Praca w czasie transformacji energetycznej

·       Transformacja energetyczna jest procesem trudnym i długotrwałym. Skutki społeczne podejmowanych decyzji będą odczuwalne przez wiele lat. Dlatego warto korzystać z doświadczeń, zarówno krajowych, jak i zagranicznych, aby nie powtórzyć błędów z przeszłości.

·       Jeśli proces zostanie dobrze przeprowadzony, możemy nie tylko zmienić sytuację ekologiczną, ale również poprawić kondycję rynku pracy z korzyścią zarówno dla pracowników, jak i pracodawców  – napisała Konfederacja Lewiatan w specjalnym raporcie „Prognozowane zmiany na rynku pracy wywołane transformacją energetyczną”.

– Obecny rynek pracy znacząco różni się od tego sprzed 20 czy nawet 10 lat. Najważniejszym problemem, dotykającym prawie wszystkie branże, jest niedobór pracowników i luka kompetencyjna. Nie tylko brakuje ludzi, ale również brakuje osób z odpowiednimi kwalifikacjami. Jest zrozumiałe, że zmiany jakie czekają choćby górnictwo budzą wiele obaw. Transformacja energetyczna jest szansą na uwolnienie pracowników z branż, które są mało efektywne i nisko innowacyjne. Jeśli proces zostanie dobrze przeprowadzony, możemy  poprawić sytuację na rynku pracy z korzyścią zarówno dla pracowników, jak i dla pracodawców – mówi Monika Fedorczuk, ekspertka ds. rynku pracy Konfederacji Lewiatan.

Zdaniem ekspertów Lewiatana regiony wydobywające węgiel kamienny i brunatny muszą wykazać się aktywnością w tworzeniu wspólnej wizji przyszłości. Wczesne planowanie jest kluczowym czynnikiem w unikaniu niepokojów społecznych i wspieraniu dywersyfikacji gospodarczej. Należy zachęcać społeczeństwo obywatelskie i partnerów społecznych w  regionach do udziału w projektowaniu własnej przyszłości.

Z doświadczeń innych krajów (np. Słowacji, Francji, Belgii, Niemiec, Holandii)  wynika, że podstawą skutecznego przeprowadzenia procesu restrukturyzacji regionów wydobywczych jest zapewnienie poczucia bezpieczeństwa ekonomicznego oraz realnych perspektyw na znalezienie alternatywnego zatrudnienia. 

Istnieją branże, które w wyniku transformacji energetycznej w najbliższych latach będą wykazywały zmniejszony popyt na pracę (górnictwo, hodowla zwierząt) i takie, gdzie będą powstawać nowe, również zielone miejsca pracy (OZE, termomodernizacja). Pożądane byłoby skorelowanie tych procesów tak, aby możliwy był przepływ pracowników pomiędzy branżami czy sektorami.

Warunki sukcesu transformacji energetycznej:

– rzetelna analiza zachodzących zmian i przygotowanie prognoz dotyczących m.in. rozwoju OZE i innych dziedzin mających wpływ na strukturę zatrudnienia w energetyce, przemyśle wydobywczym, transporcie itp. 

– opracowywanie programów zakładających szeroką współpracę pomiędzy instytucjami publicznymi i prywatnymi zamiast podejmowania doraźnych działań mających na celu niwelowanie skutków społecznych zachodzących w wyniku transformacji energetycznej.

– ocena skuteczności realizowanych programów i działań, a następnie ewentualna ich modyfikacja tak, aby w większym stopniu realizowane były cele (ewaluacja on-going i ex-post czyli w trakcie i po zakończonej realizacji).

Konfederacja Lewiatan