Możliwość przywrócenia kontroli na granicy z Niemcami, jeśli będą powtarzać się przypadki prób przekazywania migrantów do Polski

ŚWIAT: W nocy z 30 czerwca na 1 lipca Rosja przeprowadziła atak rakietowy na Zaporoże – w jednej z dzielnic miasta wybuchł pożar, trwają działania służb ratunkowych. Jednocześnie w okupowanych Ługańsku i Doniecku doszło do eksplozji, m.in. w rejonie składu ropy. Ukraińskie Centrum Przeciwdziałania Dezinformacji potwierdziło, że “rosyjska logistyka jest w ogniu”. W regionie Zaporoża obowiązywał alarm przeciwlotniczy, a obrona powietrzna była aktywna.

ŚWIAT: W wyniku izraelskich nalotów na Strefę Gazy zginęły co najmniej 74 osoby, a dziesiątki zostały ranne – podała Associated Press. Armia Izraela twierdzi, że celem ataku byli bojownicy Hamasu. Wciąż dochodzi do śmiertelnych incydentów wokół punktów dystrybucji pomocy. ONZ krytykuje system wsparcia za chaos i brak bezpieczeństwa. Izrael przyznał, że cywile zostali skrzywdzeni, i zapowiedział zmiany procedur. Trwają międzynarodowe rozmowy na temat możliwego rozejmu. Od początku wojny zginęło już ponad 56,5 tys. Palestyńczyków.

ŚWIAT: W Portugalii trwają groźne pożary, głównie na północy kraju i w regionie Alentejo. Rannych zostało co najmniej siedem osób, w tym dwóch strażaków. Żywioł utrudniają upały przekraczające 40°C i silny, zmienny wiatr. Zamknięto m.in. drogę krajową EN2. Służby są gotowe do ewakuacji ludności z zagrożonych obszarów. W Lizbonie spłonął autobus miejski, ale nikt nie ucierpiał. Straż pożarna prowadzi akcje z udziałem ponad 250 ratowników.

POLSKA: Podczas wizyty w Sewilli Andrzej Duda skrytykował rząd za brak zdecydowanej reakcji na przypadki “wpychania migrantów” do Polski przez niemieckie służby. Podkreślił, że Polska nie może rozwiązywać problemu migracji za Niemcy i wyraził nadzieję na zmianę postawy władz. Rząd zapewnia, że Straż Graniczna działa zgodnie z prawem, a opozycja alarmuje o nielegalnym transporcie migrantów z Niemiec do Polski.

POLSKA: Od 1 maja do 15 czerwca Niemcy odmówiły wjazdu 1087 osobom próbującym przekroczyć granicę z Polską – to średnio 724 osoby miesięcznie, podobnie jak w 2024 r., gdy odrzucono 9387 osób. W ramach umów o readmisji oraz na podstawie unijnego rozporządzenia Dublin III Niemcy odesłali do Polski w 2022 roku – 630 osób, w 2023 – 968 osób, a w 2024 roku – 690.

POLSKA: Premier Donald Tusk zapowiedział możliwość przywrócenia kontroli na granicy z Niemcami, jeśli będą powtarzać się przypadki niejasnych prób przekazywania migrantów do Polski. Podkreślił, że każdy taki incydent będzie analizowany, a osoby bez podstawy prawnej nie zostaną wpuszczone. Zaznaczył jednak, że decyzje muszą uwzględniać potrzeby mieszkańców pogranicza. Odniósł się też krytycznie do „patroli obywatelskich” działających przy granicy, określając ich działania jako polityczne szopki ultraprawicy.

POLSKA: Litewskie władze zareagowały na wypowiedź premiera Donalda Tuska o możliwym przywróceniu kontroli na granicy z Litwą. Rzecznik litewskiej straży granicznej zaznaczył, że strona polska nie przekazała wcześniej żadnej informacji. Według Litwinów problem dotyczy migrantów, którzy nielegalnie przekroczyli granicę białorusko-łotewską, a nie litewską. Tusk zapowiedział działania mające ograniczyć wtórną migrację do Polski, także z kierunku litewskiego. Litwa przypomina, że od 2021 r. udaremniła blisko 24 tys. prób nielegalnego przekroczenia granicy.

POLSKA: Minister sprawiedliwości Adam Bodnar zarzucił Sądowi Najwyższemu “rażące naruszenie zasad”, twierdząc, że prokuratorowi generalnemu uniemożliwiono dostęp do akt dotyczących protestów wyborczych. Dotąd do SN wpłynęło ok. 56 tys. takich protestów, z czego 90 proc. określono jako “giertychówki” – wzory udostępnione przez posła KO. Prokuratorzy chcą uzyskać dostęp do 214 spraw, jednak SN rozpoczął już wydawanie postanowień. Spór o ważność wyborów staje się coraz bardziej napięty.

POLSKA: Trwają intensywne poszukiwania 57-letniego Tadeusza Dudy, który w piątek w Starej Wsi miał zastrzelić swoją córkę i jej męża oraz oddać strzał w kierunku teściowej. Małopolska policja uruchomiła całodobową infolinię (tel. 47 83 58 690) i apeluje o pomoc. Mężczyzna wcześniej usłyszał zarzuty przemocy domowej i miał zakaz kontaktu z rodziną. Po zbrodni porzucił samochód i uciekł do lasu. W domu było także roczne dziecko, które nie odniosło obrażeń.

ŚLĄSKIE: Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia zgłosiła uwagi do „Polityki rozwoju sztucznej inteligencji w Polsce do 2030 roku”, domagając się uznania za kluczowy krajowy ośrodek AI. W spotkaniu z wiceministrem cyfryzacji Dariuszem Standerskim w Katowicach samorządowcy i naukowcy wskazywali na potencjał regionu: zaplecze akademickie, rozwój startupów i inwestycje takie jak Katowicki Hub Gamingowo-Technologiczny. GZM chce współtworzyć krajową strategię AI jako część swojej transformacji gospodarczej opartej na wiedzy i innowacjach.

ŚLĄSKIE: Na Kampusie w Rybniku powstanie Laboratorium Eko-Dom-Energia – część Centrum Odnawialnych Źródeł Energii i Technologii Wodorowych Politechniki Śląskiej. Projekt wart ponad 27 mln zł, finansowany z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, zakłada stworzenie infrastruktury badawczej i edukacyjnej. Nowa jednostka ma służyć badaniom nad OZE i popularyzacji wiedzy ekologicznej wśród mieszkańców. Inwestycja ma przywrócić Rybnikowi rangę ośrodka akademickiego i wspierać transformację regionu ku zielonej gospodarce.

ŚLĄSKIE: Katowickie Inwestycje S.A. przeprowadzą prace konserwacyjne na Rawie – od alei Korfantego do ul. Murckowskiej. Celem jest udrożnienie koryta i skarp rzeki, poprawa przepustowości oraz ograniczenie ryzyka powodzi. Przetarg trwa do 11 lipca, a prace mają rozpocząć się jeszcze w tym miesiącu i potrwają dwa miesiące. Inwestycja realizowana jest we współpracy z Wodami Polskimi.