Jest nowy dyrektor Muzeum Śląskiego

ŚWIAT: Sekretarz stanu USA Marco Rubio poinformował, że po rozmowach w Rijadzie uzgodniono wstępną koncepcję zawieszenia broni na Morzu Czarnym, jednak trwają analizy rosyjskich warunków. Część z nich dotyczy zniesienia unijnych sankcji, w tym przywrócenia Rossiełchozbanku do systemu SWIFT. Rubio zapowiedział, że USA przedstawią prezydentowi Trumpowi stanowisko po konsultacjach z delegacją. Komisja Europejska podtrzymuje, że warunkiem zniesienia sankcji jest wycofanie rosyjskich wojsk z Ukrainy.

ŚWIAT: Czterech amerykańskich żołnierzy zginęło w wypadku podczas ćwiczeń na poligonie w Podbrodziu na Litwie – poinformował sekretarz generalny NATO Mark Rutte, składając kondolencje rodzinom. Litewskie siły zbrojne nie potwierdzają jednak oficjalnie zgonów, twierdząc, że trwają intensywne działania ratunkowe. Żołnierze z 1. Brygady 3. Dywizji Piechoty zaginęli wraz z pojazdem gąsienicowym, który odnaleziono na bagnach. Incydent miał miejsce niedaleko granicy z Białorusią.

ŚWIAT: Administracja Trumpa mierzy się z aferą po tym, jak dziennikarz Jeffrey Goldberg przypadkowo został dodany do czatu na Signalu, gdzie omawiano plan ataku na Jemen. Tulsi Gabbard, dyrektorka Wywiadu Narodowego, bagatelizuje sprawę, twierdząc, że nie udostępniono informacji niejawnych. Jednak opublikowany zapis zawierał harmonogram uderzenia, co Demokraci określili jako „okłamywanie kraju”. Pentagon i część Republikanów przyznają, że dane były wrażliwe. Sprawą ma się zająć inspektor generalny Pentagonu, a krytyka wobec używania Signala i braku reakcji rośnie także wśród Republikanów.

ŚWIAT: Od początku 2025 roku Rosję nawiedza fala usterek technologicznych, które stopniowo ujawniają skalę uzależnienia kraju od zagranicznej infrastruktury internetowej. Kulminacją był 26 marca, kiedy awarii uległ System Szybkich Płatności Banku Centralnego (SBP), będący rosyjskim odpowiednikiem BLIKa. Problemy dotyczyły też m.in. Sberbanku, Rosselkhozbanku, MTS, Megafonu, platform Steam, TikToka i Instagrama. Rosja oficjalnie tłumaczy awarie działaniami na rzecz „cyfrowej suwerenności” i testowaniem odporności Runetu na odłączenie od światowego internetu.

POLSKA: Premier Donald Tusk zapowiedział, że jeszcze tego samego wieczoru rząd przyjmie rozporządzenie zawieszające możliwość składania wniosków o azyl, reagując na podpisanie przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacji ustawy azylowej. Nowe przepisy umożliwiają czasowe ograniczenie prawa do ubiegania się o ochronę międzynarodową, jeśli zagrożone jest bezpieczeństwo kraju. Prezydent podkreślił, że decyzję podjął w trosce o ochronę granic i zaapelował do rządu o aktywne działania w tej sprawie.

POLSKA: Polska Unia Ceramiczna alarmuje, że branża płytek ceramicznych stoi na krawędzi upadku z powodu wysokich kosztów energii i nieuczciwej konkurencji, głównie z Indii. Koszty produkcji wzrosły od 2021 r. o ponad 40%, a tanie importowane płytki wypierają krajowych producentów. Mimo obowiązujących ceł antydumpingowych import z Indii nadal rośnie. Branża apeluje o pilne działania KE – podniesienie ceł, ochronę rynku i obniżenie kosztów energii, aby uniknąć bankructw i fali bezrobocia.

POLSKA: Forum Energii opublikowało raport „Towards sustainable energy security”, wzywający do opracowania nowej strategii energetycznej UE, dostosowanej do wyzwań geopolitycznych i transformacji klimatycznej. Proponuje nową definicję bezpieczeństwa energetycznego, zakładającą rozwój OZE, integrację rynków, dywersyfikację surowców i ochronę infrastruktury. Podkreślono konieczność solidarności państw UE, redukcji importu z Rosji i powołania unijnej agencji energii. Raport powstał przy okazji polskiej prezydencji w Radzie UE, która uczyniła bezpieczeństwo energetyczne jednym z priorytetów.

POLSKA: Unijne rozporządzenie metanowe z 2024 r. zobowiązuje polskie kopalnie do znacznego ograniczenia emisji metanu. Od 2025 r. zabronione będzie uwalnianie metanu z systemów odmetanowania, a od 2027 r. obowiązywać będą limity dla emisji z szybów wentylacyjnych. Fundacja Instrat szacuje, że przy minimalnych karach sektor może zapłacić ponad 0,5 mld zł rocznie. Wyzwanie dotyczy m.in. PGG, PKW i PG Silesia. Eksperci apelują o spójny plan transformacji górnictwa, uwzględniający koszty środowiskowe i inwestycyjne.

ŚLĄSKIE: Łukasz Galusek został nowym dyrektorem Muzeum Śląskiego w Katowicach. Konkurs zakończył się jednogłośną decyzją komisji, a jego kandydatura została zaakceptowana przez Zarząd Województwa Śląskiego. Galusek, architekt i dotychczasowy zastępca dyrektora ds. programowych w MCK w Krakowie, obejmie stanowisko 1 lipca. Znany z działalności kuratorskiej i licznych publikacji, zastąpi Marię Czarnecką, odwołaną w 2024 roku.

ŚLĄSKIE: Małgorzata Gutowska zakończyła pracę jako dyrektorka Zarządu Transportu Metropolitalnego. Zarząd Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii podjął decyzję za porozumieniem stron. Do czasu wyboru nowego dyrektora, którego wyłoni konkurs, obowiązki przejął Adam Sujkowski. ZTM zarządza największą w Polsce siecią transportu publicznego, obsługującą 56 gmin i 2,5 mln mieszkańców.

ŚLĄSKIE: W Rybniku otwarto pierwszy Ośrodek Kuratorski przy Sądzie Rejonowym, zlokalizowany przy ul. Jośki 8. Placówka oferuje wsparcie dla młodzieży w trudnej sytuacji życiowej, zapewniając działania profilaktyczne, wychowawcze, resocjalizacyjne i terapeutyczne. Może przyjąć jednocześnie dziesięciu podopiecznych. Miasto sfinansowało remont lokalu o powierzchni 92 m². Jak podkreśla wiceprezydent Wojciech Kiljańczyk, ośrodek pomaga młodym ludziom wrócić na właściwą drogę i przygotować się do odpowiedzialnego życia w społeczeństwie.

ŚLĄSKIE: Eksperci RynekPierwotny.pl sprawdzili, na jakie mieszkanie w Katowicach stać singli, pary i rodziny 2+1 przy 20% wkładzie własnym i kredycie na 25 lat. Singiel z wkładem ok. 86 tys. zł może kupić mieszkanie za 431 tys. zł (425 ofert). Para z wkładem 183 tys. zł – mieszkanie za 914 tys. zł (ponad 4 tys. ofert). Rodzina 2+1 – lokal za 861 tys. zł (ok. 4 tys. mieszkań). Średnia cena m² w lutym 2025 wynosiła 12 715 zł, o 3% więcej niż rok wcześniej.

Sebastian Pypłacz
Sebastian Pypłacz

Redaktor naczelny Śląskiej Opinii. Członek zarządu Związku Górnośląskiego.