Tychy: Rusza trzecia edycja Nagrody Korczaka

Znamy już harmonogram tegorocznej Nagrody Korczaka organizowanej przez Uczelnię Korczaka w Warszawie i wręczanej osobom i instytucjom, które dbają o wzmacnianie praw dzieci i młodzieży, działając w edukacji, systemie zdrowia i opieki społecznej, organizacjach pozarządowych i lokalnych społecznościach. Kryształowe serca, które są symbolem Nagrody trafią w ręce laureatów 17 maja w Muzeum Polin w Warszawie. Kandydatki i kandydatów do Nagrody można zgłaszać do 10 kwietnia. 

Nagroda jest przyznawana od 2022 r. przez Kapitułę, powołaną przez Uczelnię Korczaka – Akademię Nauk Stosowanych, jedną z najstarszych uczelni niepublicznych w Polsce. Jej misją jest promowanie idei Janusza Korczaka oraz wspieranie zmian poprzez nagradzanie instytucji i osób, które kierują się wartościami korczakowskimi, tworzą nowoczesne i odważne rozwiązania edukacyjne, wzmacniają podmiotowość i prawa dziecka, wspierają dzieci i rodziny w trudnych sytuacjach lub tworzą środowiska przyjazne szczęśliwemu dzieciństwu.

– Stworzyliśmy Nagrodę, bo widzimy, jak wiele jest w całej Polsce osób pełnych pasji i wyobraźni, które wykonują olbrzymią pracę, by zmieniać szkoły i edukację, wzmacniać podmiotowość dzieci i młodzieży, wspierać ich na różne sposoby. Ta Nagroda jest dla nich – ludzi, którzy działają jak Korczak. Ich działania zmieniają rzeczywistość na skalę krajową i lokalną, tworząc w lokalnych społecznościach „kręgi wsparcia”. Takich kandydatów poszukujemy – mówi dr Joanna Lizut, prorektor Uczelni Korczaka.

Nagrody Korczaka są przyznawane w trzech kategoriach:

1. dla osób o szczególnym dorobku w pracy na rzecz dzieci i młodzieży oraz badaczy i popularyzatorów dziedzictwa Janusza Korczaka, 
2. dla organizacji i instytucji kierujących się wartościami korczakowskimi, 
3. dla liderów zmian w edukacji i życiu społecznym, którzy stosują idee Janusza Korczaka w praktyce.

– Poszukujemy dziś recept na to, jak uzdrowić system edukacji, odpowiedzieć na wyzwania pojawiające się w obszarze wychowania i edukacji dzieci i młodzieży. Jestem przekonana, że wiele odpowiedzi znajdziemy u Korczaka. W jego ideach oraz w działaniach ludzi, którzy myślą i działają jak on znajdziemy odpowiedź, co należy robić – podkreśla prof. Barbara Smolińska-Theiss, Przewodnicząca Kapituły Nagrody.

W skład Kapituły wchodzi ponad 40 osób, reprezentujących środowiska naukowe, społeczne i eksperckie, a także praktycy edukacji. Kandydatów do Nagrody mogą zgłaszać osoby fizyczne i instytucje. Nagrody zostaną wręczone podczas Gali w Muzeum Polin w Warszawie 17 maja 2024 r. Patronat nad Galą Nagrody Korczaka objęli Marszałek Sejmu RP, Marszałek Senatu RP, Rzecznik Praw Dziecka, Marszałek Województwa Mazowieckiego, Prezydent m.st. Warszawy oraz „Głos Nauczycielski”. Współorganizatorem Nagrody jest Międzynarodowe Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka.

O najważniejszych wyzwaniach społecznych związanych z potrzebami dzieci i młodzieży mówili podczas inauguracji trzeciej edycji Nagrody jej laureaci w poprzednich edycjach. Według dr Konrada Ciesiołkiewicza, prezesa Fundacji Orange, autora wielu akcji społecznych na rzecz dzieci i młodzieży, laureata Nagrody Korczaka w ubiegłym roku, „jednym z istotnych wyzwań jest kultura przemocy i doświadczenia krzywdzenia przez młodych ludzi – zwłaszcza w cyberprzestrzeni”. Obraz wyłaniający się z ostatnich badań renomowanych ośrodków, w tym takich jak NASK i Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę wskazuje na rosnący zakres i natężenie tych zjawisk. Dlatego potrzebne są modele kompetencyjne przeciwdziałania przemocy, wzmacniania dobrostanu, relacji oraz budowania społecznego zaufania, a także rozwój psychologii środowiskowej.

Na zdefiniowane już dobrze problemy psychiczne dzieci i młodzieży oraz wyzwania związane z równością wskazał Dominik Kuc, aktywista z Fundacji GrowthSpace, edukator społeczny wyróżniony m.in. za akcję Ranking Szkół Przyjaznych LGBT.  – Badania wskazują, że mamy do czynienia z olbrzymim wyzwaniem, na które odpowiedzią powinny być konkretne działania zwiększające wsparcie dzieci i młodzieży. Niepokojące są również statystki dotyczące prób samobójczych, w tym udanych. Musimy pilnie działać, by zwiększyć dostępność opieki i wsparcia – podkreśla aktywista. 

Według Jakuba Tylmana, pedagoga, terapeuty wyróżnionego w pierwszej edycji nagrody m.in. za akcję „Szkoła bez prac domowych”, „szkoła powinna zmienić filozofię działania i dostrzegać w uczniach indywidualnych ludzi, z których każdy jest inny, ma inne talenty, i rozwija się w inny sposób – potrzebujemy nauczycieli, którzy potrafią przekonywać uczniów, że są najlepszą wersją samych siebie, a nie motywują ich do wyścigu o cele stawiane przez innych”. Kluczem jest tu korczakowskie podejście oparte na szacunku i godności, które wprowadza już wielu pedagogów.

– Uważamy, że bardzo potrzebne są dziś działania systemowe, w tym krajowa strategia na rzecz dzieci i młodzieży, bo potrzeby najmłodszego pokolenia powinny znaleźć się w centrum społecznej uwagi. Ale wiele rzeczy już dzieje się w lokalnych społecznościach, dzięki wspaniałym osobom, które realizują konkretne projekty i działania. Potrzebne jest także sieciowanie i wzmacnianie takich ludzi i środowisk. Zachęcamy do zgłaszania do Nagrody takich kandydatów – podkreśla Paweł Rabiej, pełnomocnik w Uczelni Korczaka, członek Prezydium Kapituły Nagrody.

UM Tychy