Ruda Śląska: Barbórka 2023

4 grudnia w Rudzie Śląskiej świętowana jest tradycyjna Barbórka. Jak zwykle z tej okazji w mieście odbędą się uroczyste akademie i karczmy, a w kościołach odprawione zostaną msze święte. – Całej Braci Górniczej, wszystkim pracownikom Polskiej Grupy Górniczej oraz Spółki Restrukturyzacji Kopalń składam serdeczne życzenia przede wszystkim bezpiecznej pracy, zdrowia i wszelkiej pomyślności – mówi Michał Pierończyk, prezydent miasta. 

Już w piątek, 1 grudnia o godz. 12.00 w kościele pw. św. Wawrzyńca i Antoniego w Wirku odbędzie się nabożeństwo w intencji górników Oddziału KWK „Pokój I – Pokój II” Spółki Restrukturyzacji Kopalń. Natomiast główne uroczystości barbórkowe pracowników KWK „Ruda” odbędą się w sobotę, 2 grudnia w Domu Kultury w Bielszowicach, gdzie o godz. 12.00 będzie miała miejsce uroczysta akademia.

Z kolei w dzień wspomnienia św. Barbary w wielu kościołach będą odprawiane msze św. w intencji górników i ich rodzin. I tak o godz. 9.15 odbędzie się msza św. w kościele pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Halembie. Kolejna, o godz. 10.00 w kościele pw. Matki Boskiej Różańcowej, będzie poprzedzona spotkaniem załogi w cechowni KWK „Halemba”, skąd górnicy w pochodzie udadzą się na nabożeństwo. Około godz. 9.15 planowane jest również spotkanie załogi w cechowni KWK „Bielszowice”, skąd górnicy przejdą do kościoła pw. św. Marii Magdaleny, gdzie o godz. 10.00 rozpocznie się liturgia. Msza św. w intencji czynnych zawodowo, jak i emerytowanych górników, rencistów i ich rodzin zostanie odprawiona także o godz. 11.00 w kościele pw. św. Barbary 
w Bykowinie. Nabożeństwo będzie koncelebrował ks. biskup Grzegorz Olszowski. 

Działająca w Rudzie Śląskiej KWK „Ruda” jest największym tego typu zakładem w Polsce. Powstała 1 lipca 2016 roku z połączenia kopalń: „Bielszowice”, „Halemba-Wirek” oraz „Pokój”. Aktualnie, po przekazaniu Ruchu „Pokój” do Spółki Restrukturyzacji Kopalń, rudzki zakład ma dwa ruchy: „Bielszowice” i „Halemba”. Warto przypomnieć, że kopalnia „Bielszowice” powstała w 1895 roku. W 1976 roku, wraz z kopalnią „Zabrze” (wcześniej „Królowa Luiza” założona w 1791 roku), weszła w skład kopalni „Zabrze-Bielszowice”. W latach 1993-2003 zakład funkcjonował  w ramach Rudzkiej Spółki Węglowej, od 1997 roku jako zakład jednoruchowy „Bielszowice”. 

Z kolei „Halemba” to pierwsza w Polsce kopalnia oddana do eksploatacji po II wojnie światowej. Jej budowę rozpoczęto już w 1943 roku, a 1 lipca 1957 roku, jako kopalnia dwupoziomowa została przekazana do eksploatacji. Samodzielnie funkcjonowała do 26 lipca 2007 roku, kiedy to decyzją zarządu Kompanii Węglowej połączono KWK „Polska-Wirek” i KWK „Halemba” w dwuruchową kopalnię pod nazwą Oddział KWK „Halemba-Wirek”. 

Na terenie Rudy Śląskiej działalność prowadzi również Spółka Restrukturyzacji Kopalń, której zadaniem jest: fizyczna likwidacja kopalń, usuwanie szkód górniczych, rekultywacja i rewitalizacja terenów pogórniczych oraz pompowanie wód dołowych. Zasięgiem działań obejmuje teren całego miasta poza obszarami zajętymi przez KWK „Ruda”.

Barbórka to przede wszystkim wspomnienie świętej Barbary z Nikomedii, patronki dobrej śmierci i trudnej pracy. Święta wywodziła się z pogańskiej rodziny z Heliopolis. Ojciec (Dioskuros) wysłał ją na naukę do Nikomedii, gdzie zetknęła się z chrześcijaństwem. Gdy Dioskuros dowiedział się, że Barbara została chrześcijanką, chciał ją zmusić do wyparcia się wiary. Gdy to nie poskutkowało została uwięziona w wieży, gdzie przed śmiercią miał objawić się jej anioł z kielichem i hostią. Ścięta mieczem prawdopodobnie około roku 305 w Nikomedii lub Heliopolis. Według legendy, święta Barbara, uciekając przed ojcem, schroniła się w skale, która się przed nią rozstąpiła. To właśnie do niej zwracają się górnicy z prośbą o opiekę i bezpieczne szychty. 

W 1996 r. Rada Miejska w Rudzie Śląskiej przyjęła uchwałę w sprawie „Wyrażenia woli ustanowienia św. Barbary patronką miasta Ruda Śląska”. Oficjalny dekret Stolicy Apostolskiej w tej sprawie został podpisany w 1998 r. Równolegle do zabiegów w Watykanie toczyły się dyskusje o nowej formie rudzkiego herbu, który przyjęto 27 kwietnia 1998 r. Jest w nim przedstawiona postać św. Barbary.

UM Ruda Śląska