Ze Śląska o Śląsku, Polsce i Europie

Greenpeace alarmuje: rekordowo niski poziom wody w rzekach
ŚWIAT: Władimir Putin sceptycznie odniósł się do propozycji 30-dniowego zawieszenia broni w Ukrainie, podkreślając, że Rosja jest otwarta na rozmowy, ale tylko w kontekście trwałego pokoju. Podczas konferencji prasowej z Aleksandrem Łukaszenką wskazał na „niuanse”, m.in. sytuację w obwodzie kurskim i obawy, że zawieszenie walk mogłoby dać Ukrainie czas na przegrupowanie sił. Zapowiedział, że może omówić szczegóły propozycji z prezydentem USA Donaldem Trumpem. W tle trwają negocjacje dyplomatyczne, w tym rozmowy ukraińsko-amerykańskie w Arabii Saudyjskiej oraz wizyta wysłannika USA w Moskwie.
ŚWIAT: Donald Trump odniósł się do słów Władimira Putina na temat zawieszenia broni w Ukrainie, oceniając jego wypowiedź jako „obiecującą, ale niekompletną”. Prezydent USA wyraził chęć spotkania z rosyjskim przywódcą, podkreślając, że pierwszym krokiem musi być faktyczne wstrzymanie działań wojennych. Trump ujawnił, że rozmowy z Ukrainą obejmowały już kwestie granic, Zaporoskiej Elektrowni Atomowej i członkostwa Kijowa w NATO. W międzyczasie doradca Trumpa, Steve Witkoff, przybył do Moskwy, gdzie ma spotkać się z Putinem, by negocjować warunki rozejmu.
ŚWIAT: Prezydent Portugalii Marcelo Rebelo de Sousa ogłosił rozwiązanie parlamentu i wyznaczył przedterminowe wybory na 18 maja. Decyzja ta jest konsekwencją nieudzielenia wotum zaufania rządowi Luisa Montenegro. Prezydent uzasadnił swój krok koniecznością stabilizacji politycznej i ochrony demokracji, szczególnie w obliczu globalnych zmian i rosnącego dystansu USA od UE. Kryzys polityczny w Portugalii nasiliły zarzuty korupcyjne wobec premiera Montenegro, którego rodzina miała czerpać korzyści finansowe od operatora kasyn. Upadek rządu to kolejny epizod politycznych turbulencji po dymisji Antónia Costy.
POLSKA: Wiceminister aktywów państwowych Zbigniew Ziejewski złożył dymisję po ujawnieniu przez media jego konfliktu interesów. Według doniesień Wirtualnej Polski procesował się on o miliony złotych z Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa (KOWR), który w niektórych obszarach podlegał jego nadzorowi. Ziejewski miał także na koncie prawomocne wyroki, m.in. za posługiwanie się sfałszowanymi fakturami. Minister aktywów Jakub Jaworowski zobowiązał go do złożenia pisemnych wyjaśnień, a resort zapowiedział zmiany w podziale kompetencji, eliminujące jego wpływ na decyzje KOWR.
POLSKA: Prokuratura potwierdziła istnienie tajnej grupy na komunikatorze, nazwanej „grupa wejście”, w której uczestniczył poseł PiS Dariusz Matecki. Jej celem miało być ostrzeganie się przed działaniami organów ścigania w sprawie Funduszu Sprawiedliwości. Grupa powstała po pierwszych zatrzymaniach, m.in. ks. Michała Olszewskiego. Matecki, podejrzany o sześć przestępstw, został aresztowany na dwa miesiące. „Gazeta Wyborcza” ujawniła szyfrowaną korespondencję posła z innymi działaczami. Prokuratura zaprzeczyła, jakoby udostępniła śledczym dokumenty mediom.
POLSKA: Rok 2024 był najcieplejszym w historii pomiarów, a zima wyjątkowo sucha i bezśnieżna, co doprowadziło do suszy hydrologicznej w Polsce. Greenpeace, powołując się na dane IMGW-PIB, alarmuje o rekordowo niskim poziomie wody w rzekach – Wisła w Warszawie ma zaledwie 58 cm, zamiast ponad 100 cm typowych dla marca. Brak zimowych opadów sprawił, że w Narwiańskim i Biebrzańskim Parku Narodowym nie powstały zwyczajowe rozlewiska. Eksperci ostrzegają, że tegoroczna susza zagraża rolnictwu i dzikiej przyrodzie.
ŚLĄSKIE: PKM Katowice otworzył oferty w przetargu na montaż instalacji fotowoltaicznej na dachu zajezdni przy ul. Mickiewicza 59. Zgłosiło się 10 firm, a najniższa oferta wynosi 3,3 mln zł, przy planowanym budżecie 5,3 mln zł. Instalacja obejmie 1041 paneli o mocy 400 kW, a energia posłuży m.in. do ładowania autobusów elektrycznych. Projekt otrzymał dofinansowanie 2,2 mln zł z Funduszy Europejskich dla Śląskiego. To kolejna inwestycja miasta w OZE – wcześniej powstała m.in. farma fotowoltaiczna MPGK. Montaż paneli ma zakończyć się w 2025 roku.
ŚLĄSKIE: Narodowy Instytut Onkologii w Gliwicach otrzyma 122,7 mln zł z KPO na rozbudowę infrastruktury medycyny nuklearnej i modernizację diagnostyki. Kluczowym elementem inwestycji będzie nowoczesny Oddział Terapii Izotopowej, który stanie się największym centrum teranostycznym na południu Polski. Budynek o powierzchni 5 tys. m² pomieści specjalistyczne oddziały i zaawansowany sprzęt, m.in. gamma kamery i system dekontaminacji odpadów radioaktywnych. Projekt obejmuje także rozwój chirurgii onkologicznej. Całkowity koszt inwestycji wyniesie 150 mln zł, a budowa zakończy się w połowie 2026 roku.
ŚLĄSKIE: 17 marca 2025 r. w Katowicach na Placu Chrobrego rodzice, aktywiści i organizacje społeczne wręczą lokalnym władzom „Recepty na Czyste Powietrze”, domagając się systemowej ochrony dzieci i seniorów przed smogiem. Akcję organizuje ruch Rodzice dla Klimatu przy wsparciu Clean Cities Campaign Polska. Wśród postulatów są eliminacja przestarzałych pieców, monitoring powietrza wokół szkół, inwestycje w zielone strefy i rozwój transportu publicznego. Organizatorzy podkreślają, że skuteczna polityka środowiskowa może poprawić zdrowie publiczne i jakość życia, a sprawdzone rozwiązania funkcjonują już w wielu krajach.
ŚLĄSKIE: Narodowy Instytut Onkologii w Gliwicach otrzyma 122,7 mln zł z KPO na rozbudowę infrastruktury medycyny nuklearnej i modernizację diagnostyki. Kluczowym elementem inwestycji będzie nowoczesny Oddział Terapii Izotopowej, który stanie się największym centrum teranostycznym na południu Polski. Budynek o powierzchni 5 tys. m² pomieści specjalistyczne oddziały i zaawansowany sprzęt, m.in. gamma kamery i system dekontaminacji odpadów radioaktywnych. Projekt obejmuje także rozwój chirurgii onkologicznej. Całkowity koszt inwestycji wyniesie 150 mln zł, a budowa zakończy się w połowie 2026 roku.