Wystawa „100/100. Przywróćmy pamięć o powstańcach!” w Muzeum Śląskim w Katowicach

Od 25 lutego  zapraszamy do zwiedzania ekspozycji o charakterze społeczno – historycznym pt.: „100/100. Przywróćmy pamięć o powstańcach!”. Wystawa stanowi prezentację najciekawszych sylwetek zgłoszonych przez rodziny w ramach projektu badawczo-popularyzatorskiego „100/100 – przywróćmy pamięć powstańcom!”.

Celem projektu jest popularyzacja sylwetek bohaterów okresu powstań śląskich i plebiscytu na Górnym Śląsku, pogłębienie wiedzy o tamtych wydarzeniach i zebranie materiałów dotyczących uczestników powstań śląskich i akcji plebiscytowej, a w szczególności zachęcenie potomków powstańców śląskich do zainteresowania się – nierzadko tragicznymi – losami swoich przodków i podzielenie pamięcią o bohaterach naszej historii.

Na trzydziestu planszach zaprezentowane zostaną biogramy opracowane w oparciu o relacje rodzinne i dokumenty zgromadzone m.in. w Centralnym Archiwum Wojskowym, Archiwum Państwowym w Katowicach oraz innych placówkach archiwalnych i muzealnych. Wystawie towarzyszy bogato ilustrowany katalog.

Wśród prezentowanych sylwetek są znani działacze plebiscytowi m.in. bliscy współpracownicy Wojciecha Korfantego w Polskim Komisariacie Plebiscytowym – dr Maksymilian Hanke, Leonard Kuntze czy dr Maksymilian Wilimowski. Wśród innych postaci warto wspomnieć Wilhelma Chroboka – jednego z nielicznych szeregowców odznaczonych Krzyżem Srebrnym V klasy Orderu Wojennego Virtuti Militari czy też Stefanię Knapikównę – działaczkę Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska, później sekretarkę Wojciecha Korfantego.

Fragment biogramu: 

Stefania Knapikówna urodziła się 30 marca 1901 roku w Sosnowcu. […]Wojciech Korfanty przyszedł odwiedzić swojego podwładnego kierownika wydziału Wincentego Matejczyka. Mama miała wtedy chwilę przerwy i właśnie obierała jabłko. Korfanty zwrócił na nią uwagę, a może już wcześniej ją sobie upatrzył i wszystko miał ustalone z Matejczykiem. Wziął moją matkę do swojego sekretariatu i w ten sposób została jedną z trzech sekretarek Wojciecha Korfantego. Matka biegle władała literacką polszczyzną, co wówczas nie było wcale tak często spotykane, a także biegle językiem niemieckim. Oprócz niej w sekretariacie komisarza plebiscytowego pracowały też Lola Różańska – władająca angielskim, i Adela Liske – dobrze znająca francuski. Te trzy dziewczyny do końca swoich dni przyjaźniły się i wzajemnie odwiedzały – wspominał dr Krzysztof Brożek.

W II i III powstaniu śląskim Stefania Knapikówna brała udział jako łączniczka. Pracowała w sekretariacie Naczelnej Władzy na Górnym Śląsku w Szopienicach w najbliższym otoczeniu dyktatora Wojciecha Korfantego.

Za swoje zasługi została odznaczona Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości, Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Po przyłączeniu części Górnego Śląska do Polski od czerwca 1922 roku pracowała w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim w Wydziale Prezydialnym, a następnie Wydziale Zdrowia oraz Wydziale Przemysłu i Handlu. Została zwolniona z pracy w urzędzie w wyniku redukcji w 1932 roku, następnie przeszła na rentę inwalidzką. W 1929 wyszła za mąż za Karola Brożka, którego poznała podczas pracy w Urzędzie Wojewódzkim. Małżonkowie mieli dwóch synów: Andrzeja (ur. w 1933 r.) i Krzysztofa (ur. w 1941 r.).

Po wybuchu wojny jej mąż walczył w wojnie obronnej, dostał się do niewoli niemieckiej. Rodzina została w Katowicach. Po zakończeniu II wojny światowej zajmowała się domem. Zmarła 3 marca 1987 roku.

Na fotografii od lewej Stefania i Aurelia Knapikówny. Lata 20. XX w.

Strona internetowa projektu: www.100bohaterow.pl

Ekspozycja będzie prezentowana dla zwiedzających w Muzeum Śląskim, przy ul. Dobrowolskiego 1 w Katowicach, w okresie od 25 lutego 2022 roku. 
Wstęp wolny.

Muzeum Śląskie