Ze Śląska o Śląsku, Polsce i Europie
Prezydent zawetował ustawę uznającą język śląski za język regionalny
Ustawa uznająca język śląski za język została przegłosowana przez Sejm i Senat. Trafiła na biurko prezydenta Andrzeja Dudy, który w środę ogłosił, że ustawy nie podpisze.
Komunikat Kancelarii Prezydenta:
Prezydent podkreślił, że ocena, czy doszło do powstania określonego języka regionalnego, czy też do wyodrębnienia określonej mniejszości etnicznej musi przede wszystkim opierać się na badaniu, czy spełnione zostały kryteria określone w ustawie z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. Ocena taka powinna być dokonana przez specjalistów zajmujących się badaniem języka, kultury i tradycji, a w szczególności językoznawców.
W ocenie Prezydenta, to czy ustawowe kryteria są spełnione, powinno być przedmiotem obiektywnej oceny. Samo bowiem przekonanie zainteresowanej grupy społecznej, że odróżnia się w sposób istotny od pozostałych obywateli językiem, kulturą lub tradycją, jest tutaj niewystarczające.
Prezydent posiłkując się dostępnymi w sferze publicznej opiniami ekspertów, zwłaszcza językoznawców, wśród których przeważa stanowisko, że gwary śląskie są gwarami języka polskiego, a dialekt śląski, na który się one składają, jest takim samym dialektem języka polskiego, jak np. dialekt małopolski, wielkopolski i mazowiecki, uznał, że nie została spełniona przesłanka prawna wynikająca z art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, umożliwiająca uzyskanie przez etnolekt śląski statusu języka regionalnego.
Wymaga przy tym podkreślenia, że brak posiadania przez określony etnolekt statusu języka regionalnego nie oznacza, że nie podlega on ochronie. Zarówno bowiem dialekt śląski, tak jak inne dialekty i gwary polskie, podlegają ochronie, której ramy prawne wyznacza ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 4 tej ustawy, ochrona języka polskiego polega w szczególności na upowszechnianiu szacunku dla regionalizmów i gwar, a także przeciwdziałaniu ich zanikowi.
Projekt ustawy wraca teraz do Sejmu, aby odrzucić prezydenckie weto potrzebna jest większość większość 3/5 głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Przy pełnej sali musiałoby za odrzuceniem weta zagłosować 276 posłów.
Na kwietniowym posiedzeniu Sejmu za projektem ustawy głosowało 236 posłów. Przeciw było 167 posłów PiS, 16 posłów Konfederacji, 2 posłów koła Kukiz’15 i 1 poseł niezrzeszony. Wstrzymało się 4 posłów PiS i 1 poseł Konfederacji.