Ruda Śląska: 5. urodziny Stacji Biblioteka

W czwartek, 21 marca, Stacja Biblioteka (ul. Dworcowa 33 w Rudzie Śląskiej – Chebziu) będzie obchodzić swoje 5. urodziny. Z tej okazji o godz. 17.00 odbędzie się spotkanie jubileuszowe, które uświetni występ Patrycji Zając, rudzkiej wokalistki i kompozytorki. – Serdecznie zapraszam do tego wyjątkowego miejsca – mówi Krystian Gałuszka, dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rudzie Śląskiej.

– Trudno uwierzyć, że od otwarcia Stacji Biblioteka minęło już pięć lat, a z drugiej strony niewiarygodne, że jeszcze kilka lat temu budynek dworca raczej nie zachęcał do odwiedzenia – wspomina prezydent Michał Pierończyk. – Dzisiaj ten obiekt to nasza duma, miejsce tętniące nie tylko odgłosem przejeżdżających pociągów, ale również wielu atrakcji kulturalnych, które się tutaj odbywają – podkreśla.

Stacja Biblioteka to centralna siedziba Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rudzie Śląskiej. Poprzednio zajmowała ona budynek przy ul. Dąbrowskiego w Wirku. Pomysłodawcą koncepcji Stacji Biblioteka w Chebziu był Krystian Gałuszka. 

Kompleksowa rewitalizacja budynku dworca zakończyła się w 2018 roku, a kolejne parę miesięcy zajęło przeniesienie księgozbioru. Obecnie w Stacji Biblioteka znajduje się ponad 16 tys. woluminów, 330 czasopism oprawnych oraz bogata mediateka, która gromadzi zbiory audiowizualne, czyli audiobooki, filmy, gry, zbiory muzyczne – łącznie ponad 18 tys. jednostek. W roku 2024 Stację Biblioteka odwiedziło 12 tys. czytelników. To również miejsce, gdzie odbywają się spotkania, koncerty, wystawy oraz imprezy cykliczne, np. Kakauszale – Fest literacki, Trakcja poetycka czy Industriada. Warto podkreślić, że obiekt znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. W ciągu pięciu lat zorganizowano ponad 520 imprez, w których wzięło udział w sumie ok. 20 tys. osób. 

Przypomnijmy, że zespół stacyjny w Chebziu powstał w latach 1897-1899. Na planach z 1901 r. widnieje już ukształtowany zespół zabudowań, w skład którego wchodzą: budynek dworca kolejowego, peron, budynki dawnej poczty, administracji i warsztatu. Najbardziej charakterystycznym elementem zabudowań stacyjnych w Chebziu jest hala dworca, która na ówczesne czasy była bardzo nowoczesna. Budynek dworcowy ma własny taras i maszt flagowy, ceglaną elewację z odsłoniętą stalową (spawaną i nitowaną) konstrukcją przypominającą „mur pruski”. Przestronna hala główna dworca przykryta została metalowym łukowym dachem o promieniu 6 m i rozpiętości 10 m wyposażonym w ozdobną kutą balustradę i maszt flagowy. Hala oparta została we wnętrzu na ośmiu stalowych kratownicowych słupach.

Na przestrzeni ponad 100 lat funkcjonowania dworzec był powoli niszczony i wielokrotnie „modernizowany”. W 2018 roku obiekt przeszedł kompleksową rewitalizację, która polegała przede wszystkim na adaptacji wnętrza budynku pod bibliotekę. W tym celu w głównej hali powstała stalowa antresola ze szklaną balustradą, gdzie zlokalizowane zostały regały biblioteczne oraz mieści się czytelnia. Na końcu holu głównego przy wykorzystaniu przeszkleń wydzielono przestrzeń pod wypożyczalnię, tam też znajduje się wejście na antresolę. Ponadto powstała sala animacyjna przystosowana do odbywających się już w budynku spotkań i prelekcji. Zagospodarowano również przestrzeń pod kawiarnię, natomiast za budynkiem wybudowano parking na kilkadziesiąt miejsc. W obiekcie powstały całkowicie nowe ogólnodostępne sanitariaty, wszystko jest dostosowane do osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Koszt rewitalizacji dworca wyniósł ponad 8 mln zł. Miasto pozyskało na jego odrestaurowanie 95% dotacji. Środki zostały przyznane w ramach konkursu z działania „Rewitalizacja obszarów zdegradowanych” Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego.

Stacja Biblioteka zdobyła nagrodę w konkursie Najlepsza Przestrzeń Publiczna Województwa Śląskiego, organizowanym przez Zarząd Województwa w 2019 roku. Obiekt został też wybrany „Dworcem Roku 2019” przez jury konkursu, zorganizowanego przez Fundację ProKolej we współpracy z Fundacją Grupy PKP, a w konkursie „Zabytek Zadbany”, prowadzonym przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, otrzymał wyróżnienie. 

UM Ruda Śląska