Koalicja kilkudziesięciu NGO od Lizbony po Kijów apeluje o embargo na rosyjską ropę i gaz w celu powstrzymania finansowania wojny przeciwko Ukrainie

Koalicja kilkudziesięciu organizacji pozarządowych z całej Europy apeluje do Komisji Europejskiej i rządów Państw Członkowskich o zaprzestanie importu rosyjskiej ropy i gazu. Nie możemy wspierać rosyjskiego agresora zyskami z eksportu węglowodorów. Zakończenie naszego uzależnienia od paliw kopalnych, począwszy od rosyjskiej ropy, gazu i węgla, nie jest już wyłącznie celem klimatycznym, ale pilnym imperatywem moralnym i kwestią bezpieczeństwa Europy.

Podczas gdy świat z przerażeniem patrzy na inwazję Putina na Ukrainę, Europa stoi w obliczu największego kryzysu od dziesięcioleci. Wybuch solidarności i współczucia dla Ukrainy w Europie jest krzepiący, ale pomoc humanitarna i wojskowa nie wystarczy. Rakiety niszczące ukraińskie miasta zostały kupione za pieniądze, które Putin i jego kolesie zarobili na sprzedaży benzyny i oleju napędowego europejskim kierowcom.

Europejskie pieniądze z ropy naftowej – to 4 na każde 5 dolarów zarobionych na eksporcie rosyjskiej ropy i gazu – przez ponad dwie dekady stanowiły podstawę wydatków wojskowych Putina. Zakończenie naszego uzależnienia od paliw kopalnych, począwszy od rosyjskiej ropy, gazu i węgla, nie jest już wyłącznie celem klimatycznym, ale pilnym imperatywem moralnym.

„Europejskie uzależnienie od paliw kopalnych to kwestia bezpieczeństwa Europy i naszej moralności. Nie możemy pozwolić, aby pieniądze z importu ropy i gazu służyły do zabijania ludzi w Ukrainie. Dzisiaj wszystko przemawia na rzecz definitywnego końca importu paliw kopalnych z Rosji – musimy przestać finansować wojnę przeciw Ukrainie, odejść od niebezpiecznego uzależnienia Europy od nieobliczalnej Rosji” – mówi Marcin Korolec, prezes Instytutu Zielonej Gospodarki.

Wiele obywatelek i obywateli chce okazać solidarność z Ukrainą, oszczędzając energię – to silny sygnał – ale główna odpowiedzialność i moc działania spoczywa na rządach. Dlatego apelujemy także do polskiego rządu – przedstawiciele Instytutu i innych polskich sygnatariuszy przekazali apel do Ministerstwa Rozwoju i Technologii.

„Odpowiedzią na obecny kryzys jest przejście na elektromobilność i produkcja energii z OZE. To jedyny realny scenariusz uniezależnienia polskiej gospodarki od importu paliw z Rosji. Dzisiaj widać wyraźnie, że to ważne dla zdrowia, klimatu, ale też dla bezpieczeństwa” – komentuje Rafała Bajczuk z Fundacji Promocji Pojazdów Elektrycznych.

Unia Europejska i cały wolny świat nakładają na Rosję wyjątkowe sankcje gospodarcze. Częściowe wykluczenie rosyjskich banków z systemu SWIFT było ważną decyzją całego demokratycznego świata. Potrzebujemy kolejnych odważnych decyzji.

Do tej pory ropa i gaz nie zostały objęte sankcjami gospodarczymi, które są konieczne do powstrzymania rosyjskiej agresji. Każdego dnia kraje UE nadal przekazują reżimowi Putina setki milionów euro na ropę i gaz – szacunki na 2022 mówią o kwocie 80–85 mld euro – płacąc tym samym za nielegalną wojnę z Ukrainą. Dwie trzecie rosyjskiego importu ropy jest wykorzystywane w transporcie. Każde tankowanie samochodu spalinowego w Polsce uzależnionej od rosyjskiej ropy to zastrzyk gotówki dla Rosji.

Wzywamy do wprowadzenia cła na import rosyjskich paliw kopalnych, a w dalszej perspektywie czasowej całkowitego zaprzestania importu rosyjskich paliw kopalnych do Europy.

Zamrożenie handlu paliwami kopalnymi z Rosją będzie miało wpływ na ceny energii, ale niezwykła agresja militarna Putina wymaga nadzwyczajnej reakcji. Wzywamy rządy do podjęcia zdecydowanych działań w celu ochrony gospodarstw domowych i przedsiębiorstw przed negatywnymi skutkami kryzysu energetycznego. Kraje MAE, które mają 90-dniowe rezerwy ropy na wypadek sytuacji kryzysowych, powinny je rozmieścić, aby wspierać kraje o wysokim stopniu ekspozycji na Rosję.

Wzywamy jednocześnie rządy do podjęcia zdecydowanych działań w celu ochrony gospodarstw domowych i przedsiębiorstw przed negatywnymi skutkami trwającego i pogłębiającego się kryzysu energetycznego. Zamrożenie handlu z Rosją będzie miało będzie dalsze negatywne skutki.

Nadzwyczajna agresja militarna Putina wymaga nadzwyczajnej reakcji. Bezczynność oznaczałaby przyzwolenie na niszczenie wolnej i demokratycznej Ukrainy i jej narodu. Solidaryzując się z narodem ukraińskim, żądamy, by UE i Wielka Brytania podjęły następujące działania, przynajmniej do czasu zaprzestania przez Rosję działań wojennych na Ukrainie:

1. Wprowadzenie cła na import rosyjskich paliw kopalnych do Europy w celu ograniczenia rosyjskich zysków z ropy naftowej, a w dalszej perspektywie czasowej całkowite zaprzestanie importu rosyjskich paliw kopalnych do Europy, zgodnie z celami klimatycznymi i energetycznymi ustalonymi w Paryżu. Kraje MAE posiadają rezerwy na import ropy naftowej o wartości co najmniej 90 dni na wypadek sytuacji kryzysowych. Powinny one zostać uruchomione w celu wsparcia krajów o wysokim narażeniu na kontakt z Rosją.
2. Kierowcy zasługują na to, by wiedzieć, czy ich stacja benzynowa finansuje wojnę Putina z Ukrainą. Dlatego domagamy się, by koncerny naftowe, sprzedawcy paliw i stacje benzynowe ujawniały, jaka część sprzedawanej benzyny i oleju napędowego pochodzi z Rosji. Zwracamy się do rządów o wprowadzenie przepisów, które zagwarantują, że sprzedawcy paliw będą podawać te informacje.
3. Pilne przyjęcie planu działań na rzecz ograniczenia zużycia ropy naftowej w krótkim okresie, ponieważ samo przestawienie się z ropy rosyjskiej na np. ropę z Bliskiego Wschodu nie jest rozwiązaniem ani dla klimatu, ani dla praw człowieka, ani dla bezpieczeństwa energetycznego. Potencjalne działania w zakresie transportu obejmują utrzymanie wysokiego udziału pracy zdalnej i komunikacji wirtualnej, aby uniknąć niepotrzebnych podróży samochodowych i lotniczych, zmniejszenie prędkości jazdy samochodem, ekologiczną jazdę, ograniczenia w prowadzeniu pojazdów, promowanie chodzenia pieszo, jazdy na rowerze i transportu publicznego oraz organizowanie w miastach weekendów bez samochodu. Wszystko to zmniejszy zależność od importowanej ropy naftowej i ograniczy presję na wzrost jej cen.
4. Wyznaczenie nowego celu, jakim jest osiągnięcie 50% sprzedaży samochodów i furgonetek z napędem elektrycznym do 2025 roku. Prace nad unijnymi i brytyjskimi ambitnymi normami emisji CO2 powinny zostać przyspieszone, aby pomóc w osiągnięciu tego celu.
5. Należy wyznaczyć specjalne cele dotyczące elektryfikacji pojazdów o dużym przebiegu, takich jak samochody służbowe, floty, taksówki i autobusy, ponieważ zastąpienie ich napędem elektrycznym miałoby największy wpływ na popyt na ropę w jak najkrótszym czasie.
6. Podjęcie działań mających na celu radykalne i natychmiastowe przyspieszenie budowy elektrowni wiatrowych i słonecznych oraz przyspieszenie działań na rzecz efektywności energetycznej, w szczególności renowacji budynków, co przyczyni się również do rozwiązania problemu ubóstwa energetycznego.
7. UE i jej państwa członkowskie w ramach funduszy unijnych na rzecz odbudowy i odporności, których wartość wynosi 723 mld euro powinny podwoić nakłady na inwestycje pro klimatyczne i związane z efektywnością energetyczną.
8. Komisja Europejska powinna natychmiast wycofać swoją propozycję oznaczania gazu jako „ekologicznego” w europejskiej taksonomii zrównoważonego finansowania. UE powinna także zrezygnować z planów przestawienia żeglugi na LNG, gdyż zwiększyłoby to naszą zależność od importu gazu.
9. W obliczu poważnej niepewności co do dostaw żywności i roślin paszowych od dwóch głównych dostawców UE – Rosji i Ukrainy – UE i jej państwa członkowskie muszą natychmiast zawiesić stosowanie żywności i roślin paszowych w biopaliwach, aby zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe i uniknąć ogromnej inflacji cen żywności w Europie i poza nią.

Rozumiemy, że te działania będą miały realny wpływ na ludzi. Dlatego wzywamy rządy do wprowadzenia odpowiednich środków, które uchronią rodziny o niskich i średnich dochodach przed skutkami kryzysu energetycznego i zapewnią wszystkim dostęp do zrównoważonej mobilności. Jednak w obliczu największego kryzysu w Europie od 1945 roku i bezprecedensowego zagrożenia dla pokoju, wolności i demokracji jest oczywiste, że koszty bezczynności znacznie przewyższą to, co należy zrobić teraz.

Zwracamy się do wszystkich o rozpowszechnienie tego apelu.

Lista Sygnatariuszy:

1. Transport & Environment (Unia Europejska)
2. Fundacja Promocji Pojazdów Elektrycznych (Polska)
3. PKE (Polski Klub Ekologiczny) (Polska)
4. WAS (Warszawski Alarm Smogowy) (Polska)
5. Instytut Zielonej Gospodarki (Polska)
6. Cittadini per l’Aria (Włochy)
7. Legambiente (Italy) Réseau Action Climat (Francja)
8. Verkehrsclub Deutschland (VCD, Niemcy)
9. Zero (Portugalia)
10. National Ecological Center of Ukraine (Ukraina)
11. Levego (Węgry)
12. VCÖ (Austria)
13. Green Transition Denmark (Dania)
14. 2Celsius (Rumunia)
15. BRAL (Belgia)
16. IEW (Belgia)
17. Transform Scotland (Wielka Brytania)
18. Aviation Environment Federation (Wielka Brytania)
19. Milieudefensie (Holandia)
20. Campaign for Better Transport (Wielka Brytania)
21. VšĮ „Žiedinė ekonomika (Litwa)
22. INSPRO (Instytut Spraw Obywatelskich) (Polska)
23. Eco Union (Hiszpania)
24. DVI (Sustainable Development Initiatives) (Litwa)

Źródło informacji: Instytut Zielonej Gospodarki