Na dobre i złe czasy

Estonia zamknęła przejście graniczne Saatse. W pobliżu pojawiła się grupa uzbrojonych, zamaskowanych mężczyzn w wojskowych mundurach
ŚWIAT: Izrael rozpoczął operację „Powrót do domu”, mającą na celu uwolnienie zakładników przetrzymywanych przez Hamas. Jak poinformowała rzeczniczka rządu Shosh Bedrosian, w poniedziałek rano na wolność ma wyjść 20 osób, a następnie przekazane zostaną ciała 28 zmarłych w niewoli. W zamian Izrael wypuści 250 Palestyńczyków skazanych na dożywocie i 1700 więźniów zatrzymanych po wybuchu wojny. Wśród nich nie będzie wysokich rangą dowódców Hamasu, w tym Marwana Barghutiego. Uwolnienie ma nastąpić do południa w ramach obowiązującego zawieszenia broni.
ŚWIAT: Amerykańskie dane wywiadowcze pomogły Ukrainie przeprowadzić uderzenia na strategiczne obiekty energetyczne w Rosji — m.in. rafinerie daleko poza linią frontu — w ramach skoordynowanej kampanii mającej osłabić gospodarkę Rosji i zmusić Kreml do negocjacji. Media piszą, że takie działania sygnalizują wzrost poparcia prezydenta USA Donalda Trumpa dla Ukrainy. Równocześnie trwają rozmowy o dostawie Tomahawków; Trump miał już wstępnie podjąć decyzję, ale chce wiedzieć, jak Ukraińcy planują ich użycie.
ŚWIAT: Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski w wywiadzie dla Fox News zadeklarował, że Ukraina nie użyje rakiet Tomahawk do ataków na cele cywilne w Rosji. Podkreślił, że ewentualne uzbrojenie od USA będzie wykorzystywane wyłącznie przeciwko celom wojskowym. Rozmowy Zełenskiego z prezydentem Donaldem Trumpem dotyczyły m.in. możliwości przekazania Ukrainie tych rakiet dalekiego zasięgu. Trump miał uzależnić dalsze sankcje wobec Moskwy od rezygnacji państw UE z zakupu rosyjskiej ropy. W tle rozmów trwały kolejne rosyjskie ataki na ukraińską infrastrukturę energetyczną.
ŚWIAT: Estonia zamknęła przejście graniczne Saatse po tym, jak w pobliżu pojawiła się grupa uzbrojonych, zamaskowanych mężczyzn w wojskowych mundurach. Dowódca estońskiej straży granicznej Meelis Saarepuu poinformował, że nie byli to rosyjscy pogranicznicy, co uznano za realne zagrożenie. Rosja tłumaczy incydent „rutynowymi czynnościami”. Przejście, położone na drodze przebiegającej przez rosyjskie terytorium, zostało zamknięte w piątek wieczorem i pozostanie nieczynne co najmniej do wtorku. Estońskie służby ostrzegają przed nieprzewidywalnym zachowaniem rosyjskich formacji przygranicznych.
POLSKA: W niedzielę wieczorem doszło do potężnego pożaru Galerii Podolany przy ul. Strzeszyńskiej w Poznaniu. Ogień objął dach i część budynków usługowych o łącznej powierzchni ok. 4,8 tys. m². Z żywiołem walczyło 28 zastępów straży pożarnej. Nikt nie został ranny, jednak w płonącej papugarni zginęła większość ptaków. Według ustaleń policji pożar był wynikiem podpalenia – sprawcy mieli uciec samochodem z miejsca zdarzenia. Po godz. 3 sytuacja została opanowana, a strażacy dogaszali ogień. Policja prowadzi śledztwo i analizuje nagrania z monitoringu.
POLSKA: Premier Donald Tusk ogłosił, że Polska została wyłączona z unijnego paktu migracyjnego. „Mówiłem, że nie będzie w Polsce relokacji migrantów — i nie będzie! Załatwione” — napisał na platformie X, dodając, że granica z Białorusią jest dziś „najlepiej strzeżona w Europie”. Jak informuje RMF FM, Komisja Europejska ma zwolnić Polskę z obowiązku relokacji i wpłat kompensacyjnych, uznając kraj za objęty presją migracyjną z powodu przyjęcia uchodźców z Ukrainy. Polska ma też otrzymać dodatkowe wsparcie finansowe.
POLSKA: Sławomir Mentzen ostro skrytykował Prawo i Sprawiedliwość po warszawskiej manifestacji partii przeciwko nielegalnej migracji. Lider Konfederacji napisał, że PiS protestujący przeciw imigracji jest „tak wiarygodny, jak Tusk chwalący się zaporą na granicy”. Zapowiedział, że jego ugrupowanie „za każdym razem będzie obecne”, by przypominać o polityce PiS w sprawie migrantów, Zielonego Ładu i zadłużenia. „Nie uciszycie nas. Tusk i Kaczyński muszą odejść!” — oświadczył Mentzen. Premier Donald Tusk również skomentował manifestację, pisząc o „fiasku wielkiego marszu Kaczyńskiego”.
POLSKA: Pierwsza prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Manowska po raz trzeci odmówiła zwołania posiedzenia Trybunału Stanu, mimo poprawnie złożonego wniosku sędziów — podało RMF FM. Decyzja, uznawana przez część członków TS za próbę blokowania działań tego organu, dotyczy także sprawy wniosku o uchylenie immunitetu samej Manowskiej. Prokuratura chce postawić jej zarzuty przekroczenia uprawnień, m.in. w związku z działaniami w Sądzie Najwyższym i niewykonaniem decyzji dotyczącej sędziego Pawła Juszczyszyna. Śledczy mogą to zrobić dopiero po uchyleniu jej immunitetu, który chroni ją zarówno jako I prezes SN, jak i przewodniczącą TS.
POLSKA: Biuro Bezpieczeństwa Narodowego ostro zareagowało na słowa posła Franciszka Sterczewskiego, który w Polsat News stwierdził, że żołnierz Mateusz Sitek „nie zginąłby, gdyby obowiązywały procedury cywilne, a nie konflikty”. BBN określiło wypowiedź jako „skandaliczną i kłamliwą”, podkreślając, że żołnierz zginął w wyniku ataku obcokrajowca sprowadzonego przez białoruskie służby. Biuro przypomniało też decyzje prezydenta Karola Nawrockiego o udziale wojska w ochronie granicy i zarzuciło posłowi, że w 2021 r. próbował przedrzeć się przez kordon Straży Granicznej w Usnarzu Górnym.
ŚLĄSKIE: W Chorzowie powstanie nowe centrum przesiadkowe w rejonie przystanku kolejowego Chorzów Uniwersytet. Inwestycja o wartości ponad 5,2 mln zł, z czego 4,4 mln zł pochodzi z funduszy unijnych, ma zostać ukończona do końca 2027 r. Projekt obejmuje budowę parkingu samochodowego, zadaszonych stojaków rowerowych z instalacją fotowoltaiczną, stacji ładowania pojazdów elektrycznych, nowego oświetlenia i zieleni. Centrum ma zintegrować transport kolejowy, autobusowy, rowerowy i samochodowy, poprawiając mobilność i bezpieczeństwo mieszkańców.