Trump ogłosił Dzień Wyzwolenia

ŚWIAT: Donald Trump ogłosił 2 kwietnia 2025 roku „dniem wyzwolenia” USA, zapowiadając podniesienie ceł na import. Od 5 kwietnia obowiązywać będą 10-proc. cła na towary ze wszystkich krajów, a od 9 kwietnia – wyższe stawki dla wybranych państw (UE – 20%, Chiny – 34%). Dodatkowo wprowadzone zostanie 25-proc. cło na samochody z zagranicy. Trump określił te działania jako „deklarację niepodległości gospodarczej” i zapowiedź „złotego wieku” Ameryki. To największe podwyżki ceł od czasów Wielkiego Kryzysu.

ŚWIAT: Donald Tusk zareagował na decyzję Donalda Trumpa o nałożeniu ceł, podkreślając na portalu X: „Przyjaźń oznacza partnerstwo. Partnerstwo oznacza prawdziwie wzajemne taryfy. Potrzebne są odpowiednie decyzje”. Podniesienie ceł przez USA do 20 proc. dla UE spotkało się z krytyką także ze strony innych przywódców. Premier Szwecji opowiedział się za wolnym handlem, a wicepremier Irlandii ocenił decyzję USA jako „godną ubolewania”. Australijski premier nazwał ją „nieaktem przyjaciela”.

ŚWIAT: Izrael przeprowadził naloty na cele wojskowe w Syrii, uderzając m.in. w obiekt badawczy pod Damaszkiem, lotnisko w Hamie i bazę T-4 w pobliżu Palmiry. Celem miała być likwidacja „strategicznych zdolności militarnych” związanych z Iranem i Hezbollahem. Armia izraelska zapowiedziała, że nie dopuści do zagrożeń dla swojej swobody operacyjnej. Atak wpisuje się w pogarszające się relacje z Turcją, która wspiera nowe władze Syrii. Izraelski raport ostrzegał, że Syria może stać się państwem zależnym od Ankary, co zwiększa ryzyko konfrontacji.

POLSKA: Już 1/3 kur niosek w Polsce utrzymywana jest poza systemem klatkowym – wynika z raportu Stowarzyszenia Otwarte Klatki. Od 2014 r. udział chowu klatkowego spadł o ponad 20 pkt proc. Ponad 170 firm zadeklarowało rezygnację z jaj „trójek”, z czego 81 już wdrożyło zmiany. W 2025 r. do sieci wycofujących jaja klatkowe dołączyły Carrefour i FRAC. Polacy popierają zakaz chowu klatkowego (69%) i zwracają uwagę na pochodzenie jaj (71,8%). Polska jest piątym producentem jaj w UE i drugim eksporterem, a eksport wart jest 471 mln euro.

POLSKA: Związek Pracodawców FORUM OKRĘTOWE i Konfederacja Lewiatan apelują do premiera Donalda Tuska o wsparcie „Gdańskiej Inicjatywy Klimatycznej 2025” – propozycji modyfikacji systemu EU ETS w transporcie morskim. Zamiast karać armatorów za emisję CO2, system miałby wspierać inwestycje w dekarbonizację floty realizowaną w europejskich stoczniach. Inicjatywa zyskała poparcie organizacji SEA Europe i europejskich armatorów, wpisując się w cele „Clean Industrial Deal” oraz strategię reindustrializacji UE. Celem jest wzmocnienie przemysłu stoczniowego i przekierowanie środków z EU ETS bezpośrednio na zielone modernizacje.

POLSKA: W Sejmie doszło do ostrego spięcia między Jarosławem Kaczyńskim a Romanem Giertychem. Poseł KO zarzucił liderowi PiS agresję i obrażanie go słowami „kanalia” i „śmierdziel”. Giertych stwierdził, że Kaczyński jest przerażony sprawą tzw. dwóch wież i ujawnionymi powiązaniami kredytowymi. Słowna potyczka miała też wymiar symboliczny – Giertych nawiązał do „Potopu” Sienkiewicza, używając zwrotu „mów mi wuju”. Wicemarszałek Piotr Zgorzelski przerwał obrady, obawiając się eskalacji konfliktu.

ŚLĄSKIE: Superauto.pl, największy internetowy sprzedawca nowych aut w Polsce, został pierwszym w historii sponsorem tytularnym Stadionu Śląskiego. Od teraz obiekt będzie nosi nazwę Superauto.pl Stadion Śląski – decyzję musi jeszcze zatwierdzić Sejmik Śląski. Umowę zawarto na trzy lata z możliwością przedłużenia. Firma z Chorzowa planuje w 2025 roku zawrzeć co najmniej 10 tys. umów rezerwacji aut. Sponsoring ma wzmocnić jej rozpoznawalność i pozycję rynkową.

ŚLĄSKIE: Ruda Śląska pozyskała blisko 19,9 mln zł dofinansowania na renaturyzację doliny rzeki Bytomki. Projekt o wartości ponad 21 mln zł ma przywrócić naturalny krajobraz i stworzyć zieloną przestrzeń rekreacyjną z infrastrukturą dla pieszych i rowerzystów, ścieżką edukacyjną oraz nową roślinnością. To kolejny etap działań miasta na rzecz przyjaznych przestrzeni – wcześniej zrealizowano m.in. rewitalizację terenów między ul. Bujoczka a Kościelną, budowę Traktu Rudzkiego i zagospodarowanie hałdy w Wirku.

ŚLĄSKIE: Zabytkowa winda paciorkowa w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach została po gruntownej renowacji ponownie uruchomiona. Przywrócono jej wygląd z 1929 roku, wymieniając m.in. kabiny na drewniane i stylizowane historycznie. Winda, złożona z 14 kabin poruszających się w pętli, jest unikatowa w regionie i symbolem budynku. Wojewoda Marek Wójcik podkreślił znaczenie troski o dziedzictwo techniczne. Obiekt jest jedną z nielicznych działających wind tego typu w Polsce i Europie.