Ze Śląska o Śląsku, Polsce i Europie
Społeczny werdykt. Obywatelski panel o kosztach energii
Społeczny werdykt – jakie rozwiązania problemu ubóstwa energetycznego wybrali obywatele i obywatelki podczas pierwszego ogólnopolskiego panelu obywatelskiego o kosztach energii.
Narada obywatelska o kosztach energii, zorganizowana przez Fundację Stocznia, odpowiada na potrzebę przeprowadzenia rozmowy o trudnym problemie ubóstwa energetycznego. Po 45 naradach odbywających się w społecznościach lokalnych, które zgromadziły ponad 700 osób w całej Polsce, jesienią przeprowadzono pierwszy ogólnopolski panel obywatelski (film o panelu). Podczas tego procesu grupa prawie 100 losowo wybranych osób szukała odpowiedzi na pytanie: „Jak przeciwdziałać problemowi ubóstwa energetycznego w Polsce?”
Celem ogólnopolskiego panelu obywatelskiego był wspólny namysł obywateli i obywatelek nad ważnym społecznie zagadnieniem, jakim jest ubóstwo energetyczne i szerzej koszty energii. Właśnie grupa losowo wybranych Polek i Polaków, tak różnych jak zróżnicowane jest nasze społeczeństwo, wspólnie pracowała nad rozwiązaniami problemu ubóstwa energetycznego w Polsce. Zanim przystąpili do wydania werdyktu w formie zdalnego głosowania, najpierw pracowali nad poznaniem źródeł ubóstwa energetycznego podczas weekendu edukacyjnego, następnie odbyła się obywatelska deliberacja, czyli narada o konkretnych rozwiązaniach problemu ubóstwa energetycznego, a 16 listopada przeprowadzone zostało głosowanie. Efektem prac uczestników i uczestniczek panelu jest raport zawierający rekomendacje, czyli werdykt panelistów i panelistek (raport jest dostępny na stronie).
Fundacja Stocznia, dzięki ogólnopolskiemu panelowi obywatelskiemu, poznała ten społeczny werdykt. Jakie rozwiązania problemu ubóstwa energetycznego wybrali obywatele i obywatelki podczas pierwszego ogólnopolskiego panelu obywatelskiego? Spośród ponad 100 rekomendacji wypracowanych w trakcie procesu, największe poparcie obywateli i obywatelek zyskały rozwiązania dotyczące:
● stworzenia 15-letniej strategii działań
● precyzyjniejszego kierowania działań i środków finansowych – przede wszystkim do osób najbardziej potrzebujących
● modernizacji sieci energetycznej, szczególnie pod kątem przyłączania do niej odnawialnych źródeł energii
● zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii w polskim miksie energetycznym
● umożliwienia działania energetyki prosumenckiej (czyli tzw. lokalnych wspólnot energetycznych)
● szerszego informowania o problemie i dostępnych rozwiązaniach
● bardziej dostępnego doradztwa energetyczne – większa skala i skuteczność dotarcia
● „jednego okienka”, w którym można załatwić wszystkie kwestie związane z poprawą efektywności energetycznej budynku
● zwiększenia dostępności tanich, efektywnych energetycznie mieszkań
● wspierania rozwiązań lokalnych (oddolnych i samorządowych) na rzecz przeciwdziałania ubóstwu energetycznemu
Czym jest panel obywatelski?
Panel obywatelski to sposób tworzenia systemowych rozwiązań dla trudnych społecznych zagadnień. Metoda ta bazuje na włączeniu w proces samych obywateli i obywatelek Polski (ich wylosowanej grupy, która poświęci odpowiedni czas na dogłębne poznanie zagadnienia, dialog i sformułowanie opinii, czyli społecznego “werdyktu”). Formuła panelu obywatelskiego używana jest od lat z powodzeniem w innych krajach (m.in. Wielkiej Brytanii, USA, Kanadzie, Francji, Irlandii), a ostatnio także Komisja Europejska zorganizowała pierwszy europejski panel obywatelski na temat ograniczania marnowania żywności. W Polsce podobne narady były dotychczas stosowane na poziomie miast, ale nigdy ogólnopolskim i nigdy w stanie tak wysokich społecznych emocji, z jakimi mamy do czynienia dziś.
Więcej informacji o procesie oraz o rekomendacjach panelu obywatelskiego dostępnych jest na stronie: www.naradaoenergii.pl.
Fundacja Stocznia