balistyczny w kierunku Morza Wschodniego – to pierwszy test od marca i drugi od początku nowej kadencji Donalda Trumpa. Południowokoreańskie wojsko analizuje typ i zasięg rakiety. Testy rakietowe Pjongjangu zwiększają napięcia w Azji Wschodniej i stanowią potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa międzynarodowego.
ŚWIAT: Green REV Institute wziął udział w 5 z 8 konsultacji publicznych dotyczących Wieloletnich Ram Finansowych UE po 2027 r., apelując m.in. o przekształcenie WPR w Wspólną Politykę Żywnościową. Organizacja sprzeciwia się finansowaniu rolnictwa przemysłowego i promocji produktów odzwierzęcych, postulując inwestycje w sektor roślinny, lokalną żywność i edukację żywieniową. Instytut podkreśla konieczność wsparcia innowacji, rozwoju białka roślinnego i krótkich łańcuchów dostaw, wzorując się na rozwiązaniach z Danii.
POLSKA: Na Kampusie Głównym Uniwersytetu Warszawskiego doszło do brutalnego ataku siekierą. 22-letni student prawa śmiertelnie ranił 53-letnią portierkę i poważnie zranił 39-letniego ochroniarza. Do ataku doszło w środę wieczorem, gdy kobieta zamykała budynek. Sprawca został zatrzymany przez strażników UW. Na miejscu był funkcjonariusz SOP, który udzielił pomocy poszkodowanym — minister sprawiedliwości Adam Bodnar przebywał wtedy na terenie uczelni. W czwartek uczelnia ogłosiła dzień żałoby.
POLSKA: Rząd przyjął trzy projekty ustaw deregulacyjnych dotyczących podatków. Wśród najważniejszych zmian znalazło się: 6-miesięczne vacatio legis dla niekorzystnych zmian, podniesienie limitu zwolnienia z VAT z 200 do 240 tys. zł oraz zniesienie obowiązku publikowania strategii podatkowych przez duże firmy. Konfederacja Lewiatan ocenia zmiany jako korzystne dla przedsiębiorców, zwłaszcza mikrofirm. To pierwszy krok w stronę odbiurokratyzowania gospodarki, choć eksperci apelują o szersze konsultacje przy kolejnych projektach.
POLSKA: Karol Nawrocki ogłosił, że mieszkanie w Gdańsku, które zdobył od starszego pana Jerzego, przekaże na cele charytatywne. Dzień wcześniej premier Tusk zapowiedział działania przeciw wykorzystywaniu samotnych seniorów. Aleksandra Krugły z Habitat for Humanity ocenia, że była to jedyna możliwa decyzja Nawrockiego. Podkreśla, że sprawa pokazała patologie w systemie mieszkaniowym, brak ochrony seniorów i potrzebę koordynacji wsparcia lokalnego – od informacji po opiekę w miejscu zamieszkania.
POLSKA: Fundacja Viva! i platforma Lockme zapraszają 8 maja na premierę „Świńskiego Losu” – pierwszego w Polsce escape roomu poświęconego życiu zwierząt hodowlanych. Uczestnicy wcielają się w świnię i przechodzą realistyczną drogę od chlewni do rzeźni. Projekt ma budzić empatię i refleksję nad przemysłową hodowlą. Od 16 maja gra będzie dostępna dla wszystkich, a część wpływów wesprze Schronisko w Korabiewicach.
POLSKA: Choć Wrocław jest prawnie zobowiązany do uruchomienia Strefy Czystego Transportu (SCT) do 31 lipca 2026 r., władze miasta nadal rozważają jej wprowadzenie. Tymczasem badania zlecone przez ratusz pokazują przekroczenia norm NO₂ na 40 z 48 osiedli. Prawnicy ostrzegają, że zaniechanie wdrożenia SCT grozi karą do 500 tys. zł i stanowi naruszenie Programu ochrony powietrza dla Dolnego Śląska. Mimo to, urzędnicy planują wystąpić o zmianę programu, co eksperci uznają za bezpodstawne.
POLSKA: Tylko 23% księgowych czuje się gotowych na wdrożenie KSeF, a 42% zgłasza trudności w znalezieniu wykwalifikowanych pracowników – wynika z pierwszego „Barometru nastrojów księgowych” w Polsce. Mimo umiarkowanego optymizmu co do 2025 roku, branża zmaga się z niepewnością prawną i brakiem specjalistów. Księgowi wskazują na konieczność automatyzacji i jasnej komunikacji z klientami. Raport powstał z inicjatywy marki fillup k24, SW Research, OLX Praca i SKwP, i ma być początkiem corocznego monitorowania nastrojów w tej kluczowej dla biznesu grupie zawodowej.
ŚLĄSKIE: Fundacja Frank Bold złożyła do ministra klimatu i środowiska wniosek o cofnięcie koncesji kopalni Silesia. Powodem są zaniechania PG Silesia w naprawianiu szkód górniczych i wypłacaniu odszkodowań mieszkańcom Goczałkowic-Zdroju, co zdaniem prawników łamie warunki koncesji i zagraża bezpieczeństwu. Samorząd gminy popiera działania fundacji. Mieszkańcy od lat zmagają się z poważnymi uszkodzeniami domów. Prawnicy podkreślają, że państwo przejmie odpowiedzialność za szkody dopiero po zakończeniu działalności kopalni.
ŚLĄSKIE: W Katowicach zakończono nasadzenia niemal 1200 drzew za ponad 1 mln zł, m.in. w pobliżu 50 placówek edukacyjnych i osiedli mieszkaniowych. Celem inwestycji jest poprawa jakości powietrza, ograniczenie miejskich wysp ciepła i zwiększenie komfortu życia mieszkańców. Zasadzone drzewa mają ponad 3 metry wysokości i są odporne na warunki miejskie. To drugi etap większego projektu zieleni miejskiej. Wcześniej posadzono m.in. 150 drzew w parku Kościuszki. Miasto zapowiada kolejne nasadzenia i rozbudowę terenów zielonych.