Ze Śląska o Śląsku, Polsce i Europie
„Za zbliżanie Śląska i Zagłębia”. W Katowicach przyznano Śląską Nagrodę Literacką HONORIS KRAUZA
W Katowicach przyznano Śląską Nagrodę Literacką HONORIS KRAUZA. Gala wręczenia Nagrody odbyła się podczas drugiej edycji Małego Festiwalu Wielkiej Literatury. Laureatką Nagrody HONORIS KRAUZA została Anna Cieplak, autorka powieści „Ciało huty”. Reportaż „Odrzania” Zbigniewa Rokity zdobył nagrodę czytelników.
W piątkowy wieczór na Scenie na Starym Dworcu w Katowicach odbyła się gala wręczenia Śląskiej Nagrody HONORIS KRAUZA. Ogłoszenie wyniku poprzedziła rozmowa z osobami nominowanymi, a wzięli w niej udział Anna Cieplak (nominowana za książkę „Ciało huty”), Marcin Melon („Truda Latuscyno retuje socjalizm”) i Zbigniew Rokita („Odrzania”).
Rozmowę poprowadziła dziennikarka Radiowej Trójki Anna Dudzińska, która pytała osoby nominowane o osobiste doświadczenia związane z krauzą (pl. słoikiem), ale też o sytuację śląskich pisarek i pisarzy. Jak zgodnie podkreślali dyskutanci, samorząd miast metropolii właściwie wycofał się z wspierania literatury. Najmocniej skrytykowane zostały Katowice:
-Katowice pod kątem instytucjonalnym literaturą stoją znacznie poniżej swoich możliwości, nie są pierwszą ligą, a i broniłbym tezy, że nie załapują się do drugiej, w której są takie ośrodki, znacznie mniejsze, jak Radom czy Żory – podkreślał Zbigniew Rokita.
Podczas gali wręczono pięć statuetek – trzy za nominację, jedną za nagrodę publiczności i nagrodę główną. Ich autorką jest Klaudia Brzezińska, artystka interdyscyplinarna, absolwentka katowickiej Akademii Sztuk Pięknych.
Głosowanie na nagrodę czytelników i czytelniczek KRAUZA ÔD CZYTOCZY wygrał Zbigniew Rokita i jego książka „Odrzania. Podróż po Ziemiach Odzyskanych”. „Za przywrócenie godności tym terenom oraz lekkie i swobodne prowadzenie narracji, tak by Czytelnik mógł niemalże fizycznie podążać za Autorem” – głosiło jedno z nadesłanych uzasadnień.
Śląska Nagroda Literacka HONORIS KRAUZA trafiła w ręce zagłębiowsko-śląskiej pisarki Anny Cieplak. Uzasadnienie odczytał pomysłodawca i fundator nagrody Marcin Musiał:
-„Za zbliżanie Śląska i Zagłębia, za pokazanie wspólnoty, robotniczych, ludowych, a przede wszystkim ludzkim losów. Za książkę, która przywraca wiarę – w rozumieniu najbardziej bezpośrednim – w sens jednego z podstawowych wymiarów życia ludzkiego – pracy. Za książkę, która pokazuje różne formy wykluczenia – i uczy, co jest najlepszym remedium na nie – solidarność. Za książkę, która wskazuje, że gwałty, które czyniliśmy naturze, nie były również dla nas samych obojętne. Budzenie wrażliwości to podstawowa funkcja literatury, >>Ciało huty<< realizuje ją doskonale. I w końcu: za konsekwentne używanie w swoim książkach języka śląskiego”.
Anna Cieplak to urodzona w 1988 r. pisarka i animatorka społeczna związana ze Śląskiem i Zagłębiem. Jest autorką sześciu książek, za które otrzymywała liczne nominacje do najbardziej prestiżowych nagród literackich. Za powieść „Ma być czysto” otrzymała Nagrodę Literacką im. Witolda Gombrowicza i Nagrodę Conrada. W swojej działalności społecznej przeciwstawia się różnym formom wykluczenia. Jest prezeską fundacji Pracownia Współtwórcza oraz jedną z założycielek kolektywu Każda Jest Ważna, który walczy o widoczność kobiet w sferze publicznej. Od wielu lat wspiera śląską kulturę i postuluje uznanie języka śląskiego za język regionalny.
– Bardzo cieszę się zarówno z nagrody, jak i z samej nominacji – ona pokazała różnorodność województwa śląskiego. Znalazła się tam cała napisana w języku śląskim książka Marcina Melona, który sam też działa na rzecz dialogu śląsko-zagłębiowskiego. Pojawiła się „Odrzania”, która w ogóle rozszerza mapę Śląska o inne spojrzenie. To, jak się mówi o regionie na Małym Festiwalu Wielkiej Literatury, jest nowym otwarciem i przewietrzeniem konserwatywnego myślenia, czym jest Śląsk i czym jest województwo śląskie. W Nagrodzie HONORIS KRAUZA zawiera się idea otwartej śląskości. To nagroda wspólna dla osób piszących po śląsku i po polsku – mówiła Anna Cieplak po przyznaniu nagrody.
Śląska Nagroda Literacka HONORIS KRAUZA honoruje najlepszą śląską książkę wydaną w roku poprzedzającym przyznanie nagrody. Organizator zapowiada rozszerzenie formuły nagrody we współpracy z kolektywem Loża Masorza. Mały Festiwal Wielkiej Literatury odbywał się w dniach 29-30 listopada w Katowicach pod hasłem „Przygoda zwana Śląsk”. Organizatorem wydarzenia był Marcin Musiał, a partnerami strategicznymi wydarzenia były Fundacja Teatru Śląskiego „Wyspiański” i projekt „Silesiateka”.
Silesiateka