Ze Śląska o Śląsku, Polsce i Europie
Upamiętnienie Ignacego Kaczmarka
Dzisiaj, 20 czerwca, o godz. 12.00 na terenie Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 2 (ul. I. Kaczmarka 9) w Rudzie Śląskiej odbędzie się odsłonięcie tablicy upamiętniającej Ignacego Kaczmarka. Polski patriota i Powstaniec Śląski został skazany przez nazistowski sąd na karę śmierci za antyniemiecką wypowiedź. Zginął 28 lipca 1944 roku. Inicjatorem upamiętnienia bohatera i fundatorem tablicy jest Instytut Pamięci Narodowej.
Ignacy Kaczmarek urodził się w 1881 roku w Zabrzu, ale mieszkał w Halembie, dzisiejszej dzielnicy Rudy Śląskiej. Był górnikiem i rolnikiem, żołnierzem I wojny światowej oraz Powstańcem Śląskim. Po podziale Górnego Śląska między Polskę i Niemcy przeniósł się wraz z rodziną na stronę ojczystą. W 1932 r. osiadł w Halembie kupując tu małe gospodarstwo rolne.
Podczas wojny negatywnie wypowiadał się o perspektywach Rzeszy i twierdził, że Polska odzyska niepodległość. Jego komentarze zostały uznane za tzw. wypowiedź rozkładową, czyli rozkładającą wolę narodu niemieckiego do trwania w wojnie. Został zadenuncjowany przez Wilhelma Przybyłę, który przyczynił się do ujęcia Ignacego Kaczmarka przez niemiecką żandarmerię i skazania go na śmierć. Niemiecki Wyższy Sąd Krajowy w Katowicach wydał wyrok 27 czerwca 1944 r., a 28 lipca tego roku Ignacy Kaczmarek został zgilotynowany. Wydany wyrok stanowił tzw. zbrodnię sądową.
Za swoją działalność konfidencką Wilhelm Przybyła został osądzony i skazany przez powojenny sąd na śmierć przez powieszenie. Wyrok wykonano w więzieniu w Mysłowicach 19 października 1945 r.
Odsłonięcie miejsca pamięci będzie okazją do wysłuchania krótkiej prelekcji „Kilka słów o życiu i procesie sądowym Ignacego Kaczmarka” dr. Konrada Graczyka, zastępcy dyrektora Biura Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie i autora publikacji „Sprawa Ignacego Kaczmarka. Studium przypadku niemieckiego zabójstwa sądowego z 1944 r. oraz rozliczeń
z okupacją niemiecką”.
Warto dodać, że data uroczystości nie jest przypadkowa. 20 czerwca obchodzimy bowiem Narodowy Dzień Powstań Śląskich, który został ustanowiony w ubiegłym roku, w 100. rocznicę powrotu części Górnego Śląska do Polski.
Urząd Miasta Ruda Śląska