Ze Śląska o Śląsku, Polsce i Europie

Sosnowiec z programem walki z depopulacją. W tym: loteria urodzeniowa z nagrodami, rozwój żłobków i program in vitro
ŚWIAT: Rosja rozpoczęła manewry wojskowe z użyciem międzykontynentalnych pocisków balistycznych RS-24 Jars, zdolnych do przenoszenia głowic nuklearnych. Ćwiczenia odbywają się w obwodzie swierdłowskim i Kraju Ałtajskim. Pociski Jars mają zasięg do 11 tys. km i mogą przenosić od trzech do sześciu głowic o mocy do 300 kiloton. Rosyjskie Ministerstwo Obrony informuje, że jednostki rakietowe zostały rozmieszczone w polu. Manewry wpisują się w rosnące napięcia geopolityczne i towarzyszą trwającym rozmowom USA–Rosja.
ŚWIAT: Wołodymyr Zełenski ujawnił kulisy burzliwego spotkania z Donaldem Trumpem z 28 lutego, twierdząc, że „bronił godności Ukrainy”. Rozmowa zakończyła się kłótnią i rozczarowaniem Zełenskiego brakiem wsparcia USA. Prezydent Ukrainy skrytykował sugestię Trumpa o powrocie Rosji do G7 i zarzucił jego administracji uleganie wpływom Putina. Dodał, że ewentualne zawieszenie broni groziłoby podziałem Ukrainy. W rozmowie z „Time” Zełenski podkreślił, że nie wierzy w apokaliptyczne scenariusze i wierzy w zwycięstwo Ukrainy.
ŚWIAT: Iran zadeklarował gotowość do pośrednich negocjacji z USA w sprawie porozumienia nuklearnego, ale wyklucza rozmowy bezpośrednie, dopóki Waszyngton nie zmieni podejścia. Prezydent Trump zapowiedział, że chce nowej umowy, grożąc jednocześnie zaostrzeniem sankcji. Iran twierdzi, że nie rozwija militarnego programu jądrowego, choć MAEA ocenia, że kraj posiada wystarczającą ilość wzbogaconego uranu, by wytworzyć kilka bomb atomowych. Duchowy przywódca Iranu, ajatollah Chamenei, odrzucił ofertę rozmów, jednak szef MSZ Abbas Aragczi dostrzega w propozycji „zarówno groźby, jak i możliwości”.
POLSKA: Ministerstwo Obrony Narodowej planuje wdrożenie ochotniczego programu powszechnych szkoleń wojskowych. W odpowiedzi na zagrożenia ze strony Rosji i Białorusi, szkolenia będą dostępne dla wszystkich chętnych – bez obowiązku służby wojskowej. Osoby bez doświadczenia przejdą kilkudniowe kursy z zakresu obrony cywilnej, pierwszej pomocy i podstaw wojskowości, a chętni będą mogli uczestniczyć w miesięcznym przeszkoleniu zakończonym przysięgą. Dla przeszkolonych przewidziano kursy doskonalące, m.in. z zakresu ratownictwa czy szkolenia ogniowego.
POLSKA: Główny Inspektorat Sanitarny ostrzega przed groźnym narkotykiem NEP (N-etylonorpentedron), który pojawił się w Polsce. Substancja może prowadzić do poważnych zatruć, zaburzeń rytmu serca, halucynacji, agresji, a nawet śmierci. W 2024 r. odnotowano pierwsze zgony związane z jej zażyciem. NEP występuje w formie proszku lub bryłek i należy do grupy syntetycznych katynonów. W Polsce jest klasyfikowany jako nowa substancja psychoaktywna. GIS przypomina, gdzie szukać pomocy i ostrzega przed nielegalnym obrotem tym środkiem.
ŚLĄSKIE: Podczas konferencji DemoTrendy 2025 w Sosnowcu zaprezentowano działania miasta mające przeciwdziałać depopulacji. Według prognoz liczba mieszkańców może spaść do 114 tys. w 2050 r. W odpowiedzi Sosnowiec planuje m.in. loterię urodzeniową z nagrodami, rozwój żłobków i program in vitro, darmowe przedszkola, wsparcie psychologiczne, zakaz telefonów w szkołach oraz bezpłatne przejazdy komunikacją miejską dla rodzin. Część działań już wdrożono, reszta ma ruszyć do końca roku. Koszt programu to nawet 10 mln zł.
ŚLĄSKIE: Katowice ogłosiły wybór wykonawcy I etapu Hubu gamingowo-technologicznego, który powstanie na terenie dawnej kopalni „Wieczorek”, tuż obok Nikiszowca. Inwestycja za 577 mln zł obejmuje rewitalizację zabytkowych budynków i budowę nowej infrastruktury dla firm z branży gier, e-sportu i nowych technologii. Projekt zakłada m.in. pasaż podziemny, ogrody tematyczne, ekologiczne źródła energii i przestrzenie wspólne. Budowa potrwa 32 miesiące. Równolegle trwają przygotowania do II etapu, który obejmie m.in. halę e-sportową i studia produkcyjne. Hub ma wspierać transformację Katowic i przyciągać nowe inwestycje.
ŚLĄSKIE: Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” wyrusza w europejską trasę koncertową „Kulturalne Mosty Europy” z okazji polskiej Prezydencji w Radzie UE. Inauguracyjny koncert odbędzie się 30 marca w Zagrzebiu. Artyści odwiedzą m.in. Słowenię, Austrię, Niemcy, Francję, Belgię, a w czerwcu także Czechy i Słowację. W repertuarze znajdą się pieśni i tańce ludowo-narodowe, m.in. autorstwa Hadyny i Kilara. Projekt ma promować polską kulturę i budować międzynarodowe więzi. Trasę wspierają Ministerstwo Kultury, polskie ambasady i partnerzy z zagranicy.
ŚLĄSKIE: Konfederacja Lewiatan opublikowała nową edycję „Czarnej Listy Barier” – zestawienie blisko 300 postulatów deregulacyjnych mających ułatwić prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce. Propozycje dotyczą m.in. podatków, zatrudnienia, energetyki, środowiska, cyfryzacji, rynku finansowego i ochrony zdrowia. Lewiatan podkreśla, że uproszczenie przepisów i ograniczenie biurokracji może pobudzić wzrost gospodarczy i zwiększyć konkurencyjność firm. Lista została przekazana decydentom i ma być na bieżąco aktualizowana jako narzędzie wspierające proces deregulacji.