„Tabulka” dla Janoscha

Janosch tegorocznym laureatem honorowej nagrody Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rudzie Śląskiej. Podczas trwającego Festu Literackiego „Kakauszale” pisarzowi przyznano tytuł „Optimus Auctor Silesianus Anno Domini MMXXIV” i symboliczną „Tabulkę”. – Laureat w swej twórczości podejmując temat ziemi rodzinnej czyni to z sarkazmem i szorstką dobrocią. I miłością oczywiście. Sam o sobie mówi: czuję się Ślązakiem, to moja narodowość, to moja religia – uzasadnia nagrodę Krystian Gałuszka, dyrektor MBP. Pamiątkowa tablica z nazwiskiem Janoscha zostanie wmurowana na Placu Tuzów przy zabytkowym dworcu kolejowym w Chebziu, w tzw. Bibliogrodzie.

Janosch (Horst Eckert) urodził się w 1931 r. na Zaborzu – Porembie, dzielnicy Zabrza. Jego ojciec Johann był hutnikiem. Matka Hildegard, z domu Glodny, była osobą bardzo religijną. W 1944 roku w wieku 13 lat Janosch zaczął pracę w fabryce jako ślusarz. 1 czerwca 1945 roku rodzina została wysiedlona do Niemiec. W 1946 roku tzw. „komisja weryfikacyjna” przyznała rodzinie Eckertów obywatelstwo polskie. Obecnie Janosch od lat mieszka na Teneryfie.

Laureat „Tabulki” ma na swoim koncie 12 milionów egzemplarzy wydanych książek, przetłumaczonych na 40 języków. Jednak jedna książka przykuła uwagę członków kapituły w sposób szczególny – „Cholonek, czyli dobry Pan Bóg z gliny” – historia o losach mieszkańców Górnego Śląska od lat 30. do 50. XX wieku. – Książka o mikrokosmosie, którego nazwa to Familok, wgryzła się w śląską przestrzeń literacką tak głęboko, że trudno czasem w innych opowieściach literackich odnaleźć jej bijące tętno. I pomimo wielu zdarzeń literackich, kontynuujących na różnych poziomach jej narrację, oryginał dalej zachwyca, choć przy czytaniu momentami bardzo boli. I jakże często po jej przeczytaniu czytelnik znający kod familoka zanim odłoży książkę musi ją przytulić do piersi i tak przez chwilę potrzymać, aby ten jej ból i szorstkość utopiona w bezgranicznych pokładach tkliwości, skryta za jakże gęsto tkanym suknem dowcipu, wybrzmiała jak chce poeta, wanilią na nieboskłonie, układającą się w napis „przonie” – rozważa Krystian Gałuszka.

Powieść ta została wydana w 1970 r. i przetłumaczona na język polski w 1974 r. W 2004 r. została przeniesiona na deski sceniczne przez Teatr Korez z Katowic. Reżyserem spektaklu i odtwórcą głównej roli jest Robert Talarczyk.

Podczas wieczoru zebrani w siedzibie Stacji Biblioteka mieli okazję wziąć udział w spotkaniu z Robertem Talarczykiem, wysłuchali też koncertu zespołu DENDRO.

„Tabulka” to wyróżnienie honorowe dla najlepszego śląskiego autora, przyznawane corocznie przez Miejską Bibliotekę Publiczną w Rudzie Śląskiej. Sama nagroda wykonana jest z płyty granitowej, która po wręczeniu zostaje wmurowana w Bibliogrodzie, czyli na Placu Tuzów przy Stacji Biblioteka – głównej siedzibie Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rudzie Śląskiej (autor otrzymuje wersję Tabulki w formie statuetki).

Do tej pory „Tabulkę” otrzymali: Henryk Waniek (MMXV), ks. Jerzy Szymik (MMXVI), Zbigniew Kadłubek (MMXVII), Kazimierz Kutz (MMXVIII), Szczepan Twardoch (MMXIX), Tadeusz Sławek (MMXX), Lech Majewski (MMXXI), Alojzy Lysko (MMXXII) i Zbigniew Rokita (MMXXIII).

Gala wręczenia „Tabulki” odbywa się w ramach Festu Literackiego „Kakauszale”, który w tym roku ma swoją dziesiątą edycję.

Impreza organizowana przez Miejską Bibliotekę Publiczną w Rudzie Śląskiej podzielona została na pięć części: finał Konkursu Poetyckiego im. ks. N. Bonczyka, X Targi Śląskiej Książki, galę wręczenia „Tabulki”, prezentację historii śląskiej muzyki w formacie audiofilskim oraz Gyburstag Karola Goduli.

Warto dodać, że każdego roku motywem przewodnim Festu są tzw. kakauszale, czyli po śląsku łuski kakaowe. Uczestnicy imprezy mogą częstować się tym szczególnym napojem podczas wydarzenia.

Siedziba Stacji Biblioteka, gdzie odbywa się Fest Literacki, znajduje się w Rudzie Śląskiej – Chebziu przy ul. Dworcowej 33, w zabudowaniach zabytkowego dworca kolejowego należącego do Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego.

UM Ruda Śląska