Kanclerz Niemiec Friedrich Merz ogłosił w Berlinie zwrot Polsce 73 średniowiecznych rękopisów oraz fragmentu rzeźby

ŚWIAT: Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan potępił ataki na statki handlowe na Morzu Czarnym, uznając je za „nie do przyjęcia” i ostrzegając wszystkie strony konfliktu. Oświadczenie wiąże się z piątkowymi eksplozjami na dwóch tankowcach tzw. rosyjskiej „floty cieni”, płynących pod banderą Gambii. W sobotę Ukraina przyznała, że zaatakowała objęte sankcjami jednostki zmierzające po rosyjską ropę. Erdogan podkreślił, że wojna Rosji z Ukrainą zaczyna zagrażać bezpieczeństwu żeglugi. Zaatakowane statki, choć puste, należą do flotylli omijającej ograniczenia cenowe na rosyjską ropę.

ŚWIAT: Biały Dom ocenił jako „bardzo dobre” niedzielne rozmowy delegacji USA i Ukrainy na Florydzie dotyczące planu pokojowego. Rzeczniczka Karoline Leavitt podkreśliła, że administracja Donalda Trumpa jest „optymistycznie nastawiona” do osiągnięcia porozumienia. Sekretarz stanu Marco Rubio i ukraiński przedstawiciel Rustem Umierow również ocenili rozmowy jako produktywne, choć wymagające dalszych ustaleń. Leavitt potwierdziła, że specjalny wysłannik USA Steve Witkoff uda się do Moskwy na spotkanie z Władimirem Putinem. Rzeczniczka zaznaczyła także, że Trump sprzeciwia się „niekończącym się czekom” dla Ukrainy i chce chronić interesy amerykańskich podatników.

Reklama

ŚWIAT: Według przecieków ujawnionych przez CNN jednym z kluczowych tematów rozmów pokojowych USA–Ukraina na Florydzie była kwestia aspiracji Ukrainy do NATO. W amerykańskim planie pojawił się wcześniej zapis o konstytucyjnym zrzeczeniu się członkostwa, jednak europejska kontrpropozycja usunęła ten punkt. Omawiany teraz scenariusz zakłada, że Ukraina nie musiałaby formalnie rezygnować z aspiracji, ale jej akces byłby blokowany poprzez ustalenia między NATO a Rosją – bez udziału Kijowa. Taki kompromis mógłby spotkać się ze sprzeciwem części państw sojuszu, a decyzja zależy od prezydenta Ukrainy.

ŚWIAT: Szef Pentagonu Pete Hegseth wskazał adm. Franka „Mitcha” Bradleya jako autora rozkazu powtórnego ostrzelania łodzi podejrzanej o przemyt narkotyków, po pierwszym ataku sił USA. Hegseth zapewnił o pełnym poparciu dla dowódcy, podkreślając, że działał on zgodnie z uprawnieniami. Biały Dom potwierdził, że w wyniku ataku zginęły dwie osoby uznane za „narkoterrorystów” z gangu Tren de Aragua. Sprawa wzbudziła kontrowersje i zapowiedź dochodzenia w Kongresie. Prezydent Donald Trump oznajmił, że osobiście sprzeciwiałby się ponownemu ostrzelaniu zniszczonej łodzi z ludźmi na pokładzie.

POLSKA: Kanclerz Niemiec Friedrich Merz ogłosił w Berlinie zwrot Polsce 73 średniowiecznych rękopisów oraz fragmentu rzeźby św. Jakuba Starszego, zapowiadając też powstanie pomnika polskich ofiar II wojny światowej. To element trzech priorytetów uzgodnionych z premierem Donaldem Tuskiem: współpracy w obronności, modernizacji infrastruktury oraz pamięci historycznej. Obaj liderzy omawiali także sytuację Ukrainy, wykorzystanie zamrożonych rosyjskich aktywów oraz jedność NATO i UE. Tusk nazwał decyzję ws. zwrotu dóbr kultury „bezprecedensową”, a współpracę polsko-niemiecką „kopernikańskim przewrotem” w bezpieczeństwie Europy.

POLSKA: Premier Donald Tusk, komentując w Berlinie udział Polski w rozmowach dotyczących Ukrainy, podkreślił bliską współpracę z kluczowymi europejskimi liderami, m.in. kanclerzem Friedrichem Merzem i prezydentem Emmanuelem Macronem. Zaznaczył jednak, że „nie wszyscy w Waszyngtonie i nikt w Moskwie” chce polskiej obecności przy wszystkich ustaleniach — co uznał za komplement. Podczas konsultacji polsko-niemieckich Tusk mówił o „kopernikańskim przewrocie” w europejskim bezpieczeństwie i rosnącym znaczeniu współpracy obu państw. Merz zapewnił, że decyzje dotyczące Ukrainy nie zapadną bez Polski, zapowiadając dalsze projekty obronne i restytucję dóbr kultury.

Reklama

POLSKA: Komisja Europejska wypłaciła Polsce 6,2 mld euro z Funduszu Odbudowy, w ramach kolejnej transzy Krajowego Planu Odbudowy. Wniosek o te środki złożono w grudniu 2024 r., a finansowanie obejmuje m.in. inwestycje w efektywność energetyczną, OZE (w tym morskie), sieć 5G, cyberbezpieczeństwo, transport, edukację zawodową i opiekę długoterminową. Łączna wartość polskiego KPO to 59,8 mld euro — 25,3 mld dotacji i 34,5 mld pożyczek. Po wypłacie trzeciej transzy Polska wykorzystała 45 proc. dostępnych środków. Fundusz Odbudowy dla całej UE wart jest ponad 800 mld euro.

POLSKA: 3 grudnia decyzja o rejestracji partii NOWA Polska stanie się prawomocna, co umożliwi jej pełne funkcjonowanie, m.in. przyjmowanie członków i finansowanie działalności. Ugrupowanie współtworzą senator Wadim Tyszkiewicz, Zygmunt Frankiewicz, Andrzej Dziuba oraz samorządowcy tacy jak Marta Majewska, Arkadiusz Wiśniewski i Piotr Krzystek, a także przedsiębiorcy i społecznicy. Liderzy deklarują, że chcą „przywrócić wiarę w klasę polityczną” i reprezentować centrowe podejście oparte na odpowiedzialności. Program partii ma opierać się na gospodarce, samorządzie i bezpieczeństwie.

POLSKA: Prokuratura bada, czy ciało znalezione na cmentarzu koło Radomska należy do zaginionego we wrześniu w Katowicach 34-letniego Marka K. Zwłoki zabezpieczono, a sekcja i badania DNA mają potwierdzić tożsamość oraz przyczynę śmierci. Według nieoficjalnych ustaleń za porwaniem mieli stać pseudokibice. Marek K. został uprowadzony sprzed swojego bloku, skrępowany i wywieziony w nieznane miejsce. W sprawie zatrzymano już Kamila K. pod zarzutem zacierania śladów, a trop prowadzi także do Dariusza N. oraz Mirosława L., powiązanych ze środowiskiem pseudokibiców.

ŚLĄSKIE: W Głównym Instytucie Górnictwa – Państwowym Instytucie Badawczym w Katowicach odbyły się obchody Barbórki połączone ze 100-leciem instytutu. Wręczono odznaczenia państwowe i resortowe za zasługi dla nauki i górnictwa oraz przeprowadzono promocje doktorskie i habilitacyjne. W uroczystości uczestniczył wojewoda śląski Marek Wójcik, który podkreślił znaczenie GIG dla rozwoju polskiego górnictwa i wskazał na nowe wyzwania, m.in. w energetyce, ochronie środowiska i obronie cywilnej. Złożył także życzenia pracownikom i nowo promowanym naukowcom.

ŚLĄSKIE: Katowice rozpoczęły nabór kandydatur do czterech nagród Prezydenta Miasta za działalność społeczną w 2025 r. Oprócz dotychczasowych wyróżnień – za działalność społeczną i charytatywną – po raz pierwszy przyznane zostaną nagrody za młodzieżową działalność społeczną oraz Katowicki Laur Społeczny dla organizacji pozarządowych. Zgłoszenia można przesyłać do 15 stycznia 2026 r. Wnioski mogą składać m.in. organizacje społeczne, jednostki miejskie oraz – przy spełnieniu warunku poparcia – mieszkańcy. Nagrody zostaną wręczone podczas spotkania prezydenta Marcina Krupy z NGO-sami na początku 2026 r.

ŚLĄSKIE: W Parku Wełnowieckim w Katowicach w ciągu miesiąca spłonęły dwie altany. Ogień całkowicie zniszczył miejsca wypoczynku i integracji mieszkańców, a sprawców dotąd nie ustalono. Pierwszy pożar wybuchł pod koniec października, drugi – pod koniec listopada. Sprawę zgłoszono policji i ubezpieczycielowi. Jak podkreśla dyrektor ZZM Mieczysław Wołosz, akty wandalizmu są niezrozumiałe i bolesne dla społeczności. Altany były częścią niedawno zrewitalizowanego parku, który kosztował ponad 13 mln zł i oferuje szeroką infrastrukturę rekreacyjną. Mieszkańcy podkreślają, że ich zniszczenie to dotkliwa strata.

Sebastian Pypłacz
Sebastian Pypłacz

Redaktor naczelny Śląskiej Opinii. Członek zarządu Związku Górnośląskiego.

Newsletter Śląska Opinia

Zapisz się na nasz newsletter i zacznij dzień od najważniejszych informacji — bez krzyku i bez chaosu. Od poniedziałku do soboty o 7:00 rano w Twojej skrzynce czekać będzie poranne podsumowanie kluczowych wydarzeń ze świata, Polski i regionu.