Ze Śląska o Śląsku, Polsce i Europie
5 na weekend: Anna Cieplak, pisarka
W tym tygodniu wiele się wydarzyło. Liczba zakażeń rośnie, w szkołach zagęszcza się od klasówek. Liście powoli zmieniają kolor, a cała Polska od soboty stanie się strefą żółtą czyli zaczną obowiązywać nowe obostrzenia sanitarne. W niedzielę, poprzedzającą nowy tydzień, Nagrodę Gombrowicza za debiut literacki otrzymała Joanna Gierak-Onoszko za 27 śmierci Toby’ego Obeda – mocną i ważną książkę o systemowej przemocy w Kanadzie. Zaraz po tym środowiskiem kultury wstrząsnęły doniesienia o nadużyciach, do których przez wiele lat dopuszczał się dyrektor Ośrodka Praktyk Teatralnych „Gardzienice”. Rok temu wzruszaliśmy się Noblem w dziedzinie literatury dla Olgi Tokarczuk, a czas szybko zleciał i w tym roku najważniejsza nagroda literacka od Szwedzkiej Akademii została przyznana amerykańskiej poetce i eseistce Louise Glück. Ale nie samą kulturą… ogromne pozytywne poruszenie wywołała też 19-letnia tenisistka Iga Świątek na półfinale French Open. W odniesieniu do tych wydarzeń polecam 6 książek i filmów:
O tym się nie mówi, Emily Pine, wyd. Cyranka 2019 (tłum. Joanna Figiel)
Trochę esej, trochę pamiętnik, z którego dowiemy się o tym jak i czemu się nie mówi o sprawach, o których można by było. Szczery i autentyczny zapis wydarzeń z okresu dzieciństwa, dorastania i dorosłości akademiczki z University College w Dublinie.
At The Heart of Gold: Inside The US Gym, Erin Lee Carr, HBO 2019
Dokument o życiu amerykańskich gimnastyczek, który pokazuje jak to (patrz wyżej) można zrobić. Historia wydarzyła się naprawdę i pokazała nie tylko zapis nadużyć względem młodych kobiet i dziewczyn, ale też ile wysiłku i wyrzeczeń, wymaga życie w bezustannym treningu. Za każdym razem gdy jakaś kobieta zdobywa medal, pomyśl o tym co musiała przejść aby stanąć na podium.
I may destroy you/Mogę cie zniszczyć, reż. Michaela Coel/ Sam Miller, HBO 2020
Serial o pisarce, która się wkurza. Autorka scenariusza występuje w roli głównej oraz jest drugą reżyserką. W efekcie otrzymujemy bezkompromisowy serial, który pomimo ciężkiego tematu balansuje na granicy komedii. Brawurowa rola Michael Coel, ale i sporo dobrych wątków i postaci pobocznych.
Zakłamane życie dorosłych, Elena Ferrante, wyd. Sonia Draga 2020 (tłum. Lucyna Rodziewicz-Doktór) Kup książkę
Królowa prozy wróciła na jesieni mocnym głosem dziewczyn z Neapolu. Dzięki Ferrante nie trzeba wyjeżdżać do Włoch żeby wsłuchać się w ulice tego miasta i pełne emocji przeżycia Giovanny. Nie umiem pozbyć się wrażenia, że opisy Ferrante przypominają trochę historie, które mogłyby się wydarzyć na śląskich familokach. Serio.
Żeby zrozumieć Śląsk, Katarzyna Siwczyk, wyd.Vectra 2020
Od jednego lucypera, Anna Dziewit-Meller, wyd. Literackie 2020 Kup książkę
Dwie książki napisane w zupełnie innych konwencjach, ale odnoszące się do śląskiego podwórka. Katarzyna Siwczyk pokazuje jak można rozmawiać z osobami o różnych poglądach i doświadczeniach co w czasie polaryzacji i cotygodniowych imb na Facebooku może się przydać jako instrument budowania empatii. Nie tylko na Górnym Śląsku. Anna Dziwit-Meller wraca wraz ze swoją bohaterką (Katarzyną) na Śląsk żeby odkryć historię siostry babci (Marijki). Ważną rolę w historii odgrywa ciało przez które Katarzyna próbuje się „przedostać” do własnych przemyśleń i zbudować most między przeszłością a tu i teraz.