Ze Śląska o Śląsku, Polsce i Europie

Chcą większej ochrony przyrody w śląskich miastach. W sobotę przejdą w marszu przez Katowice
ŚWIAT: Donald Trump poinformował, że odbył 75-minutową rozmowę telefoniczną z Władimirem Putinem. Rozmawiali m.in. o ukraińskim ataku na rosyjskie lotniska oraz zagrożeniu związanym z irańskim programem nuklearnym. Trump przekazał, że Putin może zaangażować się w rozmowy z Iranem. Jednocześnie Ukraina zaproponowała zawieszenie broni do czasu spotkania przywódców, jednak Putin odrzucił możliwość negocjacji, określając działania Ukrainy jako “akty terroru”. Trump uznał rozmowę za konstruktywną, choć nie przyniosła ona przełomu w kwestii pokoju.
ŚWIAT: USA zawetowały rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie Strefy Gazy, argumentując, że dokument nie potępia Hamasu ani nie wiąże rozejmu z uwolnieniem izraelskich zakładników. Zdaniem ambasadorki Dorothy Shea, tekst „ośmiela Hamas” i zagraża bezpieczeństwu Izraela. Projekt przygotowali niestali członkowie RB, podkreślając tragiczną sytuację humanitarną w Gazie. Palestyńska dyplomacja zapowiada wniesienie podobnej rezolucji do Zgromadzenia Ogólnego. Tymczasem Izrael prowadzi ofensywę w Gazie – tylko w środę zginęło 45 osób, a od początku wojny życie straciło ponad 54 tys. Palestyńczyków.
ŚWIAT: Bill Gates zapowiedział przekazanie większości swojego 200-miliardowego majątku na poprawę zdrowia i edukacji w Afryce. Jego fundacja ma w ciągu 20 lat zakończyć działalność, realizując trzy główne cele: eliminację śmiertelnych chorób zakaźnych, zapobieganie śmierci matek i dzieci oraz walkę z ubóstwem. Gates skrytykował cięcia w amerykańskiej pomocy zagranicznej pod rządami Trumpa i Elona Muska, które doprowadziły do przerwania dostaw leków. Podkreślił także rolę AI w rozwoju zdrowia, edukacji i rolnictwa jako szansy na długofalową poprawę warunków życia na kontynencie.
POLSKA: PiS zorganizowało 4 czerwca spotkanie dotyczące utworzenia rządu technicznego, jednak nie pojawił się na nim żaden przedstawiciel innych partii. Mariusz Błaszczak skomentował to jako dowód strachu koalicjantów Donalda Tuska przed utratą władzy. Jarosław Kaczyński wcześniej zaproponował bezpartyjny rząd techniczny wspierany przez PiS jako odpowiedź na “czerwoną kartkę” dla obecnego rządu po zwycięstwie Karola Nawrockiego w wyborach prezydenckich. PiS zapowiada dalsze promowanie tej koncepcji i apeluje do polityków o odwagę i “postawienie Polski ponad interesem partyjnym”.
POLSKA: Poseł Koalicji Obywatelskiej Przemysław Witek został zawieszony na trzy miesiące w prawach członka klubu po kontrowersyjnej wypowiedzi w programie „Debata Gozdyry”. Pytany o postulaty Konfederacji przed drugą turą wyborów prezydenckich, powiedział: „Cóż szkodzi obiecać”, dodając później, że żartował. Wypowiedź wywołała polityczną burzę i była wykorzystywana przez PiS oraz sztab Karola Nawrockiego. Klub KO stanowczo się od niej odciął, uznając ją za skandaliczną. Kara ma być wyrazem braku zgody na lekceważenie wyborczych deklaracji i odpowiedzialności politycznej.
POLSKA: Sejm rozpoczął procedowanie prezydenckiego projektu zmiany Konstytucji, zakładającego wpisanie minimalnych wydatków na obronność na poziomie 4% PKB. Projekt, wspierany zarówno przez PiS, jak i KO, ma podnieść rangę obecnych przepisów i zagwarantować trwałość inwestycji w bezpieczeństwo. Lewica i Konfederacja nie popierają inicjatywy, uznając sztywny zapis za niepotrzebny. Prezydent Andrzej Duda chce, by zmiana obowiązywała od budżetu na 2026 rok. Projekt trafił do komisji sejmowej i wymaga poparcia 2/3 posłów i większości senatorów, by wejść w życie.
POLSKA: OBWE i Rada Europy pozytywnie oceniły organizację II tury wyborów prezydenckich w Polsce, podkreślając przestrzeganie podstawowych wolności. Zastrzeżenia dotyczyły m.in. niskiej przejrzystości finansowania kampanii, polaryzacji mediów i braku skutecznej moderacji debaty. Krytykowano także ograniczone zaufanie do izby Sądu Najwyższego odpowiedzialnej za zatwierdzenie wyników.
ŚLĄSKIE: II Marsz Śląskiej Przyrody odbędzie się 7 czerwca (sobota) o godz. 16:00 w Katowicach, start: ul. Bankowa 11a, przed CINIB-ą. Wydarzenie ma charakter społeczny, pokojowy i międzyśrodowiskowy – zaproszeni są mieszkańcy całego Śląska, niezależnie od wieku czy zawodu. Po marszu zaplanowano koncert zespołu Gaja (poezja śpiewana). Celem marszu jest nagłośnienie 10 postulatów dotyczących ochrony przyrody w różnych miastach regionu (m.in. Park Repecki, Pogoria IV, drzewa w Mysłowicach i Siemianowicach, Park Śląski). Po raz pierwszy do inicjatywy dołączyły grupy wiejskie z całej Polski, m.in. z Wielkopolski, Podlasia i Małopolski. Marsz podkreśla, że ochrona przyrody to sprawa wspólna – ponad podziałami społecznymi, politycznymi i terytorialnymi.
ŚLĄSKIE: W Rudzie Śląskiej trwa XIV Festyn Rodzin i Rodzin Zastępczych „Rodzina – cały świat dziecka”, organizowany przez CUS w ramach Metropolitalnego Święta Rodziny. Miasto wspiera 228 rodzin zastępczych i 364 dzieci. Równolegle rozwijane są działania na rzecz rodzin biologicznych, by zapobiec trafieniu dzieci do pieczy. Ruda Śląska realizuje Program Rozwoju Pieczy Zastępczej (2024–2026), oferując wsparcie dla usamodzielnianych wychowanków i własny program szkoleń. CUS aktywnie poszukuje nowych rodzin zastępczych – zainteresowani mogą uzyskać informacje w Dziale Wsparcia Rodziny i Pieczy Zastępczej.
ŚLĄSKIE: Regionalna Izba Obrachunkowa negatywnie oceniła wniosek Komisji Rewizyjnej Rady Miasta Gliwice o nieudzielenie absolutorium prezydent Katarzynie Kuczyńskiej-Budce. RIO uznała, że argumenty radnych wykraczały poza ustawowe ramy i nie dotyczyły wykonania budżetu, co stanowi naruszenie procedur. Tylko jeden zarzut – dotyczący wydatków majątkowych – uznano za potencjalnie zasadny, ale przedstawiony wybiórczo. 12 czerwca radni zdecydują, czy prezydent otrzyma absolutorium, jednak zgodnie z prawem powinni ocenić jedynie realizację budżetu, nie kwestie polityczne czy personalne.
ŚLĄSKIE: Choć estakada w Chorzowie została zamknięta z powodu zagrożenia zawaleniem, PKP PLK 4 czerwca wznowiło ruch kolejowy na linii przebiegającej pod obiektem. Decyzję podjęto po oględzinach terenu i zmianie zarządzenia prezydenta miasta. PKP zapewnia o bieżącym monitorowaniu stanu estakady przy torach. Pociągi Kolei Śląskich znów kursują przez Chorzów Miasto.