Agrowoltaika: 5400 złotych na hektar dla rolnika i większe plony. Podaje nowy raport

Nowa analiza think-tanku energetycznego Ember wykazuje, że rolnicy w Europie Środkowej, w tym w Polsce, mogą zwiększyć plony owoców i malin nawet o 16% i zarobić 5400 złotych na hektar, łącząc uprawy pszenicy z panelami słonecznymi (znanymi jako agrowoltaika).

Agrowoltaika pozwala rolnikom uzyskać dodatkowe źródło dochodu ze sprzedaży energii elektrycznej, jednocześnie zachowując ziemię pod cele rolnicze. Poprawia również retencję wody w przypadku suszy i chroni uprawy przed ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi. Dla roślin lubiących cień, może to przynieść znaczące korzyści. Analiza pokazuje, że agrowoltaika nad malinami zwiększa plony nawet o 16%, jednocześnie produkując 63% energii elektrycznej jaką dostarczałaby tradycyjna farma słoneczna.

„Obserwujemy coraz więcej susz i ekstremalnych zjawisk pogodowych, a agrowoltaika może pomóc w ochronie upraw. Instalacja paneli słonecznych w połączeniu z produkcją rolną może również stabilizować dochody rolników troszczących się o bezpieczeństwo żywnościowe Polski i Europy” – powiedział dr Paweł Czyżak.

Rośliny takie jak pszenica czy owies są bardziej wrażliwe na zacienienie, ale pionowe panele słoneczne utrzymują straty plonów poniżej 20% dzięki szerokim odstępom między rzędami, co pozwala na korzystanie z maszyn rolniczych.

Analiza Ember wykazuje, że sprzedaż energii elektrycznej z paneli słonecznych z nawiązką kompensuje ewentualne straty plonów. Przykładowa kalkulacja pokazuje, że przy połączeniu paneli słonecznych z pszenicą, przychody na hektar mogą być dwanaście razy wyższe niż z samej uprawy pszenicy. Przekłada się to na potencjalny roczny zysk w wysokości 5400 złotych na hektar z połączonej sprzedaży energii elektrycznej i pszenicy. Może to oferować rolnikom bardziej stabilny model biznesowy, jako że sama produkcja pszenicy (bez agrowoltaiki) może w Polsce przynosić straty netto. Kalkulacja nie uwzględnia dopłat innych niż bezpośrednie, przy czym wszystkie dopłaty powinny być również dostępne dla rolników korzystających z agrowoltaiki.

Polska ma ogromny potencjał agrowoltaiki

Agrowoltaika może stanowić duże możliwości w Europie Środkowej, w szczególności w Polsce, podkreśla raport. Czechy, Węgry, Polska i Słowacja stanowią jedną piątą (19%) użytków rolnych w Unii Europejskiej. Analiza Ember szacuje, że w tych krajach można by zainstalować 180 GW agrowoltaiki, z czego 119 GW w samej Polsce – w porównaniu do 19 GW całkowitej mocy energii słonecznej w Polsce dzisiaj.

Agrowoltaika mogłaby produkować 191 TWh energii rocznie w Czechach, na Węgrzech, w Polsce i na Słowacji. To ponad dziesięć razy więcej niż potrzeba rocznie na zasilanie rolnictwa i przetwórstwa spożywczego w całym regionie (17 TWh), co umożliwiłoby rolnikom sprzedaż nadwyżki energii do krajowych systemów energetycznych.

Regulacji wspierających agrowoltaikę wciąż brakuje

W Europie zrealizowano już ponad 200 projektów agrowoltaicznych. Większość z nich znajduje się w Niemczech, Francji, Włoszech i Niderlandach, gdzie przepisy pozwalają na współdzielenie gruntów na cele rolnicze i produkcję energii elektrycznej bez utraty dotacji. Według ostatnich badań, ponad 70% rolników w Niemczech jest obecnie gotowych do wdrożenia agrowoltaiki, aby stabilizować warunki finansowe i zabezpieczyć uprawy.

W przeciwieństwie do tych krajów, wytyczne i przepisy wspierające rozwój agrowoltaiki nie są w pełni wprowadzone w Europie Środkowej, w szczególności w Polsce. Grunty rolne biorące udział w produkcji energii słonecznej są wykluczone z dotacji, co uniemożliwia ich wykorzystanie do produkcji żywności. Niedawne wprowadzenie regulacji dotyczących agrowoltaiki w Czechach zapoczątkowało debatę na ten temat. Węgry, Polska i Słowacja wciąż nie mają jednak żadnych przepisów dotyczących agrowoltaiki.

Agrowoltaika przynosi rolnikom korzyści wynikające z transformacji energetycznej, ale pilnie potrzebne są regulacje, które pomogą rolnikom eksperymentować z nowymi modelami biznesowymi” – powiedział dr Paweł Czyżak.

Ember