„Laboratoria przyszłości” szansą na rozwój nowoczesnej edukacji

Konieczne jest zapewnienie szkołom zakupu najbardziej nowoczesnego sprzętu, ułatwiającego kształtowanie kompetencji przyszłości, w tym umiejętności krytycznego myślenia, komunikacji, kooperacji i kreatywności – uważa Konfederacja Lewiatan. Program „Laboratoria przyszłości”, który ma to umożliwić, jest dobrym krokiem w kierunku rozwoju nowoczesnej edukacji. Kilka jego elementów wymaga jednak dopracowania i uzupełnienia.

Szybki rozwój gospodarki, w tym rosnąca cyfryzacja, automatyzacja, rozwój sztucznej inteligencji, wymaga nowoczesnego nauczania, by pobudzać w  uczniach chęć ciągłego rozwoju, gotowość do podejmowania wyzwań i otwartość na zmiany. Są to kwestie kluczowe dla ksztłatowania postaw innowacyjnych. 

Ministerstwo Edukacji i Nauki we współpracy z Centrum GovTech w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów zainwestuje w nowoczesne wyposażenie szkół ponad 1 miliard złotych. Specjalny program „Laboratoria przyszłości” ma pozwolić szkołom podstawowym na zakup różnorodnego sprzętu wspierającego prowadzenie zajęć w sposób ciekawy, angażujący uczniów oraz sprzyjający odkrywaniu ich talentów i rozwijaniu zainteresowań. Nauczanie ma być prowadzone poprzez eksperymentowanie i wspierać nabywanie praktycznych umiejętności. Jak zapowiada MEiN pieniądze do szkół trafią jeszcze w 2021 roku, w całości z góry, bez konieczności wniesienia wkładu własnego.

– Program „Laboratoria przyszłości” oceniamy jako bardzo dobry krok w kierunku rozwoju nowoczesnej edukacji. Kluczowe jest jednak, by te pieniądze stanowiły faktyczną inwestycję, a nie po prostu wydatek. Kilka elementów programu wymaga dopracowania i uzupełnienia. Po  pierwsze, katalog wyposażenia jest zbyt ubogi i w wersji, jaką wstępnie pokazało MEiN, nie pozwoli zrealizować ambitnych, a jednocześnie słusznych celów programu. W ramach konsultacji zgłosiliśmy do tego katalogu szereg uzupełnień. O sukcesie programu zadecyduje przede wszystkim skuteczne wykorzystanie w procesie nauczania zakupionego sprzętu i oprogramowania. Nie powinien on skupiać się wyłącznie na zakupie sprzętu, ale na kompleksowo dostarczonej usłudze, w skład której wchodziłoby również: szkolenie nauczycieli z  zakresu obsługi sprzętu, przekazywania wiedzy z wykorzystaniem dostarczonego sprzęt, dostarczenie materiałów i konspektów do prowadzenia zajęć – mówi Małgorzata Lelińska, wicedyrektorka departamentu funduszy europejskich Konfederacji Lewiatan. 

Właściwe wykorzystanie przekazywanego do szkół sprzętu (szczególnie IT) wiąże się z  koniecznością posiadania przez nauczycieli odpowiedniej wiedzy. W przeciwnym wypadku zakupiony sprzęt i oprogramowanie nie będą optymalnie wykorzystane i nie wywołają oczekiwanej zmiany w szkołach.

Co więcej, program obok możliwości zakupu nowoczesnego sprzętu powinien umożliwiać także zakup aplikacji oraz cyfrowego kontentu edukacyjnego stymulującego rozwój wybranych kompetencji przyszłości. Przykładowo, jeśli szkoła planuje zakup autonomicznych gogli VR, to urządzenie będzie bezużyteczne, jeśli nie będzie miało wgranego odpowiedniego oprogramowania lub specjalnej aplikacji. Dlatego Lewiatan postuluje, aby w przypadku urządzeń IT, które będą służyć do  rozwijania kompetencji, uwzględnić również specjalne oprogramowanie. Powinno być ono integralną częścią rozwiązania technologicznego.

– W kontekście programu „Laboratoria przyszłości” zwracamy także uwagę na brak koordynacji przedsięwzięć związanych z cyfryzacją szkół. Mogą one pozyskać wsparcie na podobne inwestycje m.in. w ramach programu Aktywna Tablica, czy też obecnie uruchamianego przez Centrum Projektów Polska Cyfrowa programu Cyfrowa Gmina, który także zakłada zakup sprzętu IT dla szkół.  Koordynacja na poziomie wypracowania założeń tych przedsięwzięć, w dialogu z szerokim środowiskiem interesariuszy, w tym z partnerami społecznymi, pomogłaby w osiąganiu efektu synergii między nimi, ale także większego wpływu na konieczne i pilne zmiany w polskich szkołach – dodaje Małgorzata Lelińska.

Konfederacja Lewiatan