Ze Śląska o Śląsku, Polsce i Europie

NIK alarmuje: Polska może nie wywiązać się z unijnych zobowiązań związanych z gospodarką odpadami
ŚWIAT: W Izmirze, Stambule i Ankarze trwają masowe protesty po aresztowaniu opozycyjnego burmistrza Ekrema Imamoglu. Władze zawiesiły go w obowiązkach, oskarżając o korupcję. W Izmirze demonstranci budowali barykady i starli się z policją, która użyła armatek wodnych. W Ankarze blokowano drogi, a w Stambule lider opozycji Ozgur Ozel wezwał do upublicznienia procesu i groził mobilizacją 500 tys. osób. Policja odpowiada gazem i szturmem. Sytuacja w Turcji zaostrza się, opozycja mówi o autorytarnym kursie władzy.
ŚWIAT: W Beit Lahia w północnej Strefie Gazy odbył się największy od 7 października protest przeciwko Hamasowi. Setki osób skandowały „Hamas out” i „Chcemy żyć w pokoju”, domagając się zakończenia wojny z Izraelem. Protesty miały miejsce przed szpitalem indonezyjskim, a podobne demonstracje odbyły się też w obozie Dżabalija. Hamas próbował je rozproszyć, a uczestnicy wskazywali na narastające zmęczenie i głód. Sytuacja humanitarna w Strefie Gazy dramatycznie się pogarsza – od wznowienia izraelskich operacji wojskowych zginęło co najmniej 792 Palestyńczyków.
ŚWIAT: Premier Danii Mette Frederiksen skrytykowała planowaną wizytę delegacji administracji Trumpa na Grenlandii, określając ją jako „niedopuszczalną presję” na autonomiczne terytorium. Mimo braku zaproszenia od rządu Grenlandii, udział w wizycie zapowiedział wiceprezydent USA JD Vance. Władze w Nuuk odcięły się od planu i zaapelowały o poszanowanie trwających rozmów koalicyjnych. Grenlandzki premier oskarżył USA o ingerencję w wewnętrzne sprawy wyspy. Trump od lat otwarcie wyraża zainteresowanie przejęciem kontroli nad strategicznie położoną Grenlandią.
ŚWIAT: Szef misji ONZ w Sudanie Południowym Nicholas Haysom ostrzegł, że kraj balansuje na granicy wojny domowej po zerwaniu sojuszu prezydenta Salvy Kiira i wiceprezydenta Rieka Machara. Walki między armią a rebeliantami nasiliły się, a prezydent odroczył rozmowy pokojowe. W Dżubie otoczono dom Machara, a Uganda wysłała siły specjalne, by wesprzeć Kiira. ONZ apeluje o powrót do porozumienia z 2018 r. i unikanie eskalacji konfliktu etnicznego. Sudan Południowy to najmłodsze państwo świata, niepodległe od 2011 r.
POLSKA: NIK negatywnie oceniła działania władz w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów i recyklingu. Przepisy dotyczące systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP) nie zostały wdrożone, co doprowadziło do postępowania KE wobec Polski. Recykling obejmuje jedynie 15,9% odpadów, a do 2025 r. cel UE wynosi 55%. Brakuje funkcjonalnego systemu monitorowania (BDO), a wiele gmin nie osiąga wymaganych wskaźników. Raport wykazał błędy w lokalnych regulaminach, brak dostępności PSZOK-ów, niską jakość selektywnej zbiórki i niewystarczające finansowanie działań odpadowych.
POLSKA: Według badania ClickMeeting, 49% Polaków uważa, że procesy w ich miejscach pracy są zbyt skomplikowane lub czasochłonne. Aż 83% respondentów dostrzega korzyści z automatyzacji, choć tylko co trzeci utrzymuje równowagę między życiem zawodowym a prywatnym. Co piąty badany czuje się przepracowany. ClickMeeting podkreśla, że automatyzacja i AI mogą pomóc w ograniczeniu liczby godzin pracy i poprawie jakości życia pracowników.
ŚLĄSKIE: Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia przeznaczy blisko 4 mln zł na wsparcie gmin w działaniach na rzecz efektywności energetycznej. Najwięcej środków trafiło w ramach programu ELENA na dokumentację termomodernizacji. Wsparcie otrzymają też gminy realizujące program STOP SMOG oraz inne projekty energooszczędne. Dodatkowo Bytom otrzyma 4,4 mln zł na przebudowę skrzyżowań linii tramwajowych T6 i T19, co skróci czas przejazdu. GZM rozwija koncepcję optymalizacji ruchu tramwajowego obejmującą także Katowice, Chorzów i Sosnowiec.
ŚLĄSKIE: Wojewoda Śląski Marek Wójcik przewodniczył posiedzeniu WZZK dotyczącym zagrożenia pryszczycą. Dotychczas skontrolowano ponad 10 800 pojazdów na pięciu przejściach granicznych. Wprowadzono zakaz przywozu z Węgier i części Słowacji produktów pochodzenia zwierzęcego. Działania mają zapobiec rozprzestrzenieniu się wirusa wykrytego w Węgrzech i na Słowacji. W naradzie uczestniczyli przedstawiciele służb sanitarnych, weterynaryjnych, granicznych i mundurowych.