Muzeum Śląskie w Katowicach zaprasza na bezpłatne, interdyscyplinarne seminarium „Arachnean. Seminarium dotyczące neuroróżnorodności, przestrzeni i sensoryki”, które odbędzie się 15 grudnia 2025 roku. Wydarzenie będzie próbą krytycznego spojrzenia na temat spektrum autyzmu i wyzwań związanych z projektowaniem przestrzeni przyjaznych sensorycznie w kontekście współczesnego świata.
Inspiracją do dyskusji jest życie i twórczość Fernanda Deligny’ego, pisarza, artysty i aktywisty. Seminarium ma za zadanie odnieść się do stereotypów, mitów oraz realnych wyzwań, jakie niesie za sobą neuroróżnorodność w środowisku miejskim i instytucjonalnym.
Spotkanie jest przestrzenią dla krytycznych dyskusji, prezentacji wielości perspektyw, m.in. samorzeczników, projektantów, architektów czy pedagogów, na kwestię spektrum autyzmu w kontekście tworzenia przyjaznych miejsc i doświadczeń. Adresowane jest do szerokiego grona odbiorców, w tym kuratorów, projektantów, nauczycieli, edukatorów, studentów oraz rodziców dzieci w spektrum autyzmu.
„Seminarium jest zaproszeniem do dyskusji o naszej relacji z otoczeniem, przestrzenią która może nas wspierać lub wykluczać. Deligny jako inspiracja to również przypomnienie o konieczności zrozumienia złożoności tematu spektrum autyzmu – bez sretereotypizacji i stygmatyzacji. W przebodźcowanym i zinstytucjonalizownaym świecie samorzecznictwo, krytyczna dyskusja i antropologiczna perspektywa różnorodności wydają mi się kluczowe – mówi Dagmara Stanosz, organizatorka wydarzenia, antropolożka kultury i historyczka sztuki.
Seminarium zostanie otwarte wykładem wprowadzającym „Arachnean i antropocen. Inspiracje dziełem Fernanda Deligny`ego”. Pełny program obejmuje następujące prelekcje:
Wprowadzenie 10.00- 10.45
- Otwarcie seminarium – dyrektor Muzeum Śląskiego dr Łukasz Galusek;
- Wykład wprowadzający: Arachnean i antropocen. Inspiracje dziełem Fernanda Deligny`ego – Dagmara Stanosz, Uniwersytet Śląski/Muzeum Śląskie ;
- Przewodnik po różnicach sensorycznych w spektrum autyzmu – Alina Wilk, Natalia Latuszek, Kajetan Drzyzga (Pedagogika specjalna, Kolegium Indywidualnych Studiów Międzyobszarowych).
Przerwa – 5 minut
Panel I – 10.50- 11.50
- Odmienny układ nagrody w spektrum autyzmu a kreatywność – Marek Stankiewicz, Fundacja Prodeste;
- Spektrum wrażliwości– spójrzmy oczami osoby neurodywergentnej – Dominika Świaczny;
- Inkluzywne przestrzenie według koncepcji autistic SPACE: zmysły, przewidywalność, akceptacja, komunikacja, empatia – dr Sabina Pawlik, Uniwersytet Śląski.
Przerwa – 20 minut
Panel II. 12.30- 13.15
- Projektowanie przestrzeni przyjaznych sensorycznie – przedstawienie efektów pracy warsztatowej studentów w przestrzeni Muzeum Śląskiego – dr hab. Agnieszka Nawrocka Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach, dr inż. arch. Agnieszka Bugno-Janik, dr hab. inż. arch. Iwona Benek (Wydział Architektury Polietchniki Śląskiej w Gliwicach).
Przerwa – 30 minut
Panel III / Dyskusja: 13.45-14.30
- Narracje o niepełnosprawności. Modele, kontrowersje, wyzwania – wprowadzenie do dyskusji – dr Edyta Nieduziak, Uniwersytet Śląski w Katowicach
Uczestnicy dyskusji: dr Agnieszka Lewko, dr Edyta Nieduziak, Marek Stankiewicz
Prowadzenie: Dagmara Stanosz
Seminarium jest realizowane w ramach projektu „Mapowanie percepcji. Projektowanie narracji inkluzywnych w przestrzeniach muzealnych” (Doktorat Wdrożeniowy VII Edycja, Uniwersytet Śląski/Muzeum Śląskie/Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego).
„Arachnean. Seminarium dotyczące neuroróżnorodności, przestrzeni i sensoryki”
15 grudnia 2025 r.
Muzeum Śląskie w Katowicach, ul. T. Dobrowolskiego 1. Koordynator: Dagmara Stanosz, d.stanosz@muzeumslaskie.pl; tel.: 690455917
Anna Kopaniarz
główny specjalista marketingu
p.o. kierownik działu marketingu
Muzeum Śląskie w Katowicach









