Jak głosować? Samorządowy poradnik wyborczy

Wybory samorządowe zbliżają się wielkimi krokami – do urn pójdziemy już 7 kwietnia. Jak, gdzie i kiedy głosować? Na te (i inne) pytania odpowie wam samorządowy poradnik wyborczy.

Kogo wybieramy w zbliżających się wyborach?

7 kwietnia zagłosujemy w wyborach samorządowych. To, na kogo będziemy głosować, zależy od miasta, w którym mieszkamy – w mieście na prawach powiatu wyborcy zdecydują o tym, kto zostanie prezydentem miasta, kto wejdzie do rady miasta oraz o nowych radnych sejmików wojewódzkich. W innym przypadku mieszkańcy, oprócz wspomnianych organów, wybiorą także członków rady powiatu.

Oznacza to, że w zależności od miejsca zamieszkania, wyborcy otrzymają trzy lub cztery karty do głosowania. Z czego to wynika? W miastach na prawach powiatu rada gminy pełni jednocześnie funkcję rady powiatu – stąd na członków rady zagłosujemy tylko raz.

O co chodzi z drugą turą?

21 kwietnia odbędzie się druga tura, która dotyczy jedynie wyborów na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Dojdzie do niej tylko w sytuacji, w której żaden z kandydatów nie uzyska w pierwszej turze więcej niż 50% głosów – wtedy w drugiej turze mieszkańcy dokonają wyboru między dwoma kandydatami, którzy w pierwszej turze uzyskali najwięcej głosów. W drugiej turze wyborcy otrzymają jedną kartę do głosowania.

Co w sytuacji, w której w danej gminie jest tylko jeden kandydat na wójta, burmistrza lub prezydenta?

W wyborach na organ wykonawczy gminy wygląd kart różni się w zależności od liczby kandydatów na burmistrza, wójta, prezydenta. Jeśli taki kandydat jest jeden, wyborcy będą musieli zaznaczyć jedno z dwóch pól: „za” i „przeciw”, które znajdą się przy nazwisku jedynego kandydata. Taki kandydat zostanie wybrany, jeśli w wyborach „za” zagłosuje ponad połowa wyborców. W przeciwnym wypadku wyboru dokona rada gminy bezwzględną większością głosów w głosowaniu tajnym.

Podobnie będzie wyglądała sytuacja, w której kandydatów nie będzie w ogóle – tu podobnie, wyboru organu wykonawczego gminy dokona rada gminy bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady w głosowaniu tajnym.

Jak oddać ważny głos?

Na każdej z pobranych kart, trzech lub czterech, stawiamy tylko JEDEN znak. Ważny głos oddamy poprzez postawienie znaku „X” przy nazwisku danego kandydata, przy czym za ten znak uważa się dwie przecinające się linie w wyznaczonym miejscu (kratce). Głos będzie nieważny, jeśli zagłosujemy na więcej niż jednego kandydata z różnych list lub oddamy jeden głos, ale zaznaczając wybranego kandydata znakiem innym niż „X”, np. ✔.

Co ciekawe, dla ważności głosu nie ma znaczenia, czy oprócz poprawnie zaznaczonego wyboru, na karcie dopiszecie coś jeszcze. Nie zachęcamy, ale jeśli chcielibyście na karcie wyborczej pozdrowić chociażby swoją mamę, możecie – głos, jeśli będzie oddany poprawnie, i tak zostanie policzony.

Co ze sobą zabrać do lokalu wyborczego?

W lokalu wyborczym potrzebujemy jedynie dokumentu ze zdjęciem potwierdzającego naszą tożsamości, przy czym nie musi to być dowód osobisty. Zamiast tego możemy okazać chociażby prawo jazdy czy paszport, można wykorzystać także aplikację mObywatel. Choć wiele osób bierze ze sobą swój długopis, nie ma takiej konieczności – są dostępne w lokalach wyborczych.

Jak wygląda poprawnie wydrukowana karta wyborcza?

Na karcie do głosowania powinny się znajdować pieczęć Obwodowej Komisji Wyborczej oraz nadrukowany odcisk pieczęci Gminnej Komisji Wyborczej. Pamiętajcie o sprawdzeniu, czy żadnego z oznaczeń nie brakuje. To niezwykle istotne; aby Wasz głos został policzony, musicie go oddać na poprawnie wydrukowanej i opieczętowanej karcie.

W wyborach samorządowych, tak jak wspominaliśmy, do głosowania otrzymacie trzy lub cztery karty. Należy sprawdzić, czy poprawne oznaczenie dotyczy wszystkich dokumentów.

W którym lokalu wyborczym można oddać głos?

To, w którym lokalu wyborczym możemy zagłosować, najłatwiej sprawdzić za pośrednictwem aplikacji mObywatel lub na stronie internetowej. W przypadku aplikacji wystarczy wejść w zakładkę „Wybory”, na stronie internetowej z kolei należy wybrać zakładkę „Twoje dane”, a następnie przejść do podstrony „Centralny Rejestr Wyborców”.

Ile mamy czasu na oddanie głosu?

Lokale wyborcze 7 kwietnia będą czynne od godziny 7 do 21. Istotna informacja dla osób, które lubią zostawiać wszystko na ostatnią chwilę: jeśli ustawimy się w kolejce do głosowania przed 21, a ze względu na liczbę chętnych nie zdążymy oddać głosu do oficjalnej godziny zamknięcia, głosowanie w tym konkretnym lokalu wyborczym zostanie przedłużone.

Tekst powstał we współpracy ze Stowarzyszeniem BoMiasto