Literaci o naukowcach. Nietypowa książka na 70-lecie PAN-u

Świętująca właśnie siedemdziesięciolecie istnienia Polska Akademia Nauk zaprezentowała darmowy e-book poświęconego wybitnym przedstawicielom polskiej nauki.

Książka „W poszukiwaniu lepszego świata. 20 opowieści o postaciach nauki” nie jest na pewno typową publikacją przybliżającą życie postaci związanych ze światem nauki. Jej wyjątkowość – oprócz towarzyszącego jubileuszu Polskiej Akademii Nauk – wynika z tego, kto nad nią pracował. Życie wybitnych uczonych, często będące gotowym scenariuszem na film sensacyjny, na warsztat wzięli współcześni przedstawiciele krajowej literatury. Wśród autorek i autorów znaleźć można takie nazwiska, jak chociażby Inga Iwasiów, Joanna Bator, Sylwia Chutnik, Łukasz Orbitowski, Wit Szostak i Stefan Chwin.

Spośród panteonu rodzimych naukowców z różnych dziedzin, którzy na przestrzeni wieków zapisali się wielkimi zgłoskami na kartach historii nie tylko Polski, ale i całego świta, znaleźli się między innymi Mikołaj Kopernik, Ignacy Łukasiewicz, Maria Skłodowska-Curie i Leszek Kołakowski. Co istotne, książka prezentuje nie tylko postaci doskonale znane chociażby ze szkolnych podręczników, a więc wydawałoby się oczywiste jeśli chodzi o wybór, ale także nazwiska mniej popularne. Mowa tutaj na przykład o Marii Zakrzewskiej – lekarce przełamującej w XIX wieku stereotypy na temat obecności kobiet w medycynie, Marianie Smoluchowskim – fizyku, pod którego wrażeniem był nawet sam Einstein i Józefie Joteyko – psycholożce i fizjolożce, której dokonania naukowe wieńczy tzw. prawo rozporządzalnego minimum znane również pod skróconą nazwą prawa Joteyko.

Dzięki pomysłowi, aby postaci kojarzące się z nudą i monotonią przybliżyli ludzie literatury, życie naukowców zyskało więcej polotu. Zabieg ten unaocznił, że losy osób poświeconych w pełni odkrywaniu „lepszego świata” wcale nie są pozbawione wrażliwości i emocji odczuwanych przez każdego z nas. – Najlepszy rezultat w rozumieniu nauki osiąga się wtedy, gdy w opisie rzeczywistości uwzględnimy wszystkie okoliczności towarzyszące odkryciom naukowym – biografię i osobowość odkrywców, ich historie, a nawet ich przypadłości, idiosynkrazje czy emocje, czyli to wszystko, co nazywamy życiem – uważa Olga Tokarczuk, której słowa cytowane są w książkowym blurbie. Stwierdzenie to najlepiej podkreśla istotność tej pozycji.

Publikacja, którą dopełniają ilustracje autorstwa Agaty Nowickiej, udostępniona została w formie darmowego e-booka w dwóch wersjach językowych – polskiej i angielskiej. Za tłumaczenie odpowiadają Antonia Lloyd-Jones (tłumaczka między innymi książek Tokarczuk, Stanisława Lema i Ryszarda Kapuścińskiego) oraz Eliza Marciniak. Książkę można pobrać za darmo ze strony www.pan.pl/20Postaci.