W trakcie pracy nad rozdziałem mojej książki Biały Głód, zatytułowanym Czy można przygotować się do pobytu w szpitalu? starałem się jakoś zebrać informacje o działaniach, które potencjalnie mogą zwiększyć szanse chorego na powodzenie planowanego procesu terapeutycznego. Dziś wiem, że na pewno tak, a proces ten opisywano i nazwano PREHABILITACJĄ już w 1946 roku. W Polsce największym autorytetem w tej dziedzinie i jej propagatorem jest prof. Tomasz Banasiewicz.
Na ogół o prehabilitacji mówi się w kontekście zabiegów operacyjnych, lub leczenia onkologicznego, jednak jej podstawowe kierunki można przenieść również na inne pola, w tym zakażenia. Skoro zgodnie z przewidywaniami epidemiologów, niemal każdy z nas będzie musiał zmierzyć się z infekcją wirusem COVID 19, zasadnym byłoby jak najlepiej się do tego przygotować.
Właściwe odżywienie
Kluczowa jest zbilansowana dieta, z wysoką podażą pełnowartościowego białka, na które w zakażeniu znacznie wzrasta zapotrzebowanie. Białka to również osoczowe nośniki leków i substraty procesów detoksykacji. Przy niskiej podaży białka układ odpornościowy jest mniej wydajny, a stosowane leki mniej skuteczne i bardziej toksyczne. Drugim zalecanym składnikiem są kwasy omega 3 pozyskiwane z olejów rybich, gdyż posiadają udokumentowane właściwości immunostymulujące, zatem wzmacniające odporność. Świeże warzywa i owoce są w tym przypadku składnikami oczywistymi.
Aktywność fizyczna
Jeśli już opanowaliśmy dietę, warto zadbać by cenne składniki w jakiś sposób zmagazynować. Organizm, na skutek choroby/infekcji, bardzo szybko zużywa zapasy białkowe na procesy obronne i naprawcze. O ile energię łatwo magazynować w postaci tłuszczu o tyle magazynem białka są mięśnie szkieletowe, zatem powinniśmy ćwiczyć. Siedząc w domu, mamy czas popracować nad sylwetką, a jednocześnie zbudować białkową polisę na przyszłość.
Kondycja psychiczna
Opisy osób, które przeżyły sytuacje kryzysowe, czasem długotrwałe i beznadziejne, wskazują jednoznacznie, że dobre nastawienie jest podstawą przetrwania. Dobre samopoczucie i optymizm to również wsparcie dla układu odpornościowego, a w ich utrzymaniu pomagają m.in.: atrakcyjna dieta, aktywność fizyczna, dobre relacje z innymi, dobry sen i dobry seks.
Kontrola używek
Ci, którzy dotąd nie znaleźli wystarczającego powodu do rzucenia palenia, właśnie go mają. Dym tytoniowy uszkadza śluzówki, ułatwiając transmisję wirusa obecnego w powietrzu do krwioobiegu. Odnośnie alkoholu, warto zachować umiar, gdyż jak każda trucizna, stanowi on wyzwanie dla mechanizmów detoksykacyjnych. Organizm, do metabolizowania i eliminacji toksyn zużywa m.in. aminokwasy potrzebne do zapobiegania i zwalczania infekcji.
Powyższe wskazówki oczywiście nie gwarantują zabezpieczenia przed wirusem, ale pomagają zwiększyć szanse w starciu z nim. Prehabilitacja to dziś mało znane, choć wydawałoby się oczywiste przygotowawcze postępowanie terapeutyczne, o którym, szczęśliwie dla pacjentów, z całą pewnością będziemy słyszeć coraz częściej i do śledzenia którego gorąco wszystkich zachęcam.
