Niezwykła książka Barbary Kubskiej „Miasto, fotografia, archiwum”

Z ogromną radością i nieskrywaną dumą informujemy o unikatowym wydawnictwie, zawierającym fotografie Zygmunta Kubskiego ze zbiorów Muzeum Miejskiego w Tychach – także te doskonale znane z wirtualnej mapy–archiwum „ABC – Architektura Bliżej Ciebie. Tychy 1951–1989. Archiwum fotografii miasta” (www.abc.tychy.pl).

Bazą dla książki Barbary Kubskiej „Miasto, fotografia, archiwum” stało się archiwum fotografiidokumentujących powstawanie miasta Tychy z lat 50.–80. XX wieku, autorstwa ZygmuntaKubskiego – dziadka autorki, znajdujących się w kolekcji Muzeum Miejskiego w Tychach.

Czy za czarno–białymi fotografiami stoją jedynie czarno–białe historie?

Autorka w swobodny sposób prowadzi grę między spojrzeniem autora fotografii (którego, jakmówi, cechowało „patrzenie entuzjasty”) a własnym sposobem widzenia tego zbioru. Przyjmujeludzką skalę, koncentrując się na scenkach rodzajowych. Przez kadrowanie i zestawianie ze sobąfragmentów fotografii, przygląda się życiu codziennemu i jego bohaterom. Podąża zaprzypadkowymi postaciami na zdjęciach – poszukuje znajomych twarzy: interesują ją gesty, ruch. Przygląda się im na niewielkich fragmentach fotografii, bo niemal całe kadry autor zdecydował siępoświęcić przestrzeni miasta.

Wydawnictwo to też wysmakowany edytorsko i zaprojektowany z dbałością o detal artbook – za projektem graficznym i składem stoi Katarzyna Wolny–Grządziel. Użycie niestandardowejmetody druku – risografii – pozwoliło uzyskać efekty nawiązujące do czasów powstania zdjęć. Dzięki temu każdy egzemplarz publikacji jest niepowtarzalny – posiada drobne wadydrukarskie, takie jak pyłki czy przesunięca matrycy, a materiał fotograficzny ma surowy, „gazetowy”, przypominający nieprofesjonalny zin, charakter. Cechy haptyczne (dotykowe) książki są istotnym elementem projektu.

Fotografiom towarzyszy tekst Justyny Balisz–Schmelz „W cieniu socjalistycznej utopii”o powojennych relacjach między systemem społeczno–politycznym a pojedynczym człowiekiemoraz odzwierciedleniu tych relacji w architekturze i urbanistyce, a także komentarz odautorski.

„Pośród klatek krok po kroku przedstawiających etapy budowy Nowego Miasta Tychy znalazłamznajome twarze przyjaciół i rodziny mojego dziadka – fotografa amatora, autora zdjęć. Tych kilkaobrazów z tysięcy zeskanowanych negatywów skłoniło mnie do przyjrzenia się zdjęciom z jeszczewiększą wnikliwością. Na ich marginesach dostrzegam to, co najprostsze: poranny zgiełk, radośći zmęczenie przechodniów, pracujących dorosłych i dzieci bawiące się na placu budowy nowegomiasta. Miasta obiecującego lepszą przyszłość nowo przybyłym. Miasta bez kominów, będącegoemanacją nowoczesnych pragnień, socmodernistycznym symbolem postępu. Przedstawianego – byćmoże niesłusznie – jako miejsce bez historii. Zasiedlanego dopiero przez przybyłych z całego kraju, szukających swojego miejsca w powojennych granicach, lub zwyczajnie – przyjeżdżających z nadzieją na szybki przydział mieszkania. Fascynują mnie ci przypadkowi bohaterowie zdjęć, ledwodostrzegalne twarze, gesty, nieustanny ruch ‒ w mikroskali fotografii, w niewielkich jej wycinkach, bo niemal całe kadry autor zdecydował się poświęcić przestrzeni miasta. Miasta, które rzetelniedokumentował z czułością entuzjasty ‒ człowieka zaangażowanego w działanie, niezależnie odówczesnych politycznych sympatii czy antypatii. […]”

Barbara Kubska

Barbara Kubska – fotografka, absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Obroniładyplom w Pracowni Grafiki Książki oraz Pracowni Fotografii (2011). Obecnie zatrudniona na stanowisku asystentki w macierzystej uczelni. Działaczka Fundacji Kultura Obrazu. W swoichprojektach artystycznych posługuje się głównie fotografią, instalacją oraz obiektami. Jejzainteresowania pozostają w kręgu rodzinnych historii – wspomnień i wyobrażeń, których łącznikiemjest często miejsce. Absolwentka programu „Migawki” prowadzonego przez Towarzystwo InicjatywTwórczych „ę” w Warszawie.

Projekt zrealizowano w roku 2020 roku w Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach w ramachsubwencji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na utrzymanie i rozwój potencjałudydaktycznego i badawczego.

więcej: https://muzeum.tychy.pl/wydarzenie/niezwykla-ksiazka-barbary-kubskiej-miasto-fotografia-archiwum/

Muzeum Miejskie w Tychach