Komisja przyznaje ponad 1 mld euro na innowacyjne projekty na rzecz transformacji klimatycznej UE

Komisja podpisała umowy o udzielenie dotacji w wysokości 1,1 mld euro ze środków funduszu innowacyjnego unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) na realizację siedmiu wielkoskalowych projektów. W pierwszych dziesięciu latach realizacji projekty te mają doprowadzić do ograniczenia emisji o ponad 76 megaton równoważnika CO2. W ramach projektów w kluczowych sektorach (sektor wodoru, stali, chemikaliów, cementu, energii słonecznej, biopaliw oraz wychwytywania i składowania dwutlenku węgla) wdrażane są innowacyjne technologie niskoemisyjne na skalę przemysłową.

Wiceprzewodniczący wykonawczy do spraw Europejskiego Zielonego Ładu, Frans Timmermans, podkreślił: Dzięki funduszowi innowacyjnemu Komisja Europejska mogła przeznaczyć 1,1 mld euro na wzmocnienie pozycji innowacyjnych, przyszłościowych przedsiębiorstw, które będą rozwijać nowoczesne technologie i stymulować transformację klimatyczną w swoich branżach. Jest to inteligentna inwestycja w dekarbonizację i wzmocnienie odporności naszej gospodarki. Wzmacnia ona również pozycję europejskiego przemysłu jako światowego lidera w dziedzinie czystych technologii, tworzy lokalne miejsca pracy i pomaga przyspieszyć przejście na zieloną gospodarkę.

Dyrektor Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Klimatu, Środowiska i Infrastruktury (CINEA), Dirk Beckers, stwierdził: CINEA jest dumna z podpisania w ramach funduszu innowacyjnego umów dotyczących pierwszych wielkoskalowych projektów. Projekty te świadczą o tym, że transformacja w kierunku czystej energii już się rozpoczęła, a znaczne ograniczenie emisji gazów cieplarnianych stwarza nowe możliwości dla promotorów naszych projektów. Projekty te prezentują wysoce innowacyjne rozwiązania w poszczególnych sektorach i posłużą innym za przykład do naśladowania.

Projekty w skrócie

Kairos@C: Realizowany w porcie w Antwerpii (Belgia) projekt Kairos@C ma na celu stworzenie pierwszego i największego transgranicznego łańcucha wartości w zakresie wychwytywania i składowania dwutlenku węgla. Proces ma polegać na wychwytywaniu, skraplaniu, transportowaniu i trwałym składowaniu CO2. Projekt Kairos@C umożliwi wdrożenie kilku pionierskich technologii, które wspólnie w ciągu pierwszych dziesięciu lat realizacji projektu mogą zapobiec emisji do atmosfery 14 megaton równoważnika CO2.

BECCS w Sztokholmie: Projekt ten, zlokalizowany w Sztokholmie (Szwecja), ma na celu utworzenie pełnoskalowej instalacji do produkcji bioenergii z wychwytywaniem i składowaniem dwutlenku węgla (BECCS) w miejscowej elektrociepłowni wykorzystującej biomasę. Kojarząc wychwytywanie dwutlenku węgla z odzyskiem ciepła, projekt przyczyni się do uniknięcia emisji 7,83 megaton równoważnika CO2 w ciągu pierwszych dziesięciu lat eksploatacji. Jest to więcej niż całkowita ilość emisji gazów cieplarnianych pochodzących z produkcji energii elektrycznej i ciepła w sektorze publicznym w Szwecji w 2018 r.

Projekt demonstracyjny HYBRIT: Zlokalizowany w Oxelösund i Gällivare (Szwecja) projekt demonstracyjny HYBRIT (ang. Hydrogen Breakthrough Ironmaking Technology Demonstration project – Hybrit Demonstration) ma zrewolucjonizować europejskie hutnictwo żelaza i stali. W projekcie technologie oparte na paliwach kopalnych zostaną zastąpione alternatywami neutralnymi dla klimatu, takimi jak produkcja i wykorzystanie wodoru odnawialnego. Podczas pierwszych dziesięciu lat realizacji projektu będzie można zapobiec emisji 14,3 megaton równoważnika CO2. Ponadto w projekcie będzie wykorzystywana technologia niosąca duże korzyści dla klimatu w sektorze produkcji stali.

Ecoplanta: Projekt ten, usytuowany w El Morell (Hiszpania), ma na celu wprowadzenie na europejski rynek pierwszej w swoim rodzaju komercyjnej instalacji wykorzystującej odpady, które w przeciwnym razie trafiałyby na składowiska. Instalacja będzie produkować 237 kiloton metanolu na rok, tym samym zapewniając odzysk 70 % węgla zawartego w materiałach nienadających się do recyklingu. Podczas pierwszych dziesięciu lat eksploatacji instalacji będzie można zapobiec emisji 3,4 megaton równoważnika CO2.

K6 Program: K6 Program, realizowany w Lumbres (Francja), ma na celu produkcję pierwszego w Europie cementu neutralnego pod względem emisji dwutlenku węgla. Będzie to reprezentatywny projekt przemysłu cementowego na całym świecie i wesprze przejście na czystą energię w sektorze, w którym trudno osiągnąć obniżenie poziomu emisji. W ramach projektu zostanie wykorzystana na skalę przemysłową pierwsza w swoim rodzaju kombinacja technologii wychwytywania dwutlenku węgla w szczelnym piecu i przy zastosowaniu technologii kriogenicznej, przy czym CO2, który w przeciwnym razie zostałby wyemitowany do atmosfery, będzie składowany na obszarze Morza Północnego. Dzięki temu w ciągu pierwszych dziesięciu lat realizacji projektu będzie można zapobiec emisji 8,1 megaton równoważnika CO2.

TANGO: W ramach projektu TANGO, zlokalizowanego w Katanii (Włochy), opracowana zostanie linia pilotażowa przeznaczona do produkcji na skalę przemysłową innowacyjnych, wysokowydajnych modułów fotowoltaicznych. Planuje się przy tym 15-krotne zwiększenie mocy produkcyjnej – z 200 MW do 3 GW rocznie. Dzięki eksploatacji tych modułów będzie można zapobiec emisji nawet 25 megaton CO2 w ciągu pierwszych dziesięciu lat projektu. Projekt TANGO wzmocni ponadto łańcuch wartości na etapach wyższego szczebla w europejskim przemyśle fotowoltaicznym.

SHARC: Projekt dotyczy zrównoważonego wodoru i odzyskiwania dwutlenku węgla (ang. Sustainable Hydrogen and Recovery of Carbon – SHARC). Jest on zlokalizowany w rafinerii Porvoo (Finlandia). Projekt przyczyni się do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych poprzez odejście od produkcji wodoru z paliw kopalnych na rzecz produkcji wodoru odnawialnego (wprowadzenie elektrolizy) oraz produkcji wodoru dzięki zastosowaniu technologii wychwytywania dwutlenku węgla. W ciągu pierwszych dziesięciu lat realizacji projekt SHARC pozwoli uniknąć emisji ponad 4 megaton równoważnika CO2.

Kontekst

Dochody funduszu innowacyjnego pochodzą z aukcji uprawnień do emisji z EU ETS. Jego celem jest stworzenie odpowiednich zachęt finansowych dla przedsiębiorstw i organów publicznych do inwestowania w nową generację technologii niskoemisyjnych i zapewnienie przedsiębiorstwom z UE przewagi pioniera, aby mogły się stać światowymi liderami w dziedzinie technologii.

Fundusz innowacyjny jest wdrażany przez Europejską Agencję Wykonawczą ds. Klimatu, Infrastruktury i Środowiska (CINEA), natomiast Europejski Bank Inwestycyjny zapewnia pomoc w opracowywaniu obiecujących projektów, które nie są gotowe do pełnego wdrożenia. Fundusz zapewnia również dotacje na małą skalę. Wczoraj, 31 marca, ogłoszono drugie zaproszenie do składania wniosków.

Środki, jakimi dysponuje fundusz innowacyjny, pochodzą obecnie z 450 mln uprawnień w ramach ETS na lata 2021–2030. We wnioskach Komisji Europejskiej w ramach pakietu „Gotowi na 55” przewiduje się uzupełnienie puli ETS o 50 mln uprawnień ze zmienionego systemu handlu uprawnieniami do emisji i 150 mln uprawnień z nowego systemu obejmującego emisje z transportu drogowego i sektora budowlanego. Ponadto uprawnienia, które w przeciwnym razie zostałyby przydzielone bezpłatnie sektorom przemysłu objętym mechanizmem dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2, będą obecnie sprzedawane na aukcji i zasilą fundusz innowacyjny.

UE