Wymień piec albo płać i płacz. Oto, co trzeba wiedzieć o „kopciuchach”

W Nowym Roku głowę niektórych może zaprzątać to, jak uniknąć wysokich kar finansowych za brak wymiany „kopciuchów”. Od stycznia 2022 roku uchwała antysmogowa pozwala bowiem karać za korzystanie ze starych pieców. Oto, co trzeba wiedzieć o „kopciuchach”.

Z Michałem Tabaką, dziennikarzem portalu Spider’s Web, rozmawialiśmy ostatnio w ramach programu „Śląska Opinia o górnictwie” o „kopciuchach” i nowych przepisach, na mocy których od stycznia 2022 roku możliwe będzie wlepianie mandatów za korzystanie ze starych pieców. Wnioski z dyskusji nie były jednak zbyt optymistyczne. „Pamiętam, jak strażnicy miejscy, o co zresztą sami wnioskowali, cieszyli się z uzyskania uprawnień do wlepiania mandatów za smog. To miało pomóc w zmniejszeniu tego problemu. Dziś moglibyśmy obdzwonić największe komendy i zapytać, ile takich mandatów wystawiono. Myślę, że efekt nie byłby zbyt zdumiewający”, mówił Michał Tabaka. „To świetnie, że różne przepisy tego typu są wprowadzane, ale mamy problem z ich egzekwowaniem. Z mandatami za kopciuchy będzie jak z karami za smog. Niestety, to jest fikcja”, dodawał. Z nadzieją na to, że nowe przepisy mimo sceptycyzmu usprawnią walkę z trucicielami środowiska, chcemy przypomnieć Państwu, co trzeba wiedzieć. Oto najważniejsze informacje, przygotowane na dzień przed wejściem w życie nowych zasad za sprawą uchwały antysmogowej.

Na początek warto wyjaśnić, że uchwała antysmogowa w województwie śląskim obowiązuje od 2017 roku, ale dopiero teraz – zgodnie z jej zapisami – mieszkańcy będą musieli zmierzyć się z ostrzejszą polityką „anty-kopciuchową”. Między innymi do końca 2021 roku należy bowiem zlikwidować w śląskim regionie piece używane powyżej 10 lat. Za korzystanie z „kopciuchów” po tym terminie będą grozić wysokie kary finansowe. To ostatni dzwonek na wymianę starego kotła, co ma zmniejszyć problem smogu i zanieczyszczenia powietrza. 

Samorządy ujednoliciły zasady wdrażania uchwały w połowie października 2021 roku. Jak będzie to wyglądać w praktyce?  Do końca 2021 roku należało zlikwidować piece używane powyżej 10 lat (2006 r. i starsze), to samo tyczy się również kotłów bez tabliczki znamionowej. Jak podaje Śląski Urząd Wojewódzki, do końca 2023 roku trzeba też wymienić kotły w wieku od 5 do 10 lat (2007-2012 r.), do końca 2025 roku kotły w wieku poniżej 5 lat (2013-2017 r.), a do końca 2027 r. – kotły klasy 3 lub 4 wg. normy PN-EN 303-5: 2021. Do końca 2022 roku, jak zakłada uchwała antysmogowa, trzeba również wymienić instalację na taką, która spełnia wymagania rozporządzenia Komisji (UE) 2015/1185 z 24 kwietnia 2015 roku, chyba że instalacja osiąga sprawność cieplną min. 80% lub jest wyposażona w urządzenie do redukcji emisji pyłu. 

Za zlekceważenie przepisów mają grozić wysokie kary finansowe. Eksploatacja zabronionych kotłów stanie się wykroczeniem z art. 334 Prawa ochrony środowiska. Mandaty karne będą mogli wystawiać zarówno policjanci, jak i strażnicy gminni oraz inspektorzy ochrony środowiska. Możliwe będzie także kierowanie wniosków o ukaranie do sądów. „Samorządy nabędą też uprawnienie do wszczynania z urzędu postępowania ws. negatywnego oddziaływania na środowisko i – docelowo – wydawania decyzji o zakazie użytkowania instalacji, a w razie niezastosowania się do zakazu – nałożenia grzywny”, przypominają działacze „Teraz Środowisko”.