USA zaatakują Iran? Trwają rozmowy

ŚWIAT: Prezydent USA Donald Trump zwołał pilne spotkanie z doradcami ds. bezpieczeństwa narodowego w związku z możliwym amerykańskim atakiem na irańskie instalacje nuklearne, w tym obiekt w Fordow. Izraelskie władze przewidują, że USA mogą się zaangażować militarnie. Ewentualna interwencja grozi eskalacją konfliktu i zmianą układu sił na Bliskim Wschodzie. Iran określił działania Izraela jako „deklarację wojny”.

ŚWIAT: Prezydent Francji Emmanuel Macron przestrzegł przed użyciem siły wobec Iranu, uznając to za “największy błąd”, który doprowadziłby do chaosu. Wezwał do jak najszybszego powrotu do negocjacji i objęcia programu nuklearnego Iranu międzynarodowym nadzorem. Podobne stanowisko zajęła premierka Włoch Giorgia Meloni. Tymczasem konflikt izraelsko-irański eskaluje – w atakach zginęło łącznie ponad 240 osób. Izrael oskarża Teheran o możliwość budowy broni jądrowej, a świat czeka na decyzję USA.

ŚWIAT: Kaja Kallas ogłosiła, że Komisja Europejska uruchomiła mechanizm ochrony ludności, by wesprzeć ewakuację obywateli UE z Izraela. Polska, Czechy, Łotwa i Litwa już organizują wyjazdy – m.in. Polska przewozi 200 osób autobusami do Jordanii. Ewakuacje utrudnia zamknięta przestrzeń powietrzna i ostrzeżenie poziomu 4 na trasach lądowych.

ŚWIAT: Parlament Ukrainy powołał 38-letniego Rusłana Krawczenkę na stanowisko prokuratora generalnego. Za nominacją zagłosowało 273 posłów. Krawczenko to weteran wojenny i były szef administracji wojskowej Kijowa. Zastąpił skompromitowanego Andrija Kostina, który ustąpił po ujawnieniu skandalu z fałszowaniem orzeczeń o niezdolności do służby dla prokuratorów. Nowy prokurator ma doświadczenie w prokuraturze wojskowej i antykorupcyjnej. Jego nominacja ma przywrócić zaufanie do instytucji osłabionej przez aferę.

POLSKA: Szymon Hołownia ogłosił w serwisie X, że decyzja Rady Naczelnej PSL oznacza koniec projektu Trzeciej Drogi. Jednak politycy PSL zaprzeczają, że zapadła taka uchwała — mówią jedynie o dyskusji nad samodzielnym startem. Trzecia Droga, czyli koalicja Polski 2050 i PSL powołana w 2023 r., miała wspólne kampanie aż do wyborów prezydenckich w 2025 r., w których Hołownia zdobył 4,99% głosów. Ostatnie sondaże sugerują, że koalicja nie przekroczyłaby progu wyborczego.

POLSKA: Jarosław Kaczyński ostro skomentował protesty wyborcze składane przez KO po przegranej Rafała Trzaskowskiego. Zarzucił politykom PO próbę destabilizacji państwa i “chaos oraz kompromitację”. Tymczasem Sąd Najwyższy potwierdził przyjęcie protestów dotyczących nieprawidłowości w 13 komisjach, m.in. w Krakowie i Mińsku Mazowieckim. Wśród zarzutów: błędne przypisanie głosów i wzrost liczby głosów nieważnych. SN zapowiedział merytoryczne rozpoznanie skarg, co może skutkować ponownym przeliczeniem głosów w wybranych lokalach.

POLSKA: W Warszawie rozpoczął się proces Łukasza Żaka, oskarżonego o spowodowanie tragicznego wypadku na Trasie Łazienkowskiej we wrześniu 2024 r., w którym zginął 37-letni mężczyzna, a trzy osoby zostały ranne. Żak, jadąc 226 km/h i będąc pod wpływem alkoholu, miał naruszyć zakaz prowadzenia pojazdów. Przyznał się do przekroczenia prędkości i kierowania autem, przeprosił rodzinę ofiary. Grozi mu do 30 lat więzienia. Sześciu jego znajomych odpowiada za pomoc w ucieczce i nieudzielenie pomocy poszkodowanym.

POLSKA: NIK pozytywnie oceniła gotowość Specjalistycznych Grup Ratowniczych PSP do działań, ale wskazała na poważne braki sprzętowe, kadrowe i szkoleniowe. Aż 10 grup nie miało wymaganej liczby pojazdów, a niektórym strażakom brakowało kombinezonów, sonarów czy szkoleń. Niedobory powodują obniżoną gotowość operacyjną – w niektórych województwach przez ponad 20% dni grupy były niezdolne do działań. NIK zaleca doposażenie SGR, wprowadzenie dodatków finansowych i przygotowanie systemu działania na czas wojny.

POLSKA: Fundacja Code for Green rusza z rekrutacją do ogólnopolskiego programu Code for Blue, który edukuje młodzież w zakresie ochrony zasobów wodnych. Szkoły mogą zgłaszać zespoły (2 nauczycieli i 10–15 uczniów w wieku 12–18 lat) do 20 czerwca 2025 r. Program oferuje bezpłatne szkolenia, mentoring, wsparcie finansowe i narzędzia do wdrażania realnych zmian w otoczeniu szkoły. 

ŚLĄSKIE: UOKiK postawił zarzuty 11 przewoźnikom podejrzanym o zmowę przetargową w zamówieniu ZTM GZM na przewozy pasażerskie w latach 2022–2029. Firmy miały dzielić rynek, ustalając skład konsorcjów i zakresy działania, zamiast konkurować o zlecenia. Wśród podejrzanych są m.in. IREX, Transgór, Kłosok i Meteor. Sprawa dotyczy transportu publicznego w ponad 40 miastach regionu. Grożą im kary do 10% obrotów. GZM obsługuje dziś ok. 1,5 tys. pojazdów i 450 linii.

ŚLĄSKIE: W Rudzie Śląskiej otwarto dwie nowe „Ekopracownie pod chmurką” przy SP nr 22 i SP nr 35 Specjalnej. Każda z nich powstała dzięki 70 tys. zł dofinansowania z WFOŚiGW w Katowicach. „BeeGreen” to sensoryczna przestrzeń edukacyjna dla wszystkich uczniów, a „Klasa pod drzewami” dostosowana jest do potrzeb dzieci z niepełnosprawnościami. To kontynuacja miejskich działań na rzecz ekologii. W planach są kolejne ekopracownie, w tym „Zagroda Motyli” przy SP nr 11 Specjalnej.

ŚLĄSKIE: Instytucja Filmowa Silesia Film i Silesia Film Commission ogłosiły start 6. edycji Plebiscytu na Śląską Lokację Filmową. Do 18 lipca można zgłaszać ciekawe miejsca z województwa śląskiego – od PRL-owskich bloków po pałace i zapomniane zaułki. Komisja wybierze pięć finalistów, a zwycięzcę wskażą internauci. Celem plebiscytu jest promocja regionu jako atrakcyjnej przestrzeni dla filmowców. Szczegóły i formularz zgłoszeniowy dostępne są na stronach: silesiafilm.com i silesiafilmcommission.pl.