Obywatele Unii najbardziej ufają tradycyjnym mediom, mówi sondaż unijny

Media odgrywają bardzo ważną rolę w informowaniu obywateli Europy o działalności Unii Europejskiej i jej instytucji.

72% respondentów deklaruje, że niedawno przeczytało, usłyszało lub obejrzało informacje o Unii Europejskiej, a 57% o Parlamencie.

Telewizja jest nadal głównym źródłem informacji (75%), szczególnie dla starszych pokoleń.

Ogólnie odbiorcy najbardziej ufają publicznym stacjom radiowym i telewizyjnym (49%). Na drugim miejscu plasuje się prasa drukowana (39%), a zaraz za nią – prywatne stacje radiowe i telewizyjne (27%).

W opublikowanym dzisiaj specjalnym sondażu Eurobarometr przeanalizowano nawyki medialne obywateli, ich zaufanie do różnych źródeł informacji oraz podejście do zagrożenia dezinformacją.

Zapamiętywalność relacji medialnych

Obywateli najbardziej interesują tematy dotyczące polityki krajowej (50% respondentów). Drugie miejsce zajmują sprawy europejskie i międzynarodowe (46%) na równi z doniesieniami lokalnymi (47%).

72% ankietowanych pamięta, że niedawno czytało, usłyszało lub obejrzało informacje o Unii Europejskiej w prasie, internecie, telewizji lub radiu. W przypadku Parlamentu Europejskiego ich odsetek to 57%.

Zapamiętywalność informacji o Unii Europejskiej wynosi od 57% we Francji do 90% w Rumunii. Natomiast informacje o Parlamencie Europejskim zapadają w pamięć od 39% (we Francji) do 85% (na Malcie) obywateli.

Nawyki medialne

U 75% respondentów głównym źródłem informacji jest telewizja, zwłaszcza w grupie wiekowej ponad 55 lat. Kolejnymi, mniej rozpowszechnionymi ich źródłami są internetowe platformy informacyjne (z których korzysta 43% ankietowanych), radio (39%) oraz platformy mediów społecznościowych i blogi (26%). Prasa drukowana sytuuje się na piątym miejscu, przy czym jeden na pięciu respondentów (21%) deklaruje, że gazety i czasopisma są dla niego głównym źródłem informacji. Z kolei młodsi uczestnicy sondażu znacznie częściej korzystają z mediów społecznościowych i blogów, by dotrzeć do informacji (46% w grupie wiekowej 15–24 lata oraz 15% w grupie wiekowej od 55 lat).

Choć tradycyjne źródła informacji, zwłaszcza telewizja, są nadal ważne, 88% ankietowanych czerpie przynajmniej część wiadomości z internetu za pomocą smartfona, komputera lub laptopa. 43% z nich korzysta ze strony internetowej źródła informacji (np. strony gazety), zaś 31% czyta artykuły i posty, które pojawiają się w ich mediach społecznościowych. Dostęp do wiadomości za pośrednictwem portali społecznościowych jest jeszcze ważniejszy dla ludzi młodych (43% respondentów w grupie wiekowej 15–24 lata oraz 24% w grupie wiekowej od 55 lat).

Płacenie za informacje w internecie to ciągle raczej wyjątek. 70% osób, dla których źródłem informacji jest internet, nadal korzysta z nieodpłatnych treści lub serwisów informacyjnych.

Najwiarygodniejsze źródła informacji

Obywatele najbardziej ufają tradycyjnym nadawcom oraz mediom drukowanym, także w wydaniu internetowym. Ufają im znacznie bardziej niż internetowym platformom informacyjnym lub mediom społecznościowym. Czy to za pośrednictwem tradycyjnych kanałów, czy przez internet, 49% respondentów spodziewa się wiarygodniejszych informacji od publicznych stacji telewizyjnych i radiowych. Na drugim miejscu plasuje się prasa drukowana, którą wybiera 39% osób. Natomiast 27% ankietowanych wymieniło prywatne stacje radiowe i telewizyjne jako wiarygodne źródła informacji. Wyjątkiem jest tu Polska – to jedyny kraj, w którym prywatne stacje radiowe i telewizyjne uważa się za najwiarygodniejsze źródła informacji. Jeszcze bardziej radykalną tendencję w odchodzeniu od tradycyjnych źródeł informacji obserwujemy na Węgrzech. Respondenci z tego kraju uważają, że najwiarygodniejszymi źródłami informacji są osoby, grupy oraz przyjaciele w mediach społecznościowych.

Kwestia zaufania pojawia się również, gdy uczestnicy sondażu odpowiadają na pytanie, dlaczego przeczytaliby artykuł w internecie. Dla 54% motywacją do przeczytania artykułu jest interesujący ich tytuł, zaś 37% ankietowanych deklaruje, że ważne jest zaufanie do serwisu informacyjnego, który zamieszcza artykuł.

Narażenie na dezinformację i fake newsy

Ponad jedna czwarta respondentów (28%) uważa, że w ciągu ostatnich siedmiu dni bardzo często lub często mieli styczność z dezinformacją i fake newsami. Ogólnie w ciągu ostatnich siedmiu dni na dezinformację i fake newsy najbardziej narażeni czuli się ankietowani z Bułgarii. 55% z nich spotkało się z nimi bardzo często lub często. Natomiast uczestnicy sondażu z Holandii czuli się narażeni na dezinformację i fake newsy najmniej (3% bardzo często i 9% często).

Większość respondentów jest pewna, że umie rozpoznać dezinformację i fake newsy – 12% jest pewna, zaś 52% jest raczej pewna. Poziom pewności co do rozpoznawania fake newsów spada z wiekiem, zaś wzrasta wraz z poziomem wykształcenia.

Kontekst

Na postrzeganie Unii Europejskiej i Parlamentu przez obywateli wpływa to, co widzą, słyszą i czytają w różnych mediach. Sondaż Eurobarometr Flash prezentuje szczegółowy obraz tego, jak obywatele korzystają z mediów oraz jakie mają w tym względzie nawyki. Sondaż obejmuje zarówno media tradycyjne, jak i internetowe. Firma badawcza IPSOS przeprowadziła wywiady z reprezentatywną grupą obywateli Unii w wieku od 15 lat we wszystkich 27 państwach członkowskich Unii Europejskiej. W okresie od 26 kwietnia do 11 maja br. przeprowadzono 52.347 wspomaganych komputerowo wywiadów internetowych za pośrednictwem Ipsos Online Panels oraz sieci partnerskich firmy.

Wyniki dla Unii Europejskiej są ważone według liczby ludności każdego kraju.

Dane z sondażu oraz pełne sprawozdanie można znaleźć tutaj.

Parlament Europejski