Poprawa jakości powietrza w Rybniku

Dane pomiarowe jednoznacznie wskazują, że stan powietrza w Rybniku stale się poprawia. To efekt wspólnych działań miasta i mieszkańców. 

Być może wiele osób nie zwraca już na to uwagi, ale w Rybniku cały czas trwa walka o poprawę jakości powierza w oparciu o zapisy śląskiej uchwały antysmogowej. 

– Jak co roku mamy już wyniki pomiarów automatycznych ze stacji przy ul. Borki. Jest to jedyna w mieście stacja państwowego monitoringu, która od kilkunastu lat w tym samym miejscu i tymi samymi metodami mierzy jakość powietrza. Czyni ją to najbardziej wiarygodnym urządzeniem na terenie miasta, dostarczającym dane do wszystkich oficjalnych opracowań państwowych i unijnych służb monitoringu powietrza, na temat jakości powietrza w Rybniku – informuje prezydent Rybnika Piotr Kuczera. 

To, jak poprawia się powietrze w Rybniku, doskonale widać na podstawie pomiarów wieloletnich.

–  Z danych jednoznacznie wynika, że wartość najważniejszego wskaźnika, tj. średniorocznego stężenia pyłu PM10 osiągnęła poziom 23 µg/m³, co jest najniższym wynikiem w historii pomiarów i wynikiem znacznie poniżej normy wynoszącej max 40 µg/m³ średniorocznie. Co ważne, także drugi ze wskaźników opisujących zanieczyszczenie pyłem zawieszonym, tj. liczba dni z przekroczeniami normy PM10 (maksymalnie 35 dni w ciągu roku), zaliczył w 2023 r. spektakularny spadek i po raz pierwszy w historii osiągnął poziom poniżej normy i wyniósł tylko 16 dni – mówi Bartłomiej Kozieł, główny specjalista w Wydziale Rozwoju Urzędu Miasta Rybnika. 

Żeby lepiej zobrazować olbrzymi postęp w zakresie jakości powietrza, jaki wykonała wspólnota samorządowa Rybnika, przytaczamy dane z pomiaru automatycznego na stacji przy ul. Borki z 2017 r. (data uchwalenia uchwały antysmogowej) i 2023 r.:

–  Na tych danych doskonale widać jak poprawiło się powietrze w Rybniku. Średnie stężenia miesięczne oraz maksymalne dobowe stężenia są w każdym miesiącu 2023 r. niższe od analogicznych miesięcy 2017 r. – dodaje Bartłomiej Kozieł.

Tak szybka poprawa jakości powietrza nie byłaby możliwa bez zaangażowania mieszkańców Rybnika, którzy złożyli najwięcej w Polsce wniosków do ogólnopolskiego programu Czyste Powietrze – w ciągu 5 lat od września 2018 r. do września 2023 r. rybniczanie złożyli aż 6 270 wniosków o dofinansowanie z programu. W okresie tym podpisano 5 696 umów o dofinansowanie i fizycznie ukończono 4545 inwestycji. Kwota faktycznie wypłaconych rybniczanom dotacji w ramach programu Czyste Powietrze przekroczyła już 48,6 mln zł. 

Oprócz tego w Rybniku jest realizowany program „Ciepłe Mieszkanie”, z którego mogą korzystać właściciele mieszkań w budynkach wielorodzinnych, a także szeroki program wymiany źródeł i termomodernizacji budynków użyteczności publicznej oraz komunalnych budynków wielorodzinnych. W latach 2022-2023 realizowano również programy grantowe dla właścicieli budynków jednorodzinnych współfinansowane ze środków UE i budżetu miasta (ostatecznie dofinansowano 726 inwestycji).

Sporo dzieje się również w zakresie kontroli posesji pod względem przestrzegania uchwały antysmogowej. 

– Działanie takie musi być podejmowane przez służby miejskie – musimy być „fair” w stosunku do tych wszystkich, którzy ponieśli koszty związane z dostosowaniem się do zapisów uchwały antysmogowej – zaznacz prezydent Rybnika. 

W 2023 roku przeprowadzono 3008 kontroli posesji. Ujawniono podczas nich 225 wykroczeń, z czego 64 zakończyło się wystawieniem mandatu, 18 skierowaniem sprawy do sądu, a 128 pouczeniem z wyznaczeniem terminu powtórnej kontroli (pouczenia są wystawiane tym osobom, które podjęły działania w celu zmiany źródła, ale np. z uwagi na opóźnienia w dostawie nowych źródeł lub opóźnienia w przyłączeniu do sieci gazowej przez Państwową Spółkę Gazowniczą (PSG) nie były w stanie tego zrobić w wyznaczonym terminie.

Urząd Miasta Rybnik