Ze Śląska o Śląsku, Polsce i Europie
Zmarł Jan Bógdoł – aktor Teatru Śląskiego
Z ogromnym żalem i smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci naszego aktora seniora Jana Bógdoła, mistrza i przyjaciela.
Jan Bógdoł w środowisku był niekwestionowanym autorytetem artystycznym, moralnym i etycznym. Z Teatrem Śląskim związany ponad 20 lat. W 2017 roku minęło 60 lat od jego scenicznego debiutu. Grał także m.in. na deskach Teatru Zagłębia w Sosnowcu, Teatru im. Horzycy w Toruniu, Teatru Polskiego w Bielsku-Białej, Teatru Nowego w Zabrzu.
Urodzony w Katowicach w 1930 roku, zasłużony aktor teatrów w Polsce i na Śląsku. W 1957 r. ukończył Studio Aktorskie przy Teatrze Śląskim w Katowicach i rozpoczął artystyczną wędrówkę po teatrach całej Polski. Obdarzony niepospolitymi warunkami i talentem aktorskim zagra ponad 150 ról teatralnych, kilkadziesiąt ról filmowych, telewizyjnych i radiowych. Dorobek ten obejmuje w większości znaczące role, które przyniosły mu uznanie publiczności i krytyki. Oto niektóre z nich: Jim – „Szklana menażeria” T. Williamsa, Orsino, Antonio, Kapitan w różnych inscenizacjach „Wieczoru Trzech Króli” Szekspira, Przełęcki – „Uciekła mi przepióreczka”, Jajecznica – „Ożenek” Gogola, Sołtys – „Klątwa” Wyspiańskiego, Szela, Nos, Czepiec, Żyd w różnych inscenizacjach „Wesela” Wyspiańskiego, hr. Almaviva – „Wesele Figara”, Beaumarhaisa, Major – „Fantazy” Słowackiego, Rejent – „Zemsta” Fredry, Woland, Kajfasz – „Czarna Magia” Bułhakow, Lelewel – „Noc listopadowa” Wyspiańskiego, Głodomór – „Odejście Głodomora” Różewicza, Tyrezjasz – „Antygona” Sofoklesa, Szczuka – „Popiół i diament” Andrzejewskiego, Król IV w „Królu IV” Grochowiaka, Karmazyn – „Wyzwolenie” Wyspiańskiego, prof. Higgins – „Pigmalion” B. Shawa, Ziemlianika – „Rewizor” Gogola, Johannes – „Biografia kontrolowana” Bieniasza, Sofar – „Hiob” Wojtyły. Z powodzeniem grał w repertuarze Mrożka i Schaeffera. Będąc na emeryturze gościnnie grał w Teatrze Rozrywki w Chorzowie.
Z dorobku filmowego nie można nie wymienić takich filmów jak: „Sól ziemi czarnej”, „Perła w koronie”, „Paciorki jednego różańca” (Antek, syn Habryki), „Grzeszny żywot Franciszka Buły”, „Polonia Restituta”, „Na straży swej stać będę” (Klimza, ojciec Jakuba), „Polowanie na Króla Lira w Zdaniem Obrony”, „Banda Rudego Pająka”, „Wojaczek”, „Magnat”, „Angelus” i wiele innych. Wszystkie jego role filmowe dokonania cechuje duża siła wyrazu i swoisty wdzięk.
Jan Bógdoł grał z powodzeniem również w wielu spektaklach telewizyjnych różnych ośrodków: TVP Poznań, TVP Warszawa, TVP Łódź, TVP Katowice („Uciekła mi przepióreczka”, „Jak wam się podoba”, „Droga do Czarnolasu”, „Pigmalion”, „Pole niczyje”, „Bracia polscy”, „Władca czasu”, „Wygnańcy”, „Noc świętojańska”, „Król i aktor”.
Jan Bógdoł miał w swoim dorobku również współpracę w teatrami alternatywnymi (Teatr Jota – występy m.in. we Francji). Wystąpił w eksperymentalnym spektaklu Lecha Majewskiego „Tramwaj” granym w Düsseledorfie z okazji Dni Kultury Województwa Śląskiego w 2002. Grał w spektaklach autorskich St. Bieniasza: „Biografia” i „Senator” (przedsięwzięcie niemieckojęzyczne w ramach współpracy polsko-niemieckiej).
Był wieloletnim członkiem ZASP-u. W ostatnim czasie na deskach Teatru Śląskiego można było go oglądać w spektaklu „Wujek.81. Czarna ballada” oraz „Drach” w reż. Roberta Talarczyka.
WYBRANE NAGRODY I WYRÓŻNIENIA
- Czarne Diamenty (nagroda redakcji „Wiadomości Zagłębia”) za rolę Polaka
w sztuce „Przyszedłem pana zabić” - Srebrny Krzyż Zasługi
- Złota Odznaka zasłużonego dla Województwa Katowickiego
- Krzyż Kawalerski Orderu Odznaczenia Polski
- Złoty medal Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa
- Ryngraf imienny za wzorowe prowadzenie Izby Pamięci pomordowanych policjantów II RP
- Srebrna odznaka za zasługi dla Policji
- Nagroda Ministra Kultury i Sztuki za wybitne osiągnięcia artystyczne w dziedzinie tworzenia i upowszechniania teatru
Rodzinie aktora i bliskim chcielibyśmy złożyć kondolencje oraz wyrazy współczucia.
Teatr Śląski