Stal się zieleni

Czytając apel 10 organizacji do rządu o odblokowanie możliwości rozwoju potencjału lądowej energetyki wiatrowej, moją uwagę przykuła obecność Hutniczej Izby Przemysłowo-Handlowej wśród sygnatariuszy. Dobrze, że hutnictwo w Polsce zamiast jak Don Kichot walczyć z zieloną transformacją, pozwala zmieniać polityce klimatycznej hutniczą rzeczywistość.

Stal jest potrzebna m.in. do produkcji wiatraków. Wiatraki osadzone na najwyższych na świecie wieżach wiatrowych w Finlandii buduje się od kilku lat wyłącznie ze stalowych segmentów. Zastosowanie konstrukcji stalowej znacząco obniża koszty inwestycji w lądowej energetyce wiatrowej. Wieże muszą być coraz wyższe i skonstruowane z zapewniających stabilność materiałów. Nowoczesne turbiny wiatrowe w Niemczech montuje się wyłącznie w oparciu o moduły stalowe, a jeszcze całkiem niedawno używano do ich budowy elementów betonowych.

Roczna produkcja stali w Europie wynosi ok. 160-170 mln t, w tym w Polsce ok. 10 mln t. Węgiel koksujący i ruda żelaza są niezbędnymi surowcami do jej produkcji. Do wytworzenia tony stali potrzeba średnio ok. 560 kg węgla koksującego. Tymczasem wydaje się, że Szwedzi mają patent na zieloną stal.

Producent stali SSAB , firma wydobywcza LKAB we współpracy z grupą energetyczną Vattenfall opracowali technologię pozwalającą produkować stal bez użycia węgla koksowego. Prace nad nowym sposobem produkcji stali rozpoczęły się pięć lat temu. Najpierw zastąpiono wielki piec do wytapiania stali piecem łukowym, zasilanym energią elektryczną ze źródeł odnawialnych oraz zastosowano wodór, wytwarzany przez elektrolizer zasilany energią odnawialną. Jako reduktor wykorzystano wodór zamiast węgla koksującego.

Żeby jednak produkować zieloną stal do wytopienia rudy żelaza, trzeba użyć zielonego wodoru, a żeby mieć zielony wodór, trzeba posiadać zielone źródła odnawialne energii i do procesów hutniczych użyć również zielonej energii. Chodzi o energię w całości produkowaną z wiatraków, fotowoltaiki lub atomu, a więc bez śladu węglowego.

Commercial Metals Company ogłosiła już w grudniu 2020 roku, że ich mikrohuta CMC Steel Arizona, zaczęła korzystać z energii odnawialnej z nowej elektrowni „Saint Solar” od Salt River Project. CMC Steel Arizona była jednym z pierwszych klientów, którzy przystąpili do pierwszej fazy ogłoszonego w 2018 roku programu Zrównoważonej Energii SRP. Elektrownia Saint Solar, zlokalizowana w Coolidge w Arizonie, to 100-megawatowa farma słoneczna, która będzie dostarczać energię odnawialną. energii do CMC Steel Arizona i innych członków grupy SRP.

Technologii zielonej stali na skalę przemysłową jeszcze do końca nie opanowano, choć wiele ośrodków badawczych w Europie intensywnie nad tym pracuje, w tym gliwicki Instytut Metalurgii Żelaza. Liczę, że szybciej niż za 15 lat, polska stal się zazieleni.

Patryk Białas
Patryk Białas

Radny Miasta Katowice. Ekspert stowarzyszenia BoMiasto.