Ze Śląska o Śląsku, Polsce i Europie

Wyborcza niedziela w Europie. To będą trudne dwa tygodnie w Polsce
ŚWIAT: Nicusor Dan zwyciężył w II turze powtórzonych wyborów prezydenckich w Rumunii, pokonując George’a Simiona z prawicy. Dan opowiedział się za silnymi relacjami z Polską i wspólnym zaangażowaniem w bezpieczeństwo Europy. Wyraził nadzieję, że w Polsce wygra proeuropejski kandydat. Podkreślił również chęć pogłębiania relacji z USA, w tym konieczność wyjaśnienia decyzji rumuńskiego Trybunału Konstytucyjnego ws. unieważnienia poprzednich wyborów. Dan odbył już rozmowę z Emmanuelem Macronem, którego poparcie odegrało rolę w jego kampanii.
ŚWIAT: Centroprawicowy sojusz Demokratyczny (AD) wygrał niedzielne przedterminowe wybory parlamentarne w Portugalii z wynikiem 32,1% głosów, zdobywając 86 mandatów — daleko od większości w 230-osobowym parlamencie. Drugie miejsce zajęła Partia Socjalistyczna (23,4%), ale niemal zrównała się z radykalnie prawicową Chegą (22,6%), która zdobyła rekordowe poparcie. Premier Luís Montenegro odrzucił możliwość koalicji z Chegą, która mimo sukcesu pozostaje poza układami rządowymi. Lider PS Pedro Nuno Santos ogłosił rezygnację.
ŚWIAT: Biuro byłego prezydenta USA Joe Bidena poinformowało, że 82-latek cierpi na agresywną formę raka prostaty, który rozprzestrzenił się na kości. Biden i jego rodzina rozważają dostępne terapie. Donald Trump i Kamala Harris przekazali Bidenowi wyrazy współczucia. Diagnoza pojawia się tuż przed premierą książki oskarżającej Biały Dom o ukrywanie pogarszającego się stanu zdrowia Bidena.
POLSKA: Po przeliczeniu 95 proc. głosów PKW podaje, że Rafał Trzaskowski (KO) uzyskał 31,03 proc., a Karol Nawrocki (PiS) – 29,81 proc. Trzeci wynik zdobył Sławomir Mentzen (Konfederacja) z 14,92 proc. Dalej znaleźli się: Grzegorz Braun (6,38 proc.), Szymon Hołownia (4,97 proc.), Adrian Zandberg (4,84 proc.) i Magdalena Biejat (4,2 proc.). Ostateczne wyniki mają zostać ogłoszone w poniedziałek.
POLSKA: Premier Donald Tusk skomentował wyniki exit poll po I turze wyborów prezydenckich, pisząc: „Zaczyna się gra o wszystko. Twarda walka o każdy głos. Te dwa tygodnie rozstrzygną o przyszłości naszej Ojczyzny. Dlatego ani kroku wstecz”.
POLSKA: Prezydent Andrzej Duda podziękował wyborcom za udział w pierwszej turze wyborów prezydenckich i wezwał do ponownego głosowania za dwa tygodnie. Zaapelował o wybór prezydenta „wolnej, suwerennej Polski”, który będzie „chronił słabszych” i „zwyciężał uczciwością, a nie cynizmem”. Druga tura odbędzie się 1 czerwca.
POLSKA: Aleksander Kwaśniewski ocenił, że mała różnica między Trzaskowskim a Nawrockim nie jest zaskoczeniem, a „przykrym zjawiskiem” nazwał wynik Grzegorza Brauna, wskazując na wciąż obecne pokłady nietolerancji. W programie WP i Onetu były prezydent doradził sztabowi KO aktywność, dialog z innymi kandydatami i przemyślane debaty. Zaapelował o mobilizację i jednoznacznie zadeklarował poparcie dla Rafała Trzaskowskiego w drugiej turze. Podsumował sytuację słowami: – Walczymy o to, czy będziemy po stronie europejskiej demokracji, czy europejskich trouble makerów.
POLSKA: Karol Nawrocki zdecydowanie wygrał I turę wyborów prezydenckich wśród Polonii w USA, zdobywając 42,3 proc. głosów. Drugie miejsce zajął Rafał Trzaskowski (29,98 proc.), a trzecie — zaskakująco — Grzegorz Braun (12,35 proc.). Głos oddało ponad 38 tys. wyborców w 57 lokalach wyborczych. Wyniki znacząco różnią się od sondaży krajowych, gdzie Braun plasuje się niżej. Sławomir Mentzen uzyskał 7,16 proc., pozostali kandydaci poniżej 3 proc.