Globalny Parlament Burmistrzów obraduje w Katowicach

Bezpośrednio przed 11. Światowym Forum Miejskim, które rozpoczyna się 26 czerwca w Katowicach, w stolicy województwa śląskiego obradują członkowie Globalnego Parlamentu Burmistrzów (Global Parliament of Mayors – GPM).

Prestiżowa nagroda dr. Benjamina Barbera przypadła ukraińskim merom, którzy robią wszystko, co możliwe, by stawić czoło wielu wyzwaniom po zbrodniczej inwazji Rosji.

W ramach Globalnego Parlamentu Burmistrzów, którego powstanie zostało zainicjowane przez światowej sławy socjologa Benjamina Barbera, przedstawiciele miast i ośrodków miejskich z całego świata spotykają się i wymieniają doświadczeniami w zakresie radzenia sobie ze współczesnymi wyzwaniami miejskimi – takimi jak bezpieczeństwo, kwestie dotyczące uchodźców, walka o czyste powietrze, mieszkalnictwo czy też w zakresie przemysłu czasu wolnego. Tematyka każdego kolejnego szczytu związana jest z miejscem, w którym ten się odbywa – by przykład danego miasta stanowił punkt odniesienia do dalszej dyskusji. Po Bristolu (Anglia), Durbanie (RPA) czy ubiegłorocznym szczycie w Palermo we Włoszech, w tym roku to Katowice otrzymały zaszczyt goszczenia burmistrzów oraz przedstawicieli miast zrzeszonych w ramach Globalnego Parlamentu Burmistrzów.

– Katowice stanowią znakomity przykład dobrze prowadzonej transformacji miasta poprzemysłowego – zarówno transformacji infrastrukturalnej, ale także społecznej. Spotykaliśmy się tutaj, bo transformacja stanowi główny temat naszego tegorocznego spotkania, a Katowice są symbolem udanej transformacji – mówi burmistrz niemieckiego Mannheim, Peter Kurz, który jednocześnie pełni funkcję przewodniczącego Komitetu Wykonawczego GPM.

Na tegoroczny szczyt do Katowic przyjechali prezydenci i przedstawiciele miast takich jak Chicago,  Bruksela, Haga, Paryż i Montpellier, Kampala w Ugandzie, Quito w Ekwadorze, Trenggalek w Indonezji, Cape Town w RPA, Monrovia w Liberii, Quelimane w Mozambiku czy też Wrocławia.

– Strefa Kultury, wraz z Muzeum Śląskim, w którym się znajdujemy, powstało na terenie byłej kopalni węgla. Przemysł kultury wyparł przemysł wydobywczy z serca naszego miasta. To najlepszy dowód zmian, jakie dokonały się w przestrzeni publicznej oraz w świadomości mieszkańców – takimi słowami przywitał gości Marcin Krupa, prezydent Katowic. – Zwracam  jednak uwagę na kluczowy aspekt transformacji, która de facto wciąż się dokonuje. Dzisiaj siłą Katowic są nasi mieszkańcy. Ich kreatywność, energia i zaangażowanie pomagają nam budować lepsze miasto. Aby przygotować się na wyzwania przyszłości – musimy cały czas tę współpracę z mieszkańcami stymulować i ulepszać. Transformacja nie jest procesem skończonym. Dlatego kładziemy tak duży nacisk na to, by przekazywać w ręce mieszkańców kolejne instrumenty umożliwiające im realne wpływanie na swoje otoczenie. Z roku na rok coraz większą popularnością cieszą się: budżet obywatelski, inicjatywa lokalna, aplikacje do nasadzania drzew i zgłaszania usterek w przestrzeni miejskiej czy też możliwość uczestniczenia w działaniach Rady Seniorów, czy Młodzieżowej Rady Miasta – podkreślał podczas swojego wystąpienia prezydent.

Podczas szczytu odbywają się m.in. trzy panele tematyczne. Pierwszy z nich „Witając Migrantów”, wprost odnosi się do sytuacji z jaką mierzą się samorządy na całym świecie w związku z licznymi konfliktami zbrojnymi. Oczywiste nawiązania do rosyjskiej agresji na Ukrainę były tylko jednym z elementów dyskusji. W ramach szczytu, co roku przyznawana jest również nagroda im. dr. Benjamina Barbera, którą w tym roku otrzymali symbolicznie wszyscy ukraińscy merowie, za wsparcie okazane swoim mieszkańcom w czasie wojny  – w ich imieniu, wyróżnienie odebrał przewodniczący Związku Miast Ukrainy, Oleksandr Slobodzhan.

Drugi panel poświęcony był procesom demokratyzacji w zarządzaniu miastem. Paneliści starali się znaleźć odpowiedź na pytanie, jak budować instytucje demokratyczne, które będą włączały w jak najszerszym stopniu mieszkańców ze szczególnym uwzględnieniem tych, którzy do tej pory unikali zaangażowania w sprawy swoich miast. Ten panel był ściśle powiązany z trzecią debatą dotyczącą budowy „infrastruktury społecznej”, a więc całego środowiska dla zrównoważonego rozwoju miast ze szczególnym uwzględnieniem społeczeństwa obywatelskiego. Podkreślono kluczową rolę sprawiedliwej polityki mieszkaniowej jako fundamentu dla przyciągania nowych mieszkańców oraz transportu publicznego pozwalającego na mobilność mieszkańców przy jednoczesnej walce z niską emisją.

Ostatnia, trzecia sesja była poświęcona ewolucji demokratycznych instytucji i społeczeństwa obywatelskiego. Burmistrzowie i słuchacze uczyli się z niej, jak słuchać głosu nowego pokolenia, a przy tym nadal reprezentować te sposoby postrzegania problemów społecznych, które zagościły już dawno w dyskursie publicznym, tak żeby zapewnić transparentność i adekwatność władzy.

Oprócz debat, burmistrzowie oraz reprezentanci miast mieli możliwość odwiedzenia m.in. Strefy Kultury – W Katowicach zaskoczyła mnie ilość zieleni, którą podziwialiśmy z wieży widokowej przy Muzeum Śląskim. Macie zachwycającą salę koncertową i znakomitą orkiestrę. To naprawdę światowa klasa. Będę o Katowicach opowiadać w moim mieście – mówi Leoluca Orlando, wieloletni burmistrz włoskiego Palermo.

Drugiego dnia GPM podpisano Światową Deklarację Burmistrzów dla Demokracji. Inspiracją dla powstania tego dokumentu była inicjatywa współpracujących ze sobą 4 prezydentów stolic Polski, Czech, Słowacji i Węgier, to jest Budapesztu, Bratysławy, Pragi i Warszawy, którzy w odpowiedzi na występowanie nieliberalnych działań zjednoczyli się, aby rozwinąć i podpisać Pakt Wolnych Miast w 2019 r. dla zwrócenia uwagi na potrzebę obrony demokratycznych wartości. Deklaracja przygotowana przez GPM przed Szczytem została podpisana przez około 50 prezydentów. Natomiast podczas Szczytu dokument sygnowali kolejni burmistrzowie.

Było to jedno z wielu wydarzeń, które miały miejsce podczas tego międzynarodowego wydarzenia, dobitnie pokazujące jedność w myśleniu i podejściu prezydentów do fundamentalnych wartości, które wpisują się w nowoczesne i zrównoważone zarządzanie miastami.

Globalny Parlament Burmistrzów powstał w 2016 roku podczas założycielskiego zjazdu w Hadze. Prezydent Katowic, na osobiste zaproszenie dr. Benjamina Barbera, od początku prac GPM jest jego członkiem, a w 2020 roku został powołany decyzją kilkudziesięciu burmistrzów na członka Komitetu Wykonawczego organizacji (funkcja sprawowana jest społecznie).

Urząd Miasta Katowice