Skarga do Europejskiego RPO: KE nie podejmuje działań w celu zrównoważonej transformacji systemów żywnościowych

Green REV Institute złożył skargę do Europejskiej Rzeczniczki Praw Obywatelskich, Teresy Anjinho, przeciwko Komisji Europejskiej. Organizacja zarzuca KE opóźnienia i brak przejrzystości w pracach nad ramami prawnymi dla zrównoważonych systemów żywnościowych (SFSL).

Komisja Europejska zobowiązała się do przyjęcia aktu do końca 2023 roku w ramach strategii „Od pola do stołu”. Konsultacje publiczne zakończone w lipcu 2022 roku, w których wzięło udział ponad 2 600 osób i organizacji, wykazały, że ponad 90% uczestników uznało obecny system żywnościowy UE za niezrównoważony. Mimo tych wyników projekt aktu nie został opublikowany, a w październiku 2023 roku inicjatywa została wykreślona z programu prac legislacyjnych na 2024 rok – bez podania przyczyn i dalszych planów.

Reklama

– „Brak przejrzystości, opóźnienia i ignorowanie głosu społeczeństwa obywatelskiego to naruszenie podstawowych zasad prawa UE. To cios w zaufanie do instytucji europejskich i realne zagrożenie dla bezpieczeństwa żywnościowego w Europie” – podkreśla Anna Spurek, Prezeska Green REV Institute.

Zdaniem organizacji brak unijnych ram prawnych dla zrównoważonych systemów żywnościowych stanowi nie tylko opóźnienie legislacyjne, ale również poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego, bioróżnorodności i klimatu. SFSL miało być fundamentem transformacji żywnościowej w UE, łącząc kwestie jakości żywności, dobrostanu zwierząt, ochrony środowiska i wsparcia dla rolników.

Zakres skargi obejmuje m.in.:

• naruszenie prawa do dobrej administracji i przejrzystości (art. 41 KPP UE, art. 15 TFUE),
• zignorowanie wyników konsultacji publicznych i obowiązku partycypacji obywatelskiej (art. 11 TUE),
• złamanie zasady ochrony uzasadnionych oczekiwań wynikających z wcześniejszych zapowiedzi KE.

Green REV Institute domaga się:

Reklama

• publicznego wyjaśnienia przyczyn opóźnienia i wycofania inicjatywy SFSL,
• przedstawienia nowego harmonogramu prac legislacyjnych,
• publikacji pełnych, zanonimizowanych wyników konsultacji publicznych,
• prowadzenia realnego dialogu z organizacjami społecznymi i interesariuszami.

Zdaniem Green REV Institute ramowe prawo dla zrównoważonych systemów żywnościowych to fundament transformacji żywnościowej w UE – od zapewnienia bezpieczeństwa żywności, przez ochronę klimatu, po prawa konsumentów i producentów. Brak takich ram oznacza utrwalenie niezrównoważonego status quo, które szkodzi ludziom, środowisku i przyszłym pokoleniom.