Postulaty Lewiatana. Edukacja nie nadąża za nowoczesną gospodarką

Do poprawy jakości edukacji ogólnej, zawodowej i ustawicznej oraz krajowego systemu kwalifikacji wzywają eksperci Konfederacji Lewiatan. Proponują m.in. zwiększenie nakładów na edukację, jej cyfryzację, podwyższenie wynagrodzeń nauczycielom, czy wspieranie rozwoju osób dorosłych, np. przez zachęty podatkowe.

Konfederacja Lewiatan przygotowała postulaty na nową kadencję parlamentu. Wśród nich znalazły się też te, które dotyczą edukacji. Zdaniem ekspertów system edukacji jest niedostosowany do potrzeb nowoczesnej gospodarki. Stoi obecnie przed ogromną szansą, a jednocześnie wyzwaniem związanym z procesami cyfryzacji.

– Nie mamy jednego ośrodka decyzyjnego odpowiedzialnego za wszystkie procesy związane z cyfryzacją w edukacji. Odpowiedzialność jest rozproszona, niejasny jest podział kompetencji między różne instytucje. Brakuje strategicznego, długofalowego planu cyfryzacji – mówi Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan.

– Kolejnym ważnym wyzwaniem jest wzmacnianie demokracji w polskiej oświacie. Naszym zdaniem należy także dążyć do decentralizacji i uspołecznienia systemu oświaty poprzez zwiększanie samodzielności szkoły wobec władz centralnych i lokalnych. Konieczne jest zwiększenie nakładów na edukację, podniesienie wynagrodzeń nauczycielom oraz odbudowa prestiżu tego zawodu – dodaje Sławomir Szymczak, ekspert Konfederacji Lewiatan. 

Wybrane postulaty Lewiatana dotyczące edukacji

–  wyposażenie uczniów w kompetencje przyszłości, poprzez rozwijanie efektywnych metod nauczania i uczenia się, z wykorzystaniem ICT i AI.

– podniesienie wynagrodzeń kadrom uczącym i odbudowa prestiżu zawodu nauczyciela.

– realizacja długofalowego planu cyfryzacji edukacji.

– koordynacja prac między rządem, samorządami, a interesariuszami w celu zwiększenia sprawności reagowania systemu edukacji zawodowej na potrzeby rynku.

 – stałe doposażanie pracowni i warsztatów kształcenia zawodowego w maszyny, urządzenia i oprogramowanie komputerowe.

– zapewnienie kadr dla systemu kształcenia zawodowego.

– wspieranie rozwoju osób dorosłych np. poprzez zachęty podatkowe.

– przyspieszenie prac nad nowelizacją ustawy o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji.

Niedostosowanie umiejętności i kwalifikacji kandydatów do aktualnych potrzeb pracodawców stanowi jedną z największych barier rozwoju firm. Dlatego należy zbudować efektywny system kształcenia ustawicznego, w tym podnoszenia kompetencji i kwalifikacji, wspierający rozwój umiejętności. Niezbędne jest zwiększenie dostępności do środków na wsparcie podnoszenia kompetencji i kwalifikacji pracowników, które zwiększą możliwości zatrudnienia i pracy poprzez lepsze dopasowanie umiejętności do zmieniających się warunków pracy,  szczególnie w kontekście zielonej i cyfrowej transformacji. 

– Proponujemy zachęty, np. podatkowe do inwestowania w podnoszenie z własnej inicjatywy kompetencji i kwalifikacji przez osoby pracujące oraz zgodnie z potrzebami pracodawców. Konieczne jest stworzenie programu, który zwiększy dostępność środków na podnoszenie kompetencji cyfrowych zatrudnionych osób, zgodnie z bieżącymi potrzebami przedsiębiorstw i przy ich udziale. Chociaż Polska podniosła w ostatnich latach formalny poziom wykształcenia osób dorosłych, nadal jednak wiele z nich ma niski poziom umiejętności. Pomimo rosnącego znaczenia rozwoju umiejętności dorosłych, ich uczestnictwo we wszystkich formach uczenia się pozostaje na stosunkowo niskim poziomie – podkreśla Sławomir Szymczak, ekspert Konfederacji Lewiatan.

Edukacja nie lubi rewolucji, a już na pewno nie lubi zaskoczeń i działań ad hoc. To obszar mocno obudowany przepisami i procedurami, których nie da się zmienić z dnia na dzień. Na bardzo powolne działania nie możemy sobie jednak pozwolić, bo postęp technologiczny i zmiany w gospodarce i na rynku pracy nie będą czekać, aż system je dogoni.

Pobierz postulaty – wersja skrócona

Pobierz postulaty – wersja rozszerzona

Konfederacja Lewiatan